Het nieuws dat het kabinet 150 miljoen euro extra uit gaat trekken om het openbaar vervoer in 2023 te ondersteunen wordt door de politiek omschreven als een druppel op een gloeiende plaat.
“Je kunt het van twee kanten bekijken”, reageert raadslid Yaneth Menger van Stadspartij 100% voor Groningen. “We zijn al weken bezig om dit probleem duidelijk te maken, en die geluiden hebben dus nu eindelijk Den Haag bereikt. Het is ook mooi dat er geld beschikbaar wordt gesteld, maar het is niet de 500 miljoen die we graag hadden willen hebben. En dat maakt dit besluit heel dubbel. Het is een druppel op een gloeiende plaat. Het ervaart als ad hoc. Op de korte termijn is het fantastisch, maar op de lange termijn is het niet duurzaam en toekomstbestendig. Wat heb je er dan aan?”
Julian Bushoff (PvdA): “We willen graag inzetten op duurzame mobiliteit, maar moeten daar vanwege Den Haag op interen”
Julian Bushoff is fractievoorzitter van de PvdA: “Afgelopen woensdag hebben we in de gemeenteraad gesproken over het openbaar vervoer. Vrijwel alle partijen vinden dat het eigenlijk te gek voor woorden is dat wij graag in willen zetten op duurzame mobiliteit, maar dat we daar vanwege besluitvorming in Den Haag op in moeten teren. Daarom zijn we als fractie nu ook heel blij met de beweging die er gemaakt is. Dat er extra geld beschikbaar wordt gesteld om het openbaar vervoer in de benen te houden. Onze fractie in de Tweede Kamer heeft zich daar ook voor ingezet.”
“Te rooskleurig”
Maar Bushoff plaatst wel een duidelijk komma: “Wij vinden het belachelijk dat het coronasteunpakket voor het openbaar vervoer aan het einde van dit jaar gaat stoppen. Dat er nu een beweging is gemaakt is positief, maar als fractie vinden we dat de staatssecretaris het wel te rooskleurig voor doet laten komen. Want het is met dit bedrag nog steeds de vraag of we alle ritten en lijnen op hetzelfde niveau kunnen houden.”
Coronasteunpakket
Ov-bedrijven en politiek roepen al geruime tijd dat veel minder mensen gebruik maken van het openbaar vervoer dan voor de coronacrisis. Waar het openbaar vervoer de afgelopen twee jaar gebruik kon maken van een coronasteunpakket, gaat dit pakket aan het einde van het jaar verdwijnen. Hierdoor moet er flink gesneden worden in ritten en lijnen. Ook in Groningen dreigt dit te gaan gebeuren.
Yaneth Menger (Stadspartij 100% voor Groningen): “De wereld is veranderd”
Menger: “Volgens mij moet je deze discussie ook op een andere manier aanvliegen. Er wordt nu gezegd dat de verwachting is dat het aantal reizigers volgend jaar weer op hetzelfde niveau zal zitten, waardoor er dan geen extra geld meer nodig is. Maar het probleem is dat we met heel veel onzekerheden te maken hebben. We hebben nog altijd te maken met corona, waarbij er nu een nieuwe variant is ontdekt. Hoe gaat komende herfst verlopen? En daarnaast is de wereld veranderd. Er wordt nog altijd veel thuisgewerkt. Werknemers, maar ook bedrijven, vinden het een prettige constructie. Dus dat iedereen terugkomt in bus en trein is volgens mij een utopie. Volgens mij moet je daarom het openbaar vervoer anders gaan inrichten. En ja, dat kost tijd, en dat is heel spannend, maar het is wel de discussie waard.”
Bushoff: “Door het verdwijnen van ritten en lijnen wordt het openbaar vervoer een minder interessant alternatief”
Bushoff: “Er wordt meer thuisgewerkt, maar wat het effect hiervan is op het openbaar vervoer, dat weten we nog niet echt. Wel geven wij als gemeente een helder signaal af dat we het belangrijk vinden dat eventuele reisbewegingen zo duurzaam mogelijk verlopen. Dus op de fiets of met het openbaar vervoer. Als je dan nu bezuinigingen aan moet kondigen, waarbij ritten, en zelfs lijnen, geschrapt moeten worden, dan maakt dat het openbaar vervoer niet een goed alternatief. Het zorgt er voor dat minder mensen van trein en bus gebruik gaan maken. En dat wil je niet.”
Menger: “Prijzen zijn te hoog”
Volgens Menger is er nog een andere reden waarom bussen en treinen leger blijven. “Toevallig moest ik afgelopen week met de trein het land in. Ik ben geschrokken van de prijs. Ik moest staan, het treinstel was smerig en de prijs loog er niet om. Volgens mij moeten we ook kijken of de prijs niet omlaag kan, waardoor het openbaar vervoer toegankelijker en betaalbaarder wordt. Ik kan me namelijk heel goed voorstellen dat de prijzen die nu betaald moeten worden, niet door iedereen opgehoest kunnen worden. Wat je wilt is dat je juist met goed openbaar vervoer mensen verleidt om de auto te laten staan.”
Duitsland en Ierland
In verschillende landen zijn inmiddels maatregelen genomen om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken. In Duitsland kan er gebruik worden gemaakt van een 9 euro-ticket. In Ierland besloot de regering begin mei om de tarieven van het openbaar vervoer te verlagen. Volgens de publieke omroep RTÉ ging het in de Greater Dublin Area om een verlaging van de tarieven met twintig procent.
Bushoff: “Is het openbaar vervoer nog betaalbaar?”
Bushoff: “De prijs is een interessant punt. Daar moeten we goed naar kijken. Voor heel wat mensen is het openbaar vervoer het enige middel om zich te kunnen verplaatsen. Maar is het openbaar vervoer voor iedereen nog wel betaalbaar, ook als je kijkt naar de gestegen kosten van bijvoorbeeld energie? Feit is wel dat wij als gemeente daar niets aan kunnen doen, dat ligt in Den Haag. Maar het is absoluut een interessant punt waar naar gekeken moet worden.”
