“We moeten de ogen meer openen voor de gevolgen van hittestress in onze eigen omgeving”

Ze kan het nog steeds niet helemaal geloven. Afgelopen vrijdag won Sophie Bekkering van het Praedinius Gymnasium de nationale finale van de Aardrijkskunde Olympiade.

Hoi Sophie! Had je verwacht dat je zou winnen?
“Nee, helemaal niet. Ik zag dit niet aan komen. Aan de Olympiade deden 7.200 leerlingen uit het hele land mee, waarvan er uiteindelijk tien in de eindronde terecht kwamen. Dat ik dan win, ja, dat is een verrassing. Maar wel een verrassing waar ik ontzettend blij mee ben.”

Even helemaal naar het begin. We hebben het over het vak aardrijkskunde. Is dat je favoriete vak?
“Ik moet je eerlijk zeggen dat ik eigenlijk heel veel vakken heel erg leuk en interessant vind. Maar aardrijkskunde heeft wel iets bijzonders, en heb ik altijd leuk gevonden. Vooral het aspect dat het verbanden in de hele wereld behandeld. Het vak raakt heel veel sectoren en onderdelen. Kijk bijvoorbeeld naar Zuid-Amerika. De invloed van het gebergte, de politieke stabiliteit, de grens tussen arm en rijk, en wat daar vervolgens de gevolgen van zijn. Dat is heel interessant.”

De Olympiade is een soort neusje van de zalm. Heb je jezelf opgegeven?
“Haha, nee. Wij hebben op school een hele enthousiaste sectie aardrijkskunde. Zij zijn als leraren op een gegeven moment na gaan denken welke leerlingen namens het Praedinius mee zouden kunnen doen. Eigenlijk kun je zeggen dat ik een duwtje in de rug heb gekregen. Deelname was overigens niet vanzelfsprekend. Eerst vond er een selectie plaats waarbij er een theoretische toets gemaakt moest worden. Dat kun je vergelijken met een eindexamen, alleen dan iets makkelijker, omdat vierde- en vijfdejaars ook mee kunnen doen. Ik was overigens niet de enige leerling van het Praedinius die deel nam. Ook Aymon Cutileiro en Jip Oude Weernink hebben meegedaan aan de nationale ronde. Zij hebben het ook super goed gedaan, waarbij Jip, net als ik, door is naar de internationale ronde.”

Tekst gaat verder onder de foto

Veel tegels en weinig groen werken hittestress in de kaart. Foto: 👀 Mabel Amber, who will one day via Pixabay

Daar wist jij met vlag en wimpel voor te slagen, waarna er een tweede ronde volgde …
“Klopt. Ook die ronde bestond uit een theorietoets en daarnaast moest er een praktijkopdracht gemaakt worden. Voor deze praktijkopdracht moesten we ons verdiepen in een wijk in Almere, waarbij we moesten onderzoeken of de hittestress in deze wijk ook gereduceerd kan worden. En die opdracht was super leuk, ook omdat je dan met de anderen, die ook in de eindronde zitten, hier aan kunt werken. Je leert elkaar kennen.”

Is het samenwerken, of is het samenwerken waarbij er individueel tot een oplossing moet worden gekomen?
“Het is dat laatste. Je mag niet samenwerken, maar je kunt wel met elkaar optrekken tijdens het veldwerk, terwijl je een geheel eigen stuk schrijft. Een stuk wat het probleem en de oplossing beschrijft.”

Hittestress in Almere. Hoe ga je dan te werk?
“Het eerste wat je doet is een kaart maken. Je wilt een beeld krijgen hoe de wijk er uit ziet. Welke begroeiing is er? Wat voor daken hebben de huizen? Al die informatie leidt tot een kaartje. Die informatie ga je vergelijken met de informatie die de gemeente Almere aanlevert, waar volgens hen de hittestress zit. Dat is een kaart met kleurtjes. Vervolgens leg je je eigen onderzoeksresultaten naast de gegevens van de gemeente. Al die informatie samen wordt de storymap genoemd. Uit die storymap rollen aandachts- of risicogebieden waarbij je na gaat denken of je daar iets aan kunt veranderen. Kun je misschien extra bomen op deze plekken plaatsen? Of zijn er creatieve oplossingen mogelijk met het terrein dat water vast kan houden? En wat betekenen deze oplossingen voor de wijk en de leefbaarheid?”

Kaarten met kleurtjes. Ben je geschrokken van de resultaten?
“Ja. Deze wijk grens aan een park. Wat op zich positief is. Maar er waren heel veel plekken die gewoon eigenlijk te warm zijn. En dat zijn wel dingen waar misschien niet iedereen bij stilstaat.”

Tekst gaat verder onder de foto

Het aanleggen van parken en grasvelden kan de effecten van hittestress doen afnemen. Foto: S. Hermann & F. Richter via Pixabay

Denk je dat er te weinig aandacht is voor dit probleem?
“Ik denk dat steeds meer mensen met het probleem bezig zijn, maar er zouden nog wel wat meer mensen de ogen mogen openen. Hittestress oplossen kan alleen als er ook brede maatschappelijke steun is. Ik denk dat die steun er nog te weinig is. Dat de risico’s van deze problematiek nog niet algemeen bekend zijn.”

De oplossing voor dit specifieke probleem, wordt die ook gedeeld met de gemeente Almere?
“Oh, dat weet ik eigenlijk niet. Wat misschien ook wel goed is om te vertellen is dat we voor deze opdracht maar beperkt de tijd hadden. We zijn een dag bezig geweest. Dus hele concrete oplossingen voor deze specifieke wijk zijn er ook niet gekomen. Maar ik hoop wel dat met de aanbevelingen van mij, en ook van de andere leerlingen, dat de gemeente Almere hier iets mee kan.”

Met het winnen van de nationale Olympiade ben je automatisch geplaatst voor deelname aan de Internationale Geografie Olympiade die deze zomer wordt gehouden …
“Ja, heel erg tof. Hier doen scholieren uit vijftig landen aan mee. Helaas is het door de coronacrisis wel een online event, maar ik denk dat ik ook online leuke mensen kan leren kennen. De basis van deze Olympiade is overigens ongeveer hetzelfde als de nationale Olympiade. Er zal ook een theorietoets zijn, en er zal veldwerk gedaan moeten worden. Het grote verschil is dat het in het Engels is, maar dat zal geen probleem zijn.”

Je bent eindexamenleerling. Komende week krijg je de uitslag van de eindexamens te horen. Waarschijnlijk volgt er in september een geografie-opleiding?
“Haha. Nee. Ik ga een opleiding doen die in de hoek van de biologie en scheikunde zit. Heel wat anders, haha. Maar wat ik al zei, ik vind heel veel vakken leuk. En wellicht dat ik in de toekomst ooit nog eens iets met aardrijkskunde ga doen. Wie weet.”