“Herdenking Appèlbergen was klein en sober, maar heel mooi”

Bij het 3 mei-monument in Appèlbergen zijn maandag de slachtoffers van de april-meistaking herdacht. Door de coronamaatregelen vond de herdenking in kleine kring plaats.

Twee weken geleden liet Stichting 3 Mei Comité Herdenking Slachtoffers April-Mei staking Appèlbergen dat vanwege de coronacrisis de herdenking niet door zou gaan. Wel werd besloten om een bloemstuk te leggen. “Dit hebben we in de middag gedaan”, vertelt secretaris Hans Postema. “Wij als bestuur waren hierbij present, en ook een aantal kinderen van de Quintusschool uit Glimmen en een aantal vierdeklassers van het Maartens College uit Haren waren hierbij aanwezig. De leerlingen van het Maartens hebben de namen van de 34 slachtoffers, die op Appèlbergen werden gedumpt, voorgedragen. De basisschoolkinderen hebben een gedicht voorgelezen.”

Postema noemt het een mooie herdenking. “Het was sober, er waren weinig mensen, maar ik vond het wel heel mooi.” Later zal op de website van de stichting een filmpje geplaatst worden van de herdenking.

April-meistaking
De april-meistaking begon op 29 april 1943. De Duitse bezetter maakte op deze dag bekend dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden in 1940 zich moesten melden om te gaan werken in Duitsland voor de Arbeidseinsatz. De Tweede Wereldoorlog was op dat moment uitgemond in een twee frontenoorlog waarbij de strijd om de verovering van Stalingrad veel mankracht kostte. De Nederlandse militairen moesten in Duitsland werken om de oorlogsindustrie draaiende te houden.

Appèlbergen
Vanuit Londen werd er door de Nederlandse regering gereageerd met een manifest dat opriep tot staken. Als eerste werd het werk neergelegd in de Stork-fabrieken in Overijssel. Daarna verspreidde de stakingsgolf zich razendsnel over Nederland. Op 3 mei werd de staking neergeslagen. De Duitse bezetter reageerde met harde hand. In het land werden tachtig stakers standrechtelijk geëxecuteerd. Daarnaast vielen er nog eens 95 doden en 400 zwaargewonden door beschietingen op stakers. In Appèlbergen werden de lichamen van 34 personen gedumpt. Een aantal van hen zijn nooit teruggevonden.