Fundering van 15e eeuwse Herepoort aangetroffen: “We weten nu meer”

Archeologen van de Antea Group hebben op het Hereplein de fundering van de eerste Herepoort aangetroffen. Stadsarcheoloog Gert Kortekaas noemt de vondst interessant.

“We wisten dat het fundament zich ongeveer op deze plek moest bevinden”, vertelt Kortekaas. “De fundering is ook waargenomen in 1957 door de befaamde archeoloog Albert van Giffen. Samen met zijn assistent heeft hij toen onderzoek naar de poort gedaan waarbij er ook keurig verslag van is gedaan wat we terug kunnen vinden in de Groninger Volksalmanak. Wat het nu interessant maakt is dat we in de afgelopen decennia heel veel meer informatie hebben weten te vergaren. We weten meer, we kunnen meer duiden, maar het heeft ook geresulteerd in heel veel vragen. Vragen die we nu met het aantreffen van het fundament kunnen beantwoorden.”

Vestingstad Groningen
De vijftiende eeuw, van 1401 tot 1500. De stad Groningen was toen nog een vestingstad. Door middel van poorten in de omwalling werd geregeld wie de stad kon bezoeken. De vondst in de Herestraat betreft het fundament van de tweede Herepoort. Vanwege de groei van de stad werd er later, in 1621, een nieuwe Herepoort gebouwd die een stuk zuidelijker kwam te staan. Deze poort is tegenwoordig terug te vinden bij het Rijksmuseum in Amsterdam.

“Twee bouwfasen”
“De werkzaamheden op deze plek zijn vorige week begonnen. De samenwerking met de Antea Group is ook heel prettig. Wanneer energiebedrijf Enexis met werkzaamheden bezig gaat schakelen zij Antea in. Wat we nu te weten zijn gekomen is dat we te maken hebben met twee bouwfasen. We hebben een stukje bestrating gevonden en een stuk van de poort. De aansluiting ontbreekt echter. Waar we bijvoorbeeld een antwoord op hopen te krijgen is welke soort bakstenen er gebruikt zijn, en wat de grootte van de stenen is.”

“Eerste Oosterpoort nog niet teruggevonden”
Donderdag gaan de werkzaamheden van Enexis verder. “Wij hebben de kans gekregen om alles in beeld te brengen, om alles te fotograferen. We verwachten dat er op deze plek meer in de grond zit. Een uitgebreid onderzoek is echter niet mogelijk omdat het om een hele drukke plek gaat met veel verkeer.” De archeoloog verwacht dit jaar nog meer opgravingen. “Ik verwacht dat we later dit jaar bij opgravingen nog de Poelepoort tegen gaan komen. Eerder zijn we al restanten van de Boteringepoort en de Ebbingepoort tegen gekomen. De enige poort waar we nooit iets van hebben teruggevonden is de eerste Oosterpoort. Ik verwacht dat dat ook iets gaat worden voor een volgende generatie.”

Expositie
De nieuwsgierigheid naar de historie van de vestingstad Groningen herkent Kortekaas. “We hebben de afgelopen decennia veel informatie verzameld. We zijn ook aan het nadenken om misschien een expositie in te gaan richten die de mensen een beeld kan gaan geven.”