Nieuwste type treinbeveiliging geïnstalleerd in Groningen: “Heel veel kabels”

De werkzaamheden aan het spoor tussen het Hoofdstation en het nieuwe opstelterrein De Vork naderen hun voltooiing. De afgelopen weken is er hard gewerkt aan de installatie van een nieuw type treinbeveiliging.

Tussen het Hoofdstation en De Vork hebben in mei de hele maand geen treinen gereden. Er werd een vierde spoor aangelegd, de andere sporen werden vernieuwd en station Europapark kreeg een extra perron. Maar er gebeurde meer. Zo werd er een gloednieuw beveiligingssysteem aangelegd. De beveiliging als het aansturen van de seinen, wissels en overwegen wordt aangestuurd vanuit een PLC Interlocking, dit is de nieuwste soort treinbeveiliging die er is. “Het is eigenlijk een hele grote programmeerbare computer die alles aan kan sturen”, vertelt projectleider Roel van Dijk van Strukton. “Eén van de belangrijkste onderdelen is dat de computer kan controleren of er ook ergens spoor bezet is.”

Tekst gaat verder onder de foto

De programmeerbare PLC Interlocking die de trein- en spoorbeveiliging aanstuurt. Foto: Stefan Verkerk – © ProRail

Tellen van assen
Door het kunnen controleren op spoorbezetting weet je of er een trein op het spoor rijdt of dat er veilig een nieuwe rijweg voor een andere trein ingesteld kan worden. “Cruciaal bij dit systeem zijn de assentellers. Deze tellers bevinden zich bij de rails. De zwarte sensor in het spoor telt hoeveel assen (wielen) van een trein of wagon op dat punt voorbijkomen. Verderop zit weer een assenteller. Deze telt ook hoeveel assen er voorbij komen. Als de telling overeenkomt is er geen spoorbezetting meer.”

Gele bakens
Het gloednieuwe treinbeveiligingssysteem dat is aangelegd is een verbeterde versie van de automatische treinbeïnvloeding, het zogeheten ATB-Vv. “Langs het spoor hebben we allemaal gele bakens aangelegd. Deze bakens communiceren met de seinen maar ook met de apparatuur in de treinen. Als een sein opdracht geeft snelheid te verminderen dan waarschuwt de ATB de machinist in de trein. Als de machinist niet reageert remt het ATB-systeem automatisch. Ook de bakens en het ATB-systeem worden aangestuurd vanuit de PLC Interlocking.

Tekst gaat verder onder de foto

De gele objecten zin de bakens van het beveiligingssysteem ATB-Vv. Dit systeem communiceert met de seinen en met de apparatuur in de treinen. Foto: Stefan Verkerk – © ProRail

Relais
Aan een hele goede computer alleen heb je niet genoeg om het treinverkeer veilig te kunnen laten rijden. Een ander belangrijk onderdeel zijn de zogeheten relais. Relais zijn schakelaars die ervoor zorgen dat seinen, wissels en overwegen voorzien worden van elektriciteit maar ook bedieningen kunnen uitvoeren. De PLC Interlocking stuurt de relais aan. Dit is echter een erg ingewikkeld proces.

Vier relais voor één wissel
“Op het baanvak tussen het Hoofdstation en De Vork bevinden zich drie relaishuizen. Dat klinkt veel maar die hebben we allemaal nodig. Om één wissel te kunnen bedienen hebben we bijvoorbeeld al vier relais nodig. Transformatoren zorgen voor de stroomvoorziening van het relaishuis. Hier komt drieduizend volt spanning vanuit het voedingsnet langs het spoor binnen. Dat wordt omgezet naar de juiste spanning voor het aansturen van alles in het spoor.”

Tekst gaat verder onder de foto

Tussen het Hoofdstation en De Vork bevinden zich drie relaishuizen. De relais zijn schakelaars die gebruikt worden voor de aansturing van bijvoorbeeld wissels en seinen. Foto: Stefan Verkerk – © ProRail

Testritten
Of aanstaande donderdag alles gaat werken als de treinen weer rijden? Van Dijk is positief. “Aan het begin van de werkzaamheden is het computersysteem al voor negentig procent getest. Alle seinen, wissels en assentellers die gedurende de bouw zijn aangesloten hebben we inmiddels kunnen testen. De komende dagen gaan we testritten uitvoeren om te kijken of alles werkt zoals het moet werken.”

Een zogeheten assenteller bij het spoor. De assenteller telt het aantal wielen van een trein of wagon dat voorbij komt. Foto: Stefan Verkerk – © ProRail