Hoewel het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) concludeert dat er resultaten geboekt worden en dat er voortgang is in de versterking van Groningen, is de voortgang nog steeds onvoldoende om concreet perspectief te bieden aan Groningers in het aardbevingsgebied. Dat concludeert het SodM in haar voortgangsrapport over de versterking in Groningen en de afbouw van de gaswinning, wat maandagmiddag naar buiten werd gebracht.
Onzekerheid over de aardbevingen, de eigen veiligheid, en het handelen van de overheid zorgen voor een deel van de bewoners al een lange periode voor stress en daarmee grote gezondheidsrisico’s, zo stelt het SodM: “Het vertrouwen in de overheid brokkelt af onder getroffen bewoners in het aardbevingsgebied. De situatie in de regio is te kenschetsen als een crisis. Daarom moet de overheid er alles aan doen om de versterking in 2028 af te ronden.”
2028 gaat zo niet lukken
Maar met de huidige werkwijze bij de versterkingsoperatie gaat dat niet voor 2028 lukken, hoewel het Rijk dit wel als doelstelling heeft. Het SodM adviseert de regering daarom om de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) de verantwoordelijkheid, bevoegdheden en middelen te geven.
Zo’n 7.500 adressen staan nog helemaal aan het begin van het versterkingsproces en bijna 27.000 adressen wachten op de beoordeling. “Dit betekent dat de bewoners van zo’n 14.000 adressen in onzekerheid leven over de vraag of hun huis versterkt moet worden, en zo ja, hoe lang dat nog gaat duren”, zo stelt het SodM. Er is nog steeds een forse achterstand bij de uitvoering en deze achterstand lijkt alleen maar groter te worden, want de doorlooptijd van het opleveren van een versterkte woning is afgelopen jaar toegenomen van gemiddeld 3,4 jaar naar 4,1 jaar.”
‘Snelheid is de bepalende factor’
Naar het oordeel van SodM is de snelheid van de versterkingsopgave op dit moment de meest bepalende factor ten aanzien van de veiligheid in Groningen. “Het huidige tempo is nog steeds bij verre van voldoende om de opgave dan gerealiseerd te hebben”, aldus Theodor Kockelkoren, inspecteur-generaal der Mijnen. “Eenduidige sturing door één eindverantwoordelijke partij met een groot mandaat, vereiste bevoegdheden en financiële middelen is noodzakelijk om de situatie ook als een crisis aan te pakken. De aardbevingsproblematiek domineert al veel te lang het leven van duizenden mensen in Groningen”
Minder huizen hoeven te worden versterkt
De afbouw van de gaswinning die tot nu toe gerealiseerd is, heeft volgens het SodM positieve gevolgen voor bewoners, want het risico dat een gebouw instort als gevolg van een beving, is kleiner geworden. Het is volgens het SodM de verwachting dat voor de huizen die nog beoordeeld moeten worden, steeds lichtere versterkingsmaatregelen nodig zijn. Ook kunnen woningen direct veilig verklaard worden, waardoor ze helemaal geen versterkingsmaatregelen meer nodig hebben.