Burgemeester: “Middelen bij aanpak rellen niet adequaat, snelrecht wordt toegepast”

De beschikbare middelen om rellen in de gemeente Groningen aan te pakken zijn niet adequaat genoeg. Dat heeft burgemeester Koen Schuiling (VVD) van de gemeente Groningen woensdag laten weten tijdens het Politieke Vragenuur.

Schuiling reageerde daarmee op vragen van fractievoorzitter Julian Bushoff van de PvdA. Bushoff introduceerde zijn vragen met een dankwoord in de richting van alle politiemensen. “Zij hebben afgelopen dagen de volle laag gekregen, waarbij ik vind dat zij heel veel waardering moeten krijgen voor hun goede werk.” Wat er in de stad gebeurd is, noemt Bushoff onacceptabel. “Ten koste van ondernemers zijn er dingen gesloopt, zijn er winkels geplunderd. Als fractie willen wij weten of de schade verhaald gaat worden op de daders, en wat er qua jeugdwerk anders gedaan kan worden om zulke rellen in de toekomst te voorkomen.”

Schuiling: “Grote zorgen”
Burgemeester Schuiling: “Er zijn grote zorgen over de ontwikkelingen die we de laatste tijd zien. Ontwikkelingen die we al veel langer zien, al voordat we het woord corona foutloos konden uitspreken. Als het gaat om het verhalen van de schade kan ik aangeven dat we bezig zijn met een onderzoek wie de daders zijn, en of de schade aan de daders te koppelen is. In verband met de rellen hebben we tot nu toe zeven jongeren aan kunnen houden, zij zullen vervolgd worden via het snelrecht. Daarbij worden ook gebiedsverboden opgelegd. Wat we echter zien is dat er jongeren bij betrokken zijn die afkomstig zijn uit andere gemeenten. Daarnaast laten we jongerenwerk interveniëren. De jongeren die wij kunnen traceren krijgen, net als hun ouders een brief, waarbij het contact wordt gelegd om het beeld scherper te krijgen.”

GroenLinks: “Bovenregionale samenwerking?”
De beantwoording kan op een vraag rekenen van fractievoorzitter Mirjam Wijnja van GroenLinks: “U zegt dat een deel van de betrokken jongeren van buiten de gemeente afkomstig is. Betekent dit dat er qua jongerenwerk ook een bovenregionale samenwerking plaatsvindt?” Schuiling: “Wat mij betreft wel. Vanochtend heb ik contact gehad met de gemeente Het Hogeland, waar het voorstel vandaan kwam om de brief gezamenlijk te ondertekenen. Wat mij betreft gaan we de gegevens over de relschoppers ook op landelijk niveau uitwisselen. Overigens moet ik zeggen dat de samenwerking met jongeren en buurtwerk goed bevalt.”

Schuiling: “Niet constant in de achteruitkijkspiegel kijken”
De burgemeester omschrijft het probleem als zorgelijk. “Al voor de coronacrisis waren er zorgen over deze leeftijdscategorie. Het lijkt erop dat zij zich af willen reageren op bestaande instituten. Daarbij worden zij opgeruid door krachten die onzichtbaar blijven. Ondertussen zien we dat er sprake is van een overtreffende trap, jongeren keren zich tegen de persoon van hulpverlener. Er worden foto’s gemaakt van politieagenten of brandweermannen, waarbij zij vervolgens tot in hun privédomein gevolgd worden. Als burgemeesters vinden wij dat wij middelen tot onze beschikking moeten hebben waarmee we adequaat kunnen optreden, en waarbij we niet constant in de achteruitkijkspiegel hoeven te kijken.”

Foto’s
Schuiling doelt daarmee op het maken van foto’s van jongeren waarbij zij hun ID-kaart vast moesten houden. “Agenten maken foto’s van wie zij aantreffen. Als dat niet gebeurd kan er niet adequaat worden opgetreden. Als de middelen die wij hebben niet adequaat zijn, dan blijven zulke fenomenen bestaan en helpen we de jongeren uiteindelijk ook niet.”

Valkuil
Fractievoorzitter Julian Bushoff noemt het goed dat geprobeerd gaat worde om de schade te verhalen. Bushoff is wel nieuwsgierig naar een analyse. “De burgemeester schetst een beeld dat er weinig zicht is op hoe jongeren worden opgeruid. Hoe kan dit? Zijn er diepergaande problemen waarom dit gebeurd?” Schuiling: “Daar waren we al mee bezig. Het heeft te maken met corona, maar we moeten oppassen dat we niet in deze valkuil trappen, omdat we anders onderschatten dat dit al veel langer bezig is, al voor corona.”

100% Groningen: “Is het maken van foto’s niet een belemmering in de rechtsgang?”
Yaneth Menger van 100% Groningen: “Over het filmen van jongeren begrijp ik dat het een juridische kwestie is. Gaat dit niet een risico vormen bij de rechtsgang?” Schuiling: “We hebben het over maatschappelijke ontwrichting. Als we ons nu gaan focussen op foto’s dan gaat alle energie daar naar uit, iets waar we in dit land heel goed in zijn om het daar vervolgens over te hebben. Ik vind het middel volstrekt legitiem. Een individuele agent moet een foto kunnen maken om daarmee zijn collega’s goed te informeren. Na afloop zijn de foto’s verwijderd. We hebben het hier over een maatschappelijke gebeurtenis iets waar heel veel mensen zich zorgen over maken. We hebben het over kinderen van 13 en 15 jaar die de gevolgen van hun daden niet kunnen overzien.”

Politie: “Meer camera’s en toegang tot social media”
Fractievoorzitter Ton van Kesteren van de PVV wil van Frank Smilda van de Groningse politie, die ook aanwezig is, weten wat de politiek kan doen. Waar kan de politiek zich op focussen? Smilda: “Waar mee geholpen kan worden is het up-to-date brengen van het cameratoezicht in de binnenstad. De burgemeester was afgelopen zondag bij ons, en ik wil absoluut niet dat de hele binnenstad vol komt te hangen met camera’s, maar we kunnen nu niet alles bekijken wat we zouden willen zien. Daarnaast is er de discussie of de politie mag mee kijken in social media-groepen. Dit weekend was er een open groep op Telegram. Wij mogen niet in die groep kijken, terwijl ieder ander individu dat wel mag. Wij zouden daar ook toegang toe moeten hebben, zodat we tijdig onze strategie aan kunnen passen.”

De gemeenteraad gaat in januari of februari verder over het onderwerp praten.