“Zoveel regen is best wel uniek, dat is gelijk aan de kans op een sneeuwstorm in de winter”

Verschillende gebieden in het Noorden van het land hebben zondag te maken gekregen met veel neerslag. OOG-weerman Johan Kamphuis noemt de neerslaghoeveelheden best wel uniek.

“Als we kijken naar de setting op de weerkaarten dan is dat er eentje die niet zo heel vaak voorkomt”, vertelt Kamphuis. “Dat maakt de situatie die we vandaag gezien hebben dus best wel uniek. Vergelijk het met de kans op een ijzel- of sneeuwstorm. Om zo’n situatie te krijgen moeten alle puzzelstukjes, die je daar voor nodig hebt, precies goed vallen. Vandaag vielen de puzzelstukjes precies goed om veel neerslag te krijgen.”

Lagedruk
Dat het gebeurt is voor Kamphuis niet een verrassing. “We zien het de hele zomer al. We hebben te maken met een vastliggend patroon. Koele lucht vanuit het noorden komt dichterbij, of schuift zelfs over Nederland heen. Die koele lucht bevindt zich vooral in de hoge luchtlagen. Aan de grond hebben we te maken met warme lucht. De afgelopen dagen hebben we gezien dat een lagedrukgebied vanuit het westen richting Nederland bewoog, en vandaag precies boven ons land kwam te liggen. Wat gebeurt er dan? Dat lagedrukgebied zuigt warme lucht vanuit Frankrijk en Duitsland aan. Die lucht beweegt zich tegen de wijzers van de klok in. Vervolgens komt het in botsing met de koele lucht uit het noorden. Op dat grensgebied ontstaan dan de buien. Die warme lucht, die is namelijk heel vochtig en kan veel vocht en waterdamp bevatten. Vervolgens stijgt die warme lucht op en komt het in botsing met de koude laag die er boven hangt. De koude laag kan veel minder vocht bevatten en dan begint letterlijk het gedonder. Er kunnen dan enorme regenhoeveelheden vallen. Wat vervolgens voor overlast zorgt, omdat de buien lang op dezelfde plek blijven hangen.”

Wolkbreuk
Kamphuis waarschuwde zaterdag al dat we te maken zouden kunnen gaan krijgen met flink wat regen. “Ik ben niet een weerman die werkt met codes en waarschuwingen. Ik houd van een rustige benadering. Maar dit was zo duidelijk. Je herkent de modellen. En alle modellen suggereerden dezelfde situatie. Alleen de precieze details waren nog onduidelijk. Het ene model berekent de neerslag vijftig kilometer westelijker, de andere vijftig kilometer oostelijker. En dat zie je vandaag ook terug. Er is in het hele Noorden veel regen gevallen. Maar er zijn gebieden die echt te maken hebben gehad met wolkbreukachtige situaties. En de gevolgen laten zich dan raden. Twintig millimeter in 24 uur betaalt zich op een andere manier uit dan veertig millimeter in twintig minuten.”

Wateroverlast
In Groningen viel de afgelopen 24 uur ongeveer 16,7 millimeter hemelwater. In zuidwest-Friesland viel 91,9 millimeter, met lokaal neerslagsommen boven de 130 millimeter. Dit zorgde in Woudsend voor wateroverlast. Later op de dag kreeg men in Siddeburen eveneens te maken met overlast door grote hoeveelheden regen.

Wateroverlast in Woudsend