Het kabinet sluit niet uit dat de aangekondigde apps om de verspreiding van het coronavirus in te dammen, verplicht worden. Dat bleek tijdens het vragenrondje na afloop van de persconferentie dinsdagavond.
Het idee om met een app te gaan werken komt van Feike Sijbesma die door het kabinet is aangesteld als speciaal gezant tijdens de coronacrisis. “Het wordt al gebruikt in verschillende landen in Azië en ook in Oostenrijk”, legt minister Hugo de Jonge (CDA) van Volksgezondheid uit. De app, die via een bluetooth-verbinding gaat werken, moet mensen waarschuwen als ze in contact zijn geweest met een coronapatiënt. “In landen waar het al gebruikt wordt zie je dat mensen blij zijn dat ze weten dat ze met een patiënt in contact zijn geweest.”
“Je krijgt een signaal als je in contact bent geweest met iemand die corona heeft”
Of de app verplicht wordt hangt volgens De Jonge samen met of de privacy van burgers gewaarborgd kan worden. Ook Sijbesma vindt deze privacy belangrijk. “Dat is een erg belangrijk element om naar te kijken. De app registreert tenslotte met wie je in contact bent geweest. In de landen waar het al gebruikt wordt, worden de gegeven niet op naambasis geregistreerd. Alleen: er was iemand in uw buurt.” Het grote voordeel van dit systeem is volgens Sijbesma dat je tijdig gewaarschuwd wordt. “Het kan zijn dat je corona hebt zonder dat je het in de gaten hebt. Als je vier dagen daarvoor met iemand in contact bent geweest dan krijgt diegene een signaal. Daar kun je vervolgens maatregelen op nemen.”
App kan werk GGD’s verlichten
Toen in Nederland de eerste besmettingen werden vastgesteld was het de GGD die uit ging zoeken met welke mensen de patiënt in contact was geweest. Naarmate het aantal besmettingen toe nam bleek dat deze werkwijze niet langer uitvoerbaar was. “Daarom hebben we deze apps ook nodig om de GGD’s te ondersteunen”, zegt De Jonge. “We zijn heel goed aan het kijken hoe andere landen deze crisis aanpakken en welke middelen wij in kunnen zetten om het werk van de GGD’s te verlichten.” Volgens Sijbesma is de app waardevol als Nederland langzaam ontwaakt uit de intelligente-lockdown. “Wat mij betreft houdt niemand ons tegen om dit snel in te voeren.”
“Dit is levensgevaarlijk”
Hoogleraar artificiële intelligentie Rob van den Hoven van Genderen laat in het radioprogramma Spraakmakers op NPO Radio 1 weten niet blij te zijn met het voornemen. “Het is levensgevaarlijk om dit soort data te laten verzamelen door de overheid.” Het argument dat de data geanonimiseerd kan worden gaat volgens de hoogleraar niet op. “Met behulp van artificiële intelligentie kan van geanonimiseerde data alsnog achterhaald worden waar de data vandaan komt. In Europa wordt over een initiatief gesproken om de app verder te ontwikkelen en de data te analyseren om in de toekomst voorbereid te zijn. Dit betekent dus dat de gegevens worden opgeslagen. En wie garandeert dat de overheid niet op een andere manier gebruik gaat maken van deze data?”