Structurele achterstand welvaart in Groningen: ‘Meer aan de hand dan bevingsproblematiek’

Achterblijvende werkgelegenheid en een laag besteedbaar inkomen zorgen ervoor dat de welvaart in de provincie Groningen aanzienlijk lager is dan het landelijke gemiddelde.
Dat blijkt uit onderzoek van post-doc Raun van Ooijen, promovendus Jeroen van der Vaart en hoogleraar gezondheidseconomie Jochen Mierau van de Rijksuniversiteit Groningen. Volgende week donderdag zullen zij een onderzoek presenteren, maar het kwam deze donderdag al naar buiten via de Economische Statistische Berichten.

Groningers vinden gezondheid, werkgelegenheid en sociale omgang in de woonbuurt de belangrijkste welvaartsaspecten, zo stellen de onderzoekers. De provincie scoor hoog op de laatste categorie, maar blijft achter op de andere twee. Volgens de onderzoekers laten de cijfers zien dat de welvaart in de provincie Groningen lager dan het landelijk gemiddelde, vooral vanwege achterblijvende werkgelegenheid.

De resultaten van het onderzoek laten zien dat Groningen, op de ranking van provincies, op de tiende plaats staat in Nederland, vergelijkbaar met Flevoland. Alleen Zuid-Holland en Limburg staan lager. Volgens de onderzoekers zijn de drie aspecten die de sterkste negatieve bijdrage leveren aan de welvaart in de provincie Groningen de vacaturegraad, de arbeidsparticipatie en het
mediaan besteedbaar inkomen. Juist op het vlak van de werkgelegenheid scoort Groningen ten opzichte van het Nederlandse gemiddelde laag.

Gemeente Groningen alleen doet het niet veel beter

De gemeente Groningen doet het niet veel beter, zo stellen de onderzoekers.  Op de welvaartsladder van staat de gemeente Groningen op de 14e trede, waar referentiegemeenten als Arnhem, Eindhoven, en Enschede gemiddeld op trede 7 staan”, zo laten de onderzoekers weten. De Ommelanden scoren iets lager dan de gemeente Groningen, omdat de gemeente Groningen relatief hoog scoort op het gebied van tevredenheid met de woonomgeving en gezondheid. Maar de gemeente scoort nog steeds relatief laag op de vacaturegraad, arbeidsparticipatie, werkloosheid en inkomen.

Een groot verschil in de welvaart tussen de Stad en de Ommelanden wordt veroorzaakt door de gemiddelde ervaren gezondheid als het gaat om het hebben van langdurige aandoeningen. Relatief veel mensen in de Ommelanden hebben een lager opleidingsniveau, wat vaak gepaard gaat met een ongezonde leefstijl. Daarnaast wonen er relatief veel oudere mensen in dit gebied, veroorzaakt door een krimpende bevolking.

Meer aan de hand dan alleen bevingen

“Onze analyse maakt duidelijk dat er in deze provincie meer aan de hand is dan enkel de aardbevingsproblematiek”, zo stellen de onderzoekers.  Ze stellen daarom een nieuw programma voor Groningen voor aan beleidsmakers, gericht op werk­gelegenheid, volksgezondheid, preventie en onder­wijs.  Daarnaast pleiten de onderzoekers voor extra aandacht in het economisch beleid voor de Ommelanden.

“Voor welvaart moet je breder kijken dan alleen naar het bruto nationaal product”, vervolgen de onderzoekers. “De bredere focus op welvaart, met oog voor regionale verschillen, geeft meer inzicht in wat er werkelijk speelt. Maar onze analyse pleit wel tegen een gefragmenteerd beleid, en voor een integrale aanpak van de welvaartsverschillen.”