Onderzoek: ‘Politiek in links en rechts is achterhaald’

De klassieke indeling in linkse en rechtse kiezers is niet langer geschikt om het huidige politieke klimaat te duiden. Dat concludeert Maite Laméris in haar proefschrift, waarop ze op 14 februari aan de Rijksuniversiteit Groningen promoveert.

In plaats van links en rechts komt Laméris met een indeling van politieke ideologieën gebaseerd op vier dimensies: voorkeuren voor economische gelijkheid; voorkeuren voor markten en efficiëntie; voorkeuren voor zelfbeschikking; en nationalistische, protectionistische en populistische voorkeuren.

Laméris komt tot deze indeling na onderzoek of de links-rechts indeling van politieke ideologie de economische voorkeuren kan verklaren: Deelnemers aan haar experiment die volgens zichzelf rechtse politieke voorkeuren hebben, vertoonden een voorkeur voor economische efficiëntie. Individuen die zichzelf als links beschouwen, lieten echter geen significante voorkeur voor economische gelijkheid zien. Dat laatste is niet in lijn met de traditionele economische interpretatie van ‘links’ en ‘rechts’. Ook concludeerde ze dat steun voor inkomensherverdeling alleen laag is onder rechtse individuen die opwaartse inkomensmobiliteit verwachten. Linkse individuen steunen inkomensherverdeling ongeacht hun inkomensverwachtingen.

Uit het onderzoek van Laméris volgt ook nog een politieke aanbeveling: “In plaats van beleid gericht op het verkleinen van economische ongelijkheid, zouden overheden beleidsmaatregelen kunnen nemen gericht op het vergroten van inkomensmobiliteit. In een wereld waarin de ongelijkheid tussen arm en rijk groeit, zou op die manier een groter maatschappelijk draagvlak voor ongelijkheid kunnen worden gecreëerd.”