Brand in leegstaand gebouw binnenstad

Bekijk reacties

• Wordt het niet eens tijd dat (functionerende) rookmelders verplicht worden in het centrum.

  Wellicht dat er dan toch nog wat aan historisch schoon doorgegeven kan worden aan onze kinderen en kleinkinderen.

  Met vriendelijke groet

• Het pand staat samen met het buurpand op de gemeentelijke monumentenlijst. Wat betekent dat je er niet veel aan mag verbouwen. In zo'n geval altijd zeer alert zijn op brandstichting.

  Hier een beschrijving. (te moeilijk om te linken)

  Gelkingestraat 14 vormt samen met Gelkingestraat 16 een dubbelpand en is gelegen in de overwegend gesloten, oostelijke gevelwand van de Gelkingestraat, onderdeel van het bouwblok dat wordt begrensd door de Gelkingestraat (westzijde), de Grote Markt (noorden), de Oosterstraat (oosten) en de Donkersgang (zuiden). Het pand heeft rechts een drup, terwijl links een hoger pand (nr. 12) direct tegen de zijgevel van nr. 14 staat. Het brede (deels) onderkelderde dubbelpand (circa 10 x 18 meter) is 1¿ verdieping hoog en heeft een zadeldak met aan de voorkant een wolfseind met in het midden een dakkapel. De nok van het dak ligt haaks op de voorgevel. Het voorste, eenderde gedeelte van het zadeldak heeft een hogere borstwering waardoor de dakhelling flauwer is. Op de nok van het dak staan vier gemetselde schoorstenen.

  Het dubbelpand dateert in zijn oorspronkelijke opzet uit circa 1407! (eikenhouten kapconstructie met gekraste merken waarvan belangrijke delen bewaard zijn gebleven. De uitzonderlijke breedte van circa 10 meter met een (waarschijnlijk) dragende scheidingsmuur in de lengteas van het huis doen vermoeden dat deze opzet uit de bouwtijd dateert. Op een bepaald moment is het dubbelpand overlangs gesplist. Het pand is oorspronkelijk langer geweest maar in de tweede helft van de 17de eeuw of het begin van de 18de eeuw voor meer dan de helft ingekort. Een duidelijke aanwijzing voor deze inkorting is verder het achterste spant dat in de achtermuur is ingemetseld. Tegen het ingekorte pand heeft een smaller bouwdeel gestaan, waarvan de aftekening van het dak goed zichtbaar is in de achtergevel. Vermoedelijk in de 18de eeuw heeft er een fikse brand gewoed in het achterste deel van het al ingekorte pand. Een aantal eikenhouten sporen en spanten is beroet en deels verkoold terwijl de nieuwere 18de eeuwse gekantrechte naaldhouten sporen gaaf zijn. Ook de 18de eeuwse schoorstenen zijn niet beroet. Deze schoorstenen horen bij een verbouwing waarbij tevens de eerste twee traveeën van het dak werden vernieuwd. Door het metselen van een hogere borstwering werd de dakhelling flauwer. Ook het wolfseind aan de voorzijde met de dakkapel zal tijdens deze verbouwing zijn aangebracht. In het laatste kwart van de 19de eeuw en later vonden er verbouwingen plaats en kreeg de voorgevel de natuursteenblok-imitatiebepleistering en een nieuwe indeling van de begane grond en een nieuwe pui, die later nog weer diverse malen werd gemoderniseerd. Ook de indeling van de begane grond werd gewijzigd.

  Het pand Gelkingestraat 14 is van algemeen belang voor de gemeente Groningen:

  # vanwege zijn stedenbouwkundige waarden, tot uiting komend in zijn situering als herkenbaar onderdeel van een bouwblok met een middeleeuwse bebouwings- en perceleringsstructuur. In dit kader is de ozendrup aan de zuidzijde van groot belang als onderdeel van de historische verkaveling en daarmee van belang voor de stedenbouwkundige ontwikkelingsgeschiedenis van de binnenstad van Groningen;

  # vanwege zijn bouwhistorische waarden, als onderdeel van het dubbelpand Gelkingestraat 14-16 tot uiting komend in een groot aantal constructies, materialen, bouwsporen en afwerkingen aan de hand waarvan de zeer lange bouw- en ontwikkelingsgeschiedenis sinds 1407 (!) afleesbaar is; in het bijzonder zijn van belang de massa van het bouwvolume en het casco dat voor een belangrijk deel uit de middeleeuwen dateert (gevels, achtergevel met aftekening van het ingemetselde spant, balklaag, de kapconstructie en de tussenmuur die beide delen 14 en 16 van elkaar scheidt tot aan de nok van de kap toe, die herinnert aan een latere fase toen de panden gesplitst werden. Bijzonder is verder het gemetselde muurtje langs de buitenrand van de vlieringzolder van nr. 14;

  # vanwege zijn architectuurhistorische waarden, tot uiting komend in de oorspronkelijke opzet van een vermoedelijk middeleeuws twee-onder-een-kappand en typologisch van groot belang als representant van een kleine groep bewaard gebleven middeleeuwse dubbelpanden die een soortgelijke bouwgeschiedenis kent; verder is het pand van belang als onderdeel van de historische bebouwing aan de oostzijde van de Gelkingestraat;

  # vanwege de zeldzaamheid van de bijzondere sporenkapconstructie die vanwege de buitengewone afmetingen - gerelateerd aan de opvallende breedte van het pand - zeldzaam is. De sporenkap wordt ondersteund forse en uitzonderlijk hoge kromstijlgebinten. Dit is het enige bekende voorbeeld in Groningen. Ook de links en rechts dekkende Oud Hollandse pannen op het noordelijke dakvlak zijn zeldzaam.

  • MarcS,
    Een hele mooie uiteenzetting over een historisch pand. Een parel voor de stad Groningen. Zeker is dat Het Monstrum en het pakhuis in aanbouw van Vindicat never nooit een dergelijke kwalificatie zullen verkrijgen. De redenen daarvoor zijn u niet onbekend.

• Die redenen zijn voor mij in ieder geval onbekend, De Zwarte Hond is een zeer gerespecteerd architectenbureau.
  Het is overigens erg jammerlijk dat de eigenaren van veel panden in de binnenstad -zoals dit pand in de gelkingestraat- het laten verwaarlozen