Commissaris van de Koning René Paas (CDA) heeft woensdagavond tijdens de herdenking op het Martinikerkhof in een toespraak gezegd dat leven in vrijheid niet vanzelfsprekend is. De politicus verwees daarbij naar de oorlog in Oekraïne.
“Op internet zag ik beelden van een gebombardeerde stad, van ingestorte huizen”, begint Paas zijn toespraak. “Het was geen Charkov of Mariupol maar het was Rotterdam in mei 1940, een mensenleven geleden. Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger ons land binnen. Het Nederlandse leger was geen partij voor het professionele Duitse leger. Het Koninklijk Huis en de Nederlandse regering weken uit naar Londen. Generaal Winkelman kreeg de leiding over ons land. Vier dagen na de inval werd Rotterdam gebombardeerd. In dertien minuten werd de hele binnenstad verwoest en kwamen honderden mensen om het leven. De Duitsers dreigden ook andere steden te bombarderen, waarop Winkelman besloot de strijd te staken. Hij riep op om de rust en orde te bewaren en om het land weer op te bouwen.”
“Vrijheid die wij vanzelfsprekend zijn gaan vinden is helemaal niet zo vanzelfsprekend”
“De rust en de wederopbouw kwamen er niet. Tot aan de bevrijding kwamen vele mensen om het leven. Joden, homoseksuelen, Sinti en Roma en mensen met een andere mening werden systematisch vermoord. Terwijl wij hier de slachtoffers van het oorlogsgeweld herdenken vallen er tweeduizend kilometer verderop opnieuw slachtoffers. Is een groot leger een land binnengevallen en worden mensen begraven onder het puin van hun eigen verwoeste huizen. Er gebeuren wreedheden die te gruwelijk zijn. Het maakt ons pijnlijk bewust dat de vrijheid die wij vanzelfsprekend zijn gaan vinden helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Twee generaties lang hebben we in een Europa geleefd zonder oorlogen tussen landen. Die vrede is nu voorbij.”
“De oorlog in Oekraïne raakt ons omdat er voor ons veel op het spel staat”
“En we kunnen denken dat het niet onze oorlog is. Veel mensen zeggen dat dit Poetin’s oorlog is. En het is waar, Poetin begon deze slachting. Maar kijk om u heen. We zien mannen en jongens onder de vijftig jaar die hier staan. In Oekraïne hadden zij nu aan het front gestaan. Granaten raken niet alleen soldaten, maar ook huizen, scholen en ziekenhuizen. Deze oorlog raakt ons ook. Niet alleen omdat de kosten stijgen, of we te maken krijgen met een recessie of omdat de gaskraan verder dicht gaat. Deze oorlog raakt ons omdat er veel voor ons op het spel staat. Vrijheid spreekt nooit vanzelf, vrijheid vraagt offers. De tirannie verdrijven is een opdracht voor ons allemaal.”