De coronacrisis maakt het voor lokale ondernemers in dorpen zoals Haren nog lastiger dan dat het al was. De afgelopen jaren zien zij de problemen toenemen doordat mensen vaker online winkelen.
‘Voor veel ondernemers zal dit een verloren jaar zijn en moeten zij overleven’, zegt Henk Broekema, voorzitter van ondernemersvereniging Ondernemend Haren. Broekema maakt zich zorgen over de huidige situatie van de Harense ondernemer: ‘Voor de winkeliers in Haren, of het nu in het centrum is of op het Anjerplein, is het de laatste jaren sowieso al zwaar met de toenemende internetverkoop. Dat haalt een groot deel van de activiteit bij winkeliers weg. Een winkelier die het hierdoor al moeilijk heeft, krijgt het in deze periode nog zwaarder. Dan is de vraag of de winkelier het gaat overleven.’
Volgens cijfers van het CBS zijn de afgelopen tien jaar het aantal fysieke winkels flink afgenomen. Dat hangt samen met de groei van het aantal online bestellingen. Ook het aantal webshops is tussen 2010 en 2019 met veertig procent gegroeid. Volgens Hein Bloemink, uitgever van Haren de Krant, is het voortbestaan van de winkels enorm van belang voor Haren: ‘Een winkelcentrum bepaalt voor een heel groot deel de leefbaarheid van een dorp. Als je nu denkt: ‘Hij staat te overdrijven!’, dan wil ik je vragen om jezelf een dorp voor te stellen zonder winkels. Is het dan nog zo leuk om daar te wonen? Ik denk van niet.’
Samenwerken
Tijdens de coronacrisis hebben de Harense ondernemers samen verschillende initiatieven opgezet om elkaar te helpen. Zo is er een gratis bezorgservice opgericht, zodat producten gewoon bij mensen thuis afgeleverd konden worden die het in de coronatijden te risicovol vinden om naar de winkel te gaan. Bistro Heerlijk, een lokaal restaurant, werkt samen met de winkels om de hoek om zijn afhaalmenu’s te promoten. Volgens Broekema en Bloemink zijn dit soort vormen van samenwerking cruciaal voor het voortbestaan van de lokale ondernemer: ‘Men moet samen uitstralen dat zij er voor gaan.’
Volgens Broekema zijn het niet alleen de winkels die moeten samenwerken: ‘Het moet ook het winkelend publiek zijn dat gaat bedenken dat het online bestellen schadelijk is voor het dorpscentrum. Daardoor verdwijnen steeds meer winkels uit het winkelgebied. Dan wordt het dorp steeds ongezelliger.’ Het is ook niet rendabel om de gesloten winkels op te vullen met horeca, aldus Broekema: ‘Die heeft er ook geen baat bij als er verder geen winkelend publiek komt. We moeten er dus voor zorgen dat zij de winkels blijven vinden.’
Warenhuis Groningen
Als antwoord op de dreiging van het online shoppen, hebben de Groningse winkeliers eind 2019 Warenhuis Groningen opgericht. Dit is een online site waar lokale winkeliers hun producten kunnen aanmelden. De shoppers kunnen bladeren door het verzamelde assortiment van de aangesloten winkels. Bestelde artikelen kan je bij de winkel ophalen of worden met de fiets thuisbezorgd. Daar is bewust voor gekozen, want de winkeliers willen de bezorging zo duurzaam mogelijk. Ook hopen de ondernemers klanten te motiveren om op te zoeken of een Groningse ondernemer iets verkoopt wat je net online hebt gezien bij bijvoorbeeld Bol.com of de Wehkamp. Een bestelling bij de winkel zorgt er namelijk voor dat de winkelier meer verdient en dat er niet een deel van het geld in het laatje komt bij de grootverdieners.
Sinds kort zijn ook de Harense winkels aangesloten bij dit platform. Broekema: ‘In eerste instantie namen 60 winkeliers uit de stad Groningen deel aan het project. Het leek ons een goed idee dat ook Harense ondernemers zich hierbij aan kunnen sluiten. Na goed overleg met de Groninger City Club (brancheorganisatie Groningse winkeliers, red.) kunnen nu winkeliers uit de hele gemeente zich hierbij aansluiten. Dat is een uitkomst voor lokale ondernemers die geen eigen webshop hebben. Inmiddels heeft al een kwart van de Harense winkeliers zich hierbij aangesloten.’
Lokaler denken
Ondanks alle zorgen en onzekerheden, ziet Bloemink de coronacrisis ook als een voordeel voor de lokale ondernemers: ‘Ik denk dat als de crisis bezworen is, dat wij ook een aantal positieve dingen geleerd hebben. We gaan hopelijk steeds nadrukkelijker inzien dat er een belang is bij winkels in ons eigen dorp. We gaan weer wat lokaler denken. En we denken niet meer dat het gras van de buurman groener is. Kijk maar naar het gras in Haren, dat is eigenlijk net zo groen.’
Zie de reportage bovenaan dit artikel om te zien hoe in Haren samengewerkt wordt om de coronatijd door te komen.
