Gemeenten worden gemiddeld steeds groter, en tegelijkertijd werken ze ook steeds meer samen. Dit blijkt uit onderzoek van COELO-hoogleraar Maarten Allers dat vandaag is gepubliceerd.
Doordat er ieder jaar weer fusies plaatsvinden worden gemeenten steeds groter en verandert hun karakter. Ze komen op grotere afstand van hun inwoners te staan en maken op termijn de provincies overbodig. Deze trend is echter niet onontkoombaar, zegt Allers. “Als alternatief zouden we er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen om gemeenten niet verder op te schalen, en om democratisch bestuurde regio’s in te richten voor taken met een bovengemeentelijk bereik, zoals het sociaal domein en economische zaken. Gemeenten blijven doen wat lokaal kan en vormen een verbindend element in de samenleving.”
Als we in dit tempo doorgaan ontstaat over niet al te lange tijd een klein aantal supergemeenten, die de provinciale taken er wel even bijnemen. Volgens het regeerakkoord moeten gemeenten die teveel samenwerken fuseren. Maar uit het onderzoek van Allers blijkt dat dit geen oplossing is. Gemeenten gaan meer samenwerken in de aanloop naar een herindeling. In het herindelingsjaar daalt die samenwerking weer tot het niveau van vóór de fusieplannen. Per saldo is er dus geen effect te zien.
COELO (Centrum voor onderzoek van de economie van de lagere overheden) is een onderzoeksinstituut verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.
