Tai chi en ouderen gaan samen als twee billen en een broek. Jongeren weten de weg naar de Chinese vecht- en beweegkunst echter moeilijk te vinden. De studentenklas van een tai chi-leraar uit Glimmen werd dit jaar zelfs geschrapt, wegens gebrek aan animo. ‘Terwijl het, juist nu, belangrijk is om jongeren zo’n soort sport te laten uitoefenen.’
De laatste galm
Dinsdagavond, even voor zeven. In een gymzaaltje in Glimmen is een groep kinderen net klaar met apenkooien. Wanneer de laatste kinderschreeuw door de gangen heeft gegalmd, maakt chaos plaats voor rust.
‘Goed dames, we gaan beginnen met de Yang-43.’ Tai chi-leraar Machiel Welbergen heeft een Chinees muziekje opgezet, het startsein voor de warming-up. Al demonstrerend gidst Welbergen zijn vijftigplussers door de oefeningen heen. ‘Draai je middel. Adem rustig uit. Navel wijst naar zuidoost.’
Rustige ronde bewegingen, daar draait het om bij tai chi. En spelen met het virtuele, zoals het afschieten van een denkbeeldige boog, of het strelen van een onzichtbare mus. De kunst van beweging brengt je geleidelijk bij de kunst van concentratie en ontspanning, vertellen de dames.
De klas van Welbergen is overwegend grijs, tot zijn teleurstelling. ‘Ik zou graag veel meer kinderen en jongeren tai chi geven.’
Welbergens pogingen om hen voor tai chi te enthousiasmeren, oogsten de laatste tijd minder succes dan ooit. Zijn beginnerscursus bij de USVA werd dit jaar zelfs geschrapt, omdat zich maar twee studenten hadden aangemeld. ‘Het is en blijft lastig om de jeugd te bereiken. Dat vind ik jammer. Ik denk dat ze het te traag vinden, te langzaam, te saai.’
Optelsom
Volgens sport- en prestatiepsycholoog Renate Hensen uit Stad ontbreekt er enige nuance in die verklaring. ‘Het komt denk ik door verschillende dingen,’ zegt ze.
Online ziet ze ten eerste dat het meeste tai chi-aanbod specifiek op ouderen is gericht. ‘Daarnaast wordt de sport veel gebruikt bij mensen met dementie. Omdat het herhaaldelijke bewegingen zijn, is het voor hen een makkelijk uit te voeren sport.’ Verder is tai chi een bewezen middel om je stabiliteit op je oude dag te verbeteren en valpartijen te voorkomen.
Er is daardoor al met al geen imago ontstaan waardoor jongeren in de rij staan, denkt Hensen. ‘Ik kan me heel goed voorstellen dat jongeren denken: laat maar.’
En dan treedt volgens de psycholoog een zichzelf versterkend effect op. ‘Draai het maar eens om. Hoe komt het dat voetbal zo populair is onder jongeren? Omdat veel jongeren het doen. Als je geen leeftijdsgenoten hebt die tai chi uitvoeren, kies je minder snel voor die sport.’
Eenzaam onder de dertig
Lak aan leeftijdsgenoten heeft de 27-jarige Sherilyn Narain. Iedere woensdagavond staat ze in de Immanuelkerk in Stad, tussen een groepje tai chi-leerlingen waarvan de gemiddelde leeftijd zeker twintig jaar hoger ligt – naar bescheiden schatting. ‘Tai chi geeft me energie en lost innerlijke blokkades op. Heerlijk.’
Hoewel haar vrienden haar hobby ‘volgens mij wel leuk’ vinden, krijgt ze er niet één mee naar de les. ‘Ik denk dat ze er geen goed beeld van hebben. Of dat ze het er misschien een beetje saai uit vinden zien.’
David Knibbe, Sherilyns leraar, betreurt het beeld dat jongeren van zijn sport hebben. Vooral omdat het volgens hem zo heilzaam is. ‘Tai chi maakt je bewuster van je lichaam. Daardoor kan je eerder stress bij jezelf herkennen. Bij jongeren komt ook steeds meer stress voor.’
Iets wat psycholoog Hensen onderschrijft. ‘Er zijn zo veel afleidingen tegenwoordig in het dagelijks leven. Denk aan je telefoon. Dus is het belangrijk om, juist nu, jongeren zo’n soort sport te laten uitoefenen. Dat is heel erg bevorderlijk voor hun concentratie.’
Stoppen is geen optie
Hoewel Sherilyn de enige dertigminner van haar clubje is, peinst ze er niet over om te stoppen. ‘Omdat ik het belangrijk vind om lekker in mijn vel te zitten. Maar ik zou het wel leuk vinden als er wat meer mensen van mijn leeftijd mee zouden doen.’