Spoorbeheerder ProRail zit op het baanvak tussen Groningen en Zwolle in haar maag met ooievaarsnesten. In de omgeving van alleen Meppel al zijn er 29 geteld.
“Het is moeilijk voor te stellen om een nest te bouwen vlak boven het spoor waar intercity’s langs razen”, vertelt ecoloog Folkert Volbeda. “Maar het voordeel van de portalen is dat ze hoog zijn, ze hebben uitzicht op de omliggende landerijen en ze hebben een vrije aanvliegroute. Dus vanuit de ooievaars gezien zitten ze hoog en droog.”
Risico’s
Maar toch zitten er flinke risico’s aan de broedplaats. Voor de ooievaar maar ook voor het spoor. “Voor het spoor moet je bedenken dat de nesten hele zware dingen zijn, ze kunnen gauw enkele honderden kilo’s wegen. Dus als er eentje naar beneden komt, dan is dat behoorlijk zwaar geval. Daarnaast kunnen uit de nesten takken vallen, wat kan leiden tot storingen in de wissels. Ook zit het nest dicht bij de bovenleiding, waardoor er gevaar is voor elektrocutie en brandgevaar. Dus dat zijn hele duidelijke risico’s voor het spoor, maar ook voor de ooievaar zelf is het een gevaarlijke plek.”
Kopieergedrag
Weghalen is echter geen optie. Ooievaars en hun nesten zijn namelijk wettelijk beschermd in Nederland. “Dat betekent op het moment dat wij als spoorbeheerder een nest moeten of willen weghalen, dat we uiteraard moeten wachten tot dat die ooievaar klaar is met broeden en de jongen zijn uitgevlogen. Maar daarbij moeten we op dit moment ook nog alternatieve nestgelegenheden realiseren. Dan kun je denken aan het plaatsen van de bekende nestpalen, maar bijvoorbeeld ook het aftoppen van bomen.” Alleen lijkt dat makkelijker gezegd dan gedaan. Volgens de ecoloog is er sprake van kopieergedrag. Jongen en andere ooievaars nemen het voorbeeld over waarop er elk jaar meer nesten worden geteld. ProRail noemt het een uitdaging en zegt de situatie nauwlettend in de gaten te zullen houden.
