UMCG kan gentherapie geheel zelfstandig uitvoeren door subsidie van 30 miljoen euro

Door een subsidie van dertig miljoen euro van Zorginstituut Nederland en ZonMw kan het UMCG vanaf nu geheel zelfstandig zogenaamde CAR T-Celtherapie aanbieden aan uitbehandelde patiënten met lymfeklierkanker. De bloedcellen van patiënten hoeven vanaf nu niet meer naar de VS gestuurd te worden, wat veel tijd en kosten scheelt.

Sinds eind vorig jaar kunnen uitbehandelde patiënten met lymfeklierkanker zeer succesvol behandeld worden met hun eigen T-cellen die buiten het lichaam genetisch gemodificeerd worden. Deze behandeling is zeer kostbaar, gemiddeld zo’n 330.000 euro per patiënt. Deze T-cellen worden in de Verenigde Staten uit het bloed van de patiënt gehaald en genetisch gemodificeerd, om deze vervolgens in Nederland terug te geven aan de patiënt. De gehele procedure, inclusief vervoer naar en van Amerika, kostte gemiddeld 4 tot 6 weken. Dat is tijd die uitbehandelde patiënten vaak niet meer hebben.

Het UMCG kan in de eigen ziekenhuisapotheek nu ook deze CAR (CAR staat voor chimeric antigen receptor) produceren. Daardoor wordt de omlooptijd verkort naar een kleine twee weken. Naast waardevolle tijdwinst levert dit naar verwachting ook kwaliteitswinst op. Doordat het oogsten en modificeren van de witte bloedlichamen op één plek plaatsvindt, kan er direct met de verse cellen worden gewerkt. Invriezen is dan niet meer nodig. Kosten voor de behandeling worden teruggebracht naar  80.000 euro.

De tot voor kort experimentele behandeling is zó succesvol, dat deze sinds begin dit jaar aan alle patiënten met lymfklierkanker die hie​rvoor in aanmerking komen wordt gegeven. Bijna de helft is inmiddels kankervrij. De behandeling lijkt ook kansrijk voor patiënten met andere vormen van uitbehandelde kanker, maar studies moeten uitwijzen of dat zo is. Er doen 299 patiënten mee aan een onderzoek hiernaar, dat zes jaar duurt. Aan het eind van het onderzoekstraject neemt het Zorginstituut binnen 6 maanden een standpunt in of de behandeling bewezen effectief is en daarmee direct via de basisverzekering kan worden vergoed.