Het is eigenlijk een wonder dat de Hortus in Haren nog bestaat. Tot die conclusie kwamen historici Ger Blijham en Albert Buursma, die een boek schreven over 100 jaar Hortus in Haren.
In 1917 kocht het Rijk het terrein in Haren voor de Rijksuniversiteit, maar pas in 1929 werd de eerste boom geplant. “Dat werd gedaan door professor Schouten,” vertelt Blijham. “Hij is eigenlijk een van de belangrijkste grondleggers van de Hortus. Hij koos voor een kastanjeboom omdat in de oude Hortusbuurt in Groningen ook zo een stond. Die was al rond 1850 verdwenen omdat hij ten prooi was gevallen aan allerlei schimmels. Maar dat was een legendarische boom, die was ontzettend oud en enorm groot. Dat was de aanleiding om deze kastanje hier als eerst neer te zetten.”
Tegenover de kastanjeboom staat het enige straatnaambord in de Hortus, van de bioloog Foppe I. Brouwer. Hij had een rubriek in het Nieuwsblad van het Noorden, waarin hij vaak over de Hortus schreef om meer bezoekers te trekken. “Hij ook een mooie anekdote,” vertelt Buursma. “Hij sloot zijn verhaal altijd af met de spreuk dat alles dat leeft en groeit ons altijd weer boeit. Dat was een beroemde zegswijze van hem. Een grote brouwer in Nederland heeft dat overgenomen voor hun bier. Brouwer heeft toen 10.000 euro losgepraat van die brouwerij en later nog eens tienduizenden guldens. Dat is zijn inleg geweest.”
Chinese tuin
De belangrijkste publiekstrekker is misschien wel de Chinese tuin. Het idee voor de tuin ontstond toen de toenmalig burgemeester op bezoek was in China. De Hortus was in die tijd op zoek naar iets nieuws wat veel bezoekers zou trekken. De tuin was een geschenk van China. “Het bijzondere was dat al die materialen die hier gebruikt zijn ook afkomstig zijn uit China. Ze zijn allemaal verscheept met grote ladingen zeecontainers en een grote club Chinese bouwers is hier ook naartoe gekomen. Ze hadden zelfs hun eigen bamboesteigers meegenomen. De hele tuin is aangelegd door een speciale Chinese hoogleraar die daar specialist in is. Het is ook de derde Chinese tuin buiten China, dus dat was best uniek.”
Albert Buursma sprak samen met uitgever Henk Boomker over het boek en de Hortus in de podcast De Tafel van Haren, van OOG en Haren de Krant. Beluister het interview vanaf 36:09 hieronder:
