Een boete die kan oplopen tot 10.000 euro. Dat hangt de Groningse magneetvisser Jan Duurt Dijkman boven het hoofd als hij zijn magneet weer in de Groningse wateren gooit. Magneetvissen is in Groningen verboden. Maar volgens de Explosieven Opruimingsdienst van Defensie kan een verbod op het steeds populairder wordende fenomeen ook gevaar opleveren.
In Groningen is het magneetvissen dus verboden. Maar hoe zit dat eigenlijk in andere gemeenten? En hoe kijkt de Explosieven Opruimingsdienst van Defensie naar de visserij van oud ijzer in het water? De EOD moet namelijk met regelmaat uitrukken om gevonden gevaarlijke munitie of explosieven op te ruimen. En, zo zegt Majoor Peter* van de EOD: “Er kleven ook nadelen aan een verbod.”
Verbod Groningen
Elke gemeente mag eigen regels bepalen als het gaat over magneetvissen, of op andere manieren objecten uit het water proberen te halen. Een zoektocht langs de plaatselijke verordeningen levert al snel de conclusie op dat bijna iedere gemeente het thema op geheel eigen wijze invult. Het verbod in Groningen staat omschreven in artikel 24 van de Verordening Openbaar Vaarwater:
Veiligheidsvoorschriften
1. Het is verboden in het openbaar vaarwater al dan niet bij wijze van beroep te duiken en/of met enigerlei middel naar zich onder het wateroppervlak bevindende voorwerpen te zoeken of deze op te dreggen.
Het verbod heeft volgens woordvoerder Peter Steinfort te maken met veiligheid: “Het is niet alleen illegaal het is ook gevaarlijk. Er ligt op sommige plekken in Groningen munitie op de bodem. Omdat er vaak bij bruggen wordt gevist kunnen bovendien leidingen en kabels kapotgetrokken worden. Ook raken brugdelen beschadigd.”
Groeiende populariteit
Majoor Peter van de Explosieven Opruimingsdienst stelt dat de populariteit van magneetvissen tijdens de coronapandemie enorm is gestegen: “Doordat veel dingen niet meer konden zijn mensen massaal gaan magneetvissen of op jacht gegaan met een metaaldetector.”
Ook de cijfers** van de EOD laten dat zien: “In heel 2019 kregen we 139 landelijke meldingen bij de EOD, dit jaar zitten we al op 144. Daarvan waren er 75 een spoedmelding waar we direct in actie moesten komen, omdat er gevaar dreigde voor mens, dier of omdat er gevaar was op economische schade.”
Tekst gaat verder onder de foto:
Andere gemeenten
Amsterdam
Een telefoontje naar de gemeente Amsterdam levert al vrij snel een duidelijk antwoord op: Geen verbod. De stad met misschien wel de meeste grachten van Nederland heeft er geen enkel probleem mee, zolang de magneetvissers alles zelf netjes opruimen en niets achterlaten. Bij vondst van een gevaarlijk materiaal zoals een explosief moet dat wel even gemeld worden. Jan Duurt Dijkman zegt dat de mensen met wie hij contact heeft van de gemeente in Amsterdam zelfs blij zijn met zijn komst. Ze zeggen tegen hem: “elke granaat is er eentje minder.”
Den Haag
In Den Haag is ook geen verbod op magneetvissen. Vorig jaar november werden er nog vragen gesteld aan het Haagse college van B&W over magneetvissen en gevonden explosieven. Het college in Den Haag antwoordde: ‘Het kan gevaarlijk zijn, maar we zetten liever in op goede voorlichting, dan op een verbod.’ Ook staat de gemeente Den Haag open om na te denken over een visakte voor magneetvissers.
Breda
Ook de gemeente Breda kiest er bewust voor geen verbod te hanteren. Dit komt vooral omdat er bij het zoeken met een magneet of metaaldetector amper meldingen zijn van, zoals zij dat noemen, NGE’s (Niet Gesprongen Explosieven). Breda kiest er net als Den Haag voor om mensen goed te informeren over de risico’s.
In plaatsen als Lelystad en Elburg is ook geen verbod, maar moet de visser wel toestemming hebben van de lokale autoriteiten. In Haarlem is het juist weer andersom. Daar is al het baggeren in het water verboden, tenzij de gemeente daar expliciet toestemming voor geeft.
Tekst gaat verder onder de foto:
Verbod heeft gevaren
Majoor Peter van de EOD geeft vanuit zijn functie geen advies aan gemeenten hoe ze om moeten gaan met magneetvissers: “Daar gaan wij niet over, dat is echt aan de lokale overheden. We vinden wel vooral dat áls mensen iets vinden, dat ze het wel melden.” Wel ziet de majoor een gevaar in een totaalverbod op het magneetvissen: “De kans bestaat dat mensen het wel gewoon blijven doen, maar de gevonden objecten niet meer melden bij de politie. Dan kunnen explosieven op de kant blijven liggen en gaan kinderen er misschien mee aan de haal.”
“Als je toch gaat magneetvissen en je vindt iets wat op een explosief lijkt, laat het object aan de magneet terug in het water zakken en bel de politie,” besluit de majoor adviserend.
