Een discussie woensdagmiddag op de Politieke Woensdag over de vogelgriep zette de fracties van de Partij voor de Dieren en het CDA lijnrecht tegenover elkaar. Aanleiding waren vragen die de PvdD had gesteld vanwege de uitbraak van het virus in Woltersum.
“In de afgelopen vier jaar hebben we als partij met enige regelmaat aandacht gevraagd voor de risico’s van de volksgezondheid die de enorme hoeveelheid landbouwdieren die Nederland heeft met zich meebrengt”, introduceert fractievoorzitter Kirsten de Wrede het onderwerp. “Zo heeft de gemeente een, voorlopig, verbod op uitbreiding en nieuwbouw van de geitenhouderijen afgekondigd, op initiatief van de Partij voor de Dieren. Nu is de vogelgriep in een grote pluimveehouderij in onze gemeente, in Woltersum, uitgebroken. Hier zit sinds een aantal jaren een grote stal met veel kippen waar we als partij verschillende keren vragen over hebben gesteld.”
Kirsten de Wrede: “Vogelgriep raast met gemak door grote bedrijven heen”
“Ik zeg wel stal, en dat klinkt heel gezellig, maar we hebben het hier over enorme waanzinnige onderneming. Er zijn duizenden extra dieren bijgekomen. Nu de vogelgriep hier is uitgebroken maken wij ons enorme zorgen omdat de vogelgriep maar een klinkslag verwijderd is om overdraagbaar te worden op mensen. Virologen sidderen op dit moment wat er gaande is in de natuur. De vogelgriep was een seizoensgriep, maar is nu endemisch geworden. Het gaat niet meer weg, het blijft onder ons. Daarbij is het virus hoog pathogeen geworden, waardoor het gevaarlijker en dodelijker is geworden. Ook voor mensen is het gevaarlijker geworden. We hebben het over een virus dat ontstaan is in pluimveehouderijen, bij dieren die genetisch ontzettend zwak zijn. Het virus raast met gemak door zo’n bedrijf heen, en heeft alle ruimte om te muteren. Het is een tikkende tijdbom industrie. Het doet mij veel verdriet dat er in de afgelopen periode veel aandacht is voor de getroffen ondernemers, maar het vernietigen van de 53.000 kippen op Woltersum is ook tragisch.”
Jalt de Haan: “Dit is bot en onsympathiek”
De uiteenzetting kan op een reactie van kandidaat-raadslid Jalt de Haan rekenen: Er is een situatie dat er 53.000 kippen zijn geruimd, en dat is verschrikkelijk, juist ook voor de familie die het bedrijf runt. Ik ben wel heel verbaasd, en ik ben ook verdrietig, dat u nu, terwijl de hele familie in tranen is en het hele dorp voor hen in de bres springt, zegt als kers op de taart dat alle pluimveehouderijen wel kunnen sluiten, om nog een extra tik uit te delen. Om uw politieke punt nog even te maken. Ik vind het heel bot en onsympathiek om daar nu mee te komen, vindt u niet?”
Kirsten de Wrede: “Ik zou mijn punt nog veel sterker willen maken”
Kirsten de Wrede: “Nee dat vind ik helemaal niet! Ik zou het punt nog veel sterker willen maken. Natuurlijk is het erg voor deze mensen, maar de pluimveehouderij is een tikkende tijdbom, dat is waanzinnig risicovol. Niet alleen voor mensen maar ook voor alle dieren om ons heen. De vogelgriep die we nu hebben is ontstaan in de pluimveehouderij. Daar ligt de schuld en daar moet iets veranderen.”
Voorzitter Rik van Niejenhuis heeft ondertussen al een aantal keren geprobeerd om De Wrede te onderbreken. “Ik denk dat uw punt duidelijk is, laten we naar het College gaan voor de beantwoording.”
Wethouder Inge Jongman: “We leven enorm mee met de getroffen familie”
Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie): “Allereerst is het verdrietig voor de dieren, en ook voor de pluimveehouder. Het College leeft enorm met hen mee. En het is hartverwarmend om te zien dat inwoners van Woltersum een actie zijn gestart om deze ondernemers te ondersteunen. Het is een mooi goed om in barre tijden op je omgeving kunt steunen. Als we kijken naar deze uitbraak dan lijkt het waarschijnlijk te gaan om een hoog pathogene variant, en dat vraagt om een set van maatregelen om de verdere risico’s op vogelgriep te minimaliseren. In oktober vorig jaar zijn er al landelijke maatregelen van kracht geworden zoals een ophokplicht en beperkingen qua vervoer. Daarnaast roepen we inwoners op om melding te maken van dode vogels als zij deze aantreffen.”
GGD is actief betrokken
“Nu er vogelgriep ontdekt is binnen onze gemeente wordt er een vast stramien doorlopen. Zo wordt de locatie door het NVWA geruimd, geldt er een gebiedsregeling om verdere verspreiding te komen en is er een vervoersverbod binnen een cirkel van tien kilometer om het getroffen bedrijf. Tevens geldt er een jaagverbod. We vertrouwen er op dat deze tien kilometer weloverwogen is. De GGD is heel actief betrokken om de fysieke en mentale gezondheid van de familie in de gaten te houden. Tevens neemt de GGD in overleg met de NVWA maatregelen om te voorkomen dat mensen ziek worden. Op dit moment zijn er geen aanwijzingen dat mensen risico lopen om ziek te worden.”
“Aan banden leggen van de pluimveehouderij vinden wij te ver gaan”
Als het gaat om grote pluimveehouderijen gaat is Jongman duidelijk: “Het voorstel om vergelijkbaar met de geitenhouderijen een voorbereidingsbesluit te nemen voor pluimveehouderijen, in de nota dieren is opgenomen dat we de vestiging en uitbreiding van megastallen in de gemeente willen voorkomen. In de provinciale besluitvorming is al een beperking van intensieve veehouderij opgenomen. Hoewel deze besmetting van vogelgriep erg onwenselijk is, denken we als gemeente de juiste voorzorgsmaatregelen te hebben genomen. Het aan banden leggen van de pluimveehouderij vinden wij te ver gaan.”
Kirsten de Wrede: “Het is mooi dat in eerste instantie geen medewerkers ziek zijn geworden, ik ben ook heel blij dat er bron- en contactonderzoek is. De risico’s van deze situatie die zijn niet te onderschatten voor een volgende pandemie. Ik kan daar ’s nachts wakker van liggen. Is er ook iets bekend over zieke dieren die aangetroffen zijn rond de boerderij?” Jongman: “Dat weet ik niet. Maar het wordt in het oog gehouden.”