De nieuwe Provinciale Staten zijn deze donderdag ingeslagen. De komende weken zal onderhandeld worden over de nieuw te vormen coalitie.
GroenLinks leidt de formatie, aangezien die partij de grootste is. Informateur Mario Post houdt momenteel gesprekken met alle partijen om te kijken waar eventuele samenwerkingsmogelijkheden liggen. Het wordt een flinke klus de coalitie te smeden, want er zijn minstens vijf partijen nodig voor een meerderheid van 22 zetels.
Coalitie over links?
GroenLinks wil graag een groene, sociale, progressieve coalitie. Een mogelijke coalitie die dit uit kan dragen, bestaat uit een samenwerking van SP (4 zetels), PvdA (5) en GroenLinks (6). Mogelijke samenwerkingspartners hierbij zijn bijvoorbeeld CU (4) en D66 (3) om de meerderheid te halen met maar vijf partijen. Een probleem is echter dat de SP momenteel zegt even een stap opzij te doen. Lijsttrekker Eelco Eikenaar: ”Zo werkt het in een democratie. De verliezende partij moet pas op de plaats maken. Nu is eerst het woord aan de andere partijen.” De SP gooit de deur allesbehalve definitief dicht, maar lijkt te zeggen niet de eerste optie te zijn.
Het is geen gekke gedachte dat de CDA in dat geval mee gaat doen in de onderhandelingen. De partij heeft het afgelopen college al samengewerkt met de meeste eerder genoemde partijen en is vanuit zichzelf een bestuurderspartij. Maar dan moet er een zesde partij bij om een meerderheid te halen, want deze coalitie heeft 21 zetels van de 43.
IJzers in het vuur
Wie weet ligt hier de mogelijkheid voor de kleinere partijen. 50plus en Partij voor de Dieren bijvoorbeeld hebben maar 1 zetel en staan normaal gezien niet groot in the picture, maar met die ene zetel kan nu de meerderheid bereikt worden. De Partij voor het Noorden heeft daarentegen een gigantisch ijzer in het vuur: in mei moeten alle statenleden stemmen op partijen in de Eerste Kamer. Eigenlijk stemmen alle partijen op hun eigen landelijke afdeling en stemmen de lokale partijen op de Onafhankelijke Statenfractie (OSF). Maar, de Partij voor het Noorden is niet meer aangesloten bij de OSF en kan daardoor vrij stemmen op welke partij dan ook in de Eerste Kamer. Dat geeft de partij een unieke onderhandelingspositie die nergens in Nederland te vinden is.
Een meerderheid met ‘maar’ vijf partijen is ook te halen met rechtse partijen als Forum voor Democratie en de VVD. Dat lijkt gezien de standpunten echter geen voor de hand liggende optie. Desalniettemin zullen deze partijen nog hoop genoeg hebben, want de onderhandelingen zijn nog maar net begonnen.
Zelf puzzelen? Hieronder vindt u een overzicht van elke partij en zijn zetels:
Er zijn 22 zetels nodig voor een meerderheid.
- GroenLinks – 6 zetels
- PvdA – 5 zetels
- Forum voor Democratie – 5 zetels
- SP – 4 zetels
- ChristenUnie – 4 zetels
- VVD – 4 zetels
- CDA – 3 zetels
- D66 – 3 zetels
- Groninger Belang – 3 zetels
- Partij voor het Noorden – 2 zetels
- PVV – 2 zetels
- Partij voor de Dieren – 1 zetel
- 50plus – 1 zetel
