“De vrijwilligers staan te trappelen, maar ik denk dat 76 jaar bevrijding ook in het water valt”

De coronacrisis raakt iedereen. Bijvoorbeeld het Victory Museum, dat tot 2017 de naam Bevrijdingsmuseum droeg en aan de Ulgersmaweg was gevestigd. Eigenaar Heiko Ates spreekt van een groot drama.

Hoi Heiko! Hoe gaat het?
“Met mij gaat het gelukkig goed, maar met het museum gaat het minder goed. We zijn sinds half-december gesloten en dat begint zo langzamerhand wel een groot drama te worden. Ook omdat we niet weten wanneer we weer open kunnen. Vorig jaar was het ook al een triest jaar, waarbij we van half-maart tot half-juli gesloten waren. Van halverwege juli tot eind augustus zijn we zes weken open geweest. Toen hadden we ook flink wat aanloop. We merkten dat veel mensen uit de zuidelijke provincies hier in het Noorden vakantie kwamen vieren, ook omdat er hier toen weinig corona was. Uiteindelijk hebben we vorig jaar nog 13.000 bezoekers mogen verwelkomen, tegenover de 30.000 die we normaal hebben.”

Aanvankelijk leek 2020 een belangrijk jaar te worden met 75 jaar bevrijding. Extra zuur denk ik?
“Ja, absoluut. Het is een jaar waar je je op verheugd. En door alle aandacht in de media merk je dat je museum dan extra in trek is. Door de lockdown in het voorjaar kwam daar niets van terecht, in de zomer zijn we even open geweest, tijdens de herfstvakantie moesten we weer dicht en op het moment dat we onze hoop vestigden op de kerstvakantie kregen we tien dagen voor Kerstmis te horen dat we toen opnieuw in een lockdown moesten. Dat was extra zuur omdat we toen net het museum helemaal in kerststemming hadden gebracht. Dat was dus allemaal voor niets geweest.”

Houd je het financieel nog vol?
“Normaal halen wij ons geld uit de bezoekersinkomsten. Dat is nagenoeg allemaal weggevallen. Gelukkig steunt de gemeente Westerkwartier ons, en ook onze huurbaas heeft ons respijt gegeven. Die snapt ook wel dat je een kale kip niet kunt plukken. Dus wat dat betreft alle lof voor de gemeente en onze huurbaas. En ik heb begrepen dat er ook nog wat geld onderweg is van de provincie. Het grootste probleem zijn de nutskosten, die lopen door. Maar ik denk dat wij het wel gaan overleven, voor heel veel andere musea is dat nog maar de vraag. Van het museum in Overloon heb ik bijvoorbeeld begrepen dat zij al collectiestukken aan het verkopen zijn om maar het hoofd boven water te houden. En zo zijn er meer voorbeelden. Heel erg.”

De musea zijn onderhand al bijna drie maanden dicht. Maandag staat er weer een persconferentie op de planning. Wat is je verwachting?
“Ik maak mij geen illusies. Het afgelopen jaar lekte er in de dagen voorafgaand aan de persconferentie al van alles uit. Ik heb gehoord dat de avondklok verlengd wordt, verder niets. Ik weet vrijwel zeker dat het kabinet achter Duitsland aan hobbelt. Merkel (bondskanselier Angela Merkel, red.) heeft besloten dat alle maatregelen daar tot eind maart verlengd worden, en dat zal hier ook gaan gebeuren.”

Nagenoeg alle evenementen in het kader van 75 jaar bevrijding konden vorig jaar niet doorgaan. Van veel evenementen is gezegd om ze door te schuiven naar dit jaar. Hoe kijk je daar tegen aan?
“Kijk, ik heb heel wat vrijwilligers. Allen staan te trappelen om weer te beginnen. Maar dit is niet binnen een week voorbij. Ik verwacht dat op bevrijdingsgebied er maar mondjesmaat activiteiten mogelijk zullen zijn. Dat zie je nu ook al hè? Heel veel gemeenten geven geen toestemming om evenementen te organiseren. En ja, dat is zuur. Het volgende jubileum is over vier jaar bij tachtig jaar bevrijding. De vraag is of veteranen van toen er dan nog zijn. Ik heb in het museum een prachtige Canadese vlag hangen die in het jaar 2000 gesigneerd is door tientallen veteranen. Van al die mensen zijn er nu nog misschien twee of drie in leven. Dat zet je wel aan het denken.”

Zuur voor deze mensen, maar ook belangrijk voor het doorgeven van verhalen …
“Uiteraard. Waarbij jongeren ook een grote rol spelen. Normaal ontvangen we in ons museum heel veel schoolklassen. Dat is afgelopen jaar nagenoeg niet gebeurd. En natuurlijk, de voorwerpen en de materialen houden we wel bij elkaar. Maar de verhalen uit de eerste overlevering, die raken nu wel op. Dat stopt. En het is jammer dat de coronacrisis daar een abrupt einde aan maakt.”