Er is geen sprake van paniek, hooguit van lichte zorgen bij Groningse cafetaria’s. Oorzaak is dat door de oorlog in Oekraïne er een tekort dreigt te ontstaan aan zonnebloemolie, en andere oliën duurder worden.
“Ik wilde vandaag nieuw frituurvet bestellen, en dat bleek niet mogelijk te zijn”, vertelt een medewerker van cafetaria Tasty Joe aan de Van Lenneplaan. “Alles was uitverkocht. Dus de komende tijd is het afwachten. Tot aan het einde van de maand houd ik het met de voorraad die ik heb wel vol, maar dan heb ik echt nieuwe olie nodig om in te kunnen frituren.” De medewerker klinkt niet alsof hij in paniek is. “Weet je, de problemen met olie en de daaraan gekoppelde prijzen, dat speelt al langer. En eventueel kunnen we overstappen op bijvoorbeeld olijfolie, om daar in te gaan frituren. Ik geloof dat dat mogelijk moet zijn. Dus zorgen, nee. Maar als je het niet erg vind ga ik even een paar klanten helpen die hier staan te wachten.”
Groninger Friethuys: “Mensen doe niet zo gek, ga niet lopen hamsteren”
Door naar het Groninger Friethuys aan de Astraat. Herkent men daar het probleem ook? “Ik zou willen zeggen, raak niet in paniek. Doe niet zo gek”, vertelt de eigenaresse. “Het is vergelijkbaar met twee jaar geleden, toen mensen massaal wc-papier gingen hamsteren. Als er niet massaal gehamsterd wordt dan ontstaat er geen tekort en gebeuren er geen gekke dingen.” Toch klinken ook hier enige zorgen. “In de frituurolie die wij gebruiken zitten verschillende oliën. Zonnebloemolie is één van de bestandsdelen. Ik ken de precieze verhoudingen niet, maar je kunt je voorstellen dat als zonnebloemolie niet geleverd kan worden, dat dat effecten heeft.”
“Prijzen gaan omhoog”
Effecten die het Groninger Friethuys ook al merkt. “Overal gaan de prijzen omhoog. Ergens is dat ook heel logisch. De zonnebloemolie moet naar Nederland gebracht worden. Voor het vervoer heb je brandstof nodig. We kennen allemaal de hoge prijzen aan de pomp als we onze auto tanken. En dan hebben we het nog niet eens over het aardgas. Alles heeft te maken met marktwerking en politiek. Ik hoop dat de oorlog in Oekraïne heel snel is afgelopen. Je ziet dat zo’n conflict zijn uitwerking heeft op Europa. Maar om dan een komma te zetten. We hebben het nu over het economisch belang van mijn bedrijf. Dat valt natuurlijk in het ziet als je de verwoestingen en het menselijk leed ziet in de Oekraïense steden. Laten we dat niet vergeten.”
Cafetaria Koning: “Het kan zijn dat producten op termijn duurder worden”
Bij cafetaria Koning aan de Bedumerweg geen zorgen. “Op dit moment hebben wij geen problemen. Maar het zou kunnen dat op termijn het frituurvet en het aardgas duurder wordt. Het zou kunnen dat we dat door moeten berekenen in de producten die we verkopen. Maar dat weet ik nog niet, dat gevolg kan ik nu nog niet goed overzien.”
In diverse supermarkten is de afgelopen dagen een run ontstaan op zonnebloemolie. Op foto’s op social media is te zien dat schappen leeg zijn en dat supermarkten er voor gekozen hebben dat er maximaal één fles zonnebloemolie door een klant mee mag worden genomen. Branchevereniging ProFri verwacht dat snackbars en cafetaria’s hun prijzen stevig moeten gaan verhogen nu er een tekort aan zonnebloemolie ontstaat en de prijzen van andere oliën toenemen.