Met verschillende herdenkingen staat Groningen zaterdag stil bij de slachtoffers die het leven lieten tijdens de Tweede Wereldoorlog en bij recentere militaire conflicten. In de gemeente worden diverse plechtigheden gehouden.
In de stad vindt er rond 18.30 uur een herdenking met kransleggingen plaats bij het Joods Monument aan de Hereweg. Vanaf deze locatie vertrekt rond 18.45 uur een Stille Tocht richting het Martinikerkhof. De Stille Tocht zal vooraf worden gegaan door de Gruno’s Postharmonie. De ceremonie bij het Martinikerkhof begint om 19.45. Bij het monument Sint Joris en De Draak zullen kransen worden gelegd, wordt er gewijde muziek gespeeld en wordt om 20.00 uur twee minuten stilte in acht genomen.
“Belangrijk om bij zoveel mogelijk verschillende herdenkingen aanwezig te zijn”
Burgemeester Peter den Oudsten (PvdA) en de wethouders Mattias Gijsbertsen (GroenLinks), Roeland van der Schaaf (PvdA) en Carine Bloemhoff (PvdA) zullen met de Stille Tocht meelopen en aanwezig zijn bij de herdenking op het Martinikerkhof. “Den Oudsten en Gijsbertsen zullen namens het gemeentebestuur een krans leggen”, laat een woordvoerder van de gemeente Groningen weten. “Sowieso vinden wij het belangrijk om bij zoveel mogelijk verschillende 4 mei-herdenkingen aanwezig te zijn. Inge Jongman (ChristenUnie) is bijvoorbeeld aanwezig bij de herdenking in Ten Boer, Philip Broeksma (GroenLinks) is in Haren en Glimina Chakor (GroenLinks) neemt twee minuten stilte in acht bij de herdenking in Hoogkerk.
“Zijn lichaam zou urenlang op de Grote Markt blijven liggen”
Eén van de mensen die zaterdag herdacht wordt is Jan Postema. Postema werd in 1943 vermoord door de Duitse bezetter uit represaille voor de april-meistaking. “Het lichaam van mijn vader liet de Duitse bezetter als boodschap aan de Stadjers urenlang op de Grote Markt liggen”, vertelde Ella Postema in 2012 aan OOG Tv. De fusillade had alles te maken met een oproep van Friedrich Christiansen. Deze Christiansen, die in april 1943 de Wehrmachtsbefelshaber in den Niederlanden was, riep in die maand de Nederlandse militairen op die in 1940 gevochten hadden tegen de Duitse bezetter, zich te melden voor krijgsgevangenschap in Duitsland. Het gevolg was een manifest van de Nederlandse regering in Londen die opriep tot staken.
Tekst gaat verder onder de afbeelding
“Op het landbouwbedrijf van mijn vader Jan Postema in Roden werd, net als op zoveel plaatsen in het Noorden en Oosten van het land, vervolgens gestaakt”, vertelt Postema. “De Duitsers waren daar niet blij mee. Ze waren zelfs furieus en begonnen een vergeldingsactie. Op 3 mei werd mijn vader, net als een aantal andere belangrijke inwoners, opgepakt en naar het Scholtenhuis gebracht. Na een vluchtpoging werd hij op de Grote Markt neergeschoten waar zijn lichaam urenlang zou blijven liggen.” Volgens Postema mag de staking gezien worden als een belangrijk keerpunt in de Tweede Wereldoorlog. “Op 4 mei denk ik natuurlijk aan mijn vader, maar ook aan alle andere slachtoffers die voor de vrijheid hebben gevochten en hun leven hebben gegeven. Dankzij hen kunnen we nu leven in een vrij land.”
Vijf oorlogsverhalen
In 2012 zond OOG Tv een speciaal radioprogramma uit rondom de 4 mei-herdenking. In het programma kwamen vijf verhalen aan bod die gedurende de oorlogsjaren plaats vonden. Die uitzending is hieronder te beluisteren:
