Buslijnen die verdwijnen en ritten die geschrapt moeten worden. Het openbaar vervoer in Nederland krijgt te maken met bezuinigingen. Tot grote onvrede van GroenLinks-raadslid Benni Leemhuis die tegelijkertijd ziet dat het ook anders kan.
“Ik maak mij zorgen”, vertelt Leemhuis. “De problemen die in Nederland spelen, die spelen ook in andere landen. Maar daar zie je dat er actie wordt ondernomen. In Ierland zijn in mei de tarieven door overheidsingrijpen verlaagd met gemiddeld twintig procent. In Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn maatregelen genomen om het ov te stimuleren. En nu heeft maandag de Spaanse regering bekendgemaakt dat vanaf komende herfst mensen gratis kunnen reizen met de trein. Ik zeg niet dat het ideale oplossingen zijn, maar ik zie wel regeringen die daadkracht tonen, die iets doen om het openbaar vervoer in de benen te houden. En dat signaal bevalt mij.”
Coronasteunpakket
Het probleem in Nederland hangt samen met het coronasteunpakket. OV-bedrijven krijgen tot het einde van dit jaar coronasteun om het verlies aan inkomsten door het sterk gedaalde aantal reizigers op te vangen. Dat pakket wordt niet verlengd, terwijl de reizigersaantallen nog lang niet op het niveau zitten van voor de coronacrisis. Hierdoor moeten ov-bedrijven bezuinigen op het aantal ritten, of moeten de prijzen van de tickets omhoog.
“Stimuleren heeft als gevolg dat meer mensen van het ov gebruik gaan maken”
“De regio’s geven al heel lang aan dat er overheidssteun nodig is om niet te hoeven bezuinigen op het openbaar vervoer. De staatssecretaris maakte onlangs bekend een derde te willen geven van wat gevraagd wordt. Ik noem dat een onbegrijpelijke keuze. Volgens mij moet je er aan gaan werken om het openbaar vervoer toegankelijker te maken, en dat het ook betaalbaar blijft en wordt voor mensen met een krappe beurs. Je zal dan ook zien dat het mes aan twee kanten snijdt. Door stimulering zullen meer mensen gebruik maken van het ov, en zullen meer mensen de auto laten staan, wat uiteraard weer veel beter is voor het milieu en voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Door de stimulering komen de reizigersaantallen weer op de aantallen van voor de crisis en kun je daarna het steunpakket afbouwen.”
“Het openbaar vervoer is belangrijk voor het kunnen functioneren van de samenleving”
Het openbaar vervoer wordt in Nederland door een grote groep mensen gebruikt. Behalve studenten zijn het ook werkenden en ouderen. Bij deze mensen zijn er zorgen. “Ik deel die zorgen. We krijgen ook regelmatig de vraag of wij als gemeente of als provincie de prijzen van het kaartje niet omlaag kunnen brengen of dat we ritten in stand kunnen houden, maar daar hebben we de middelen niet voor. Waar we het hier over hebben is een Rijksverantwoordelijkheid. Kunnen reizen met het openbaar vervoer is een basisgoed, is belangrijk voor het kunnen functioneren van de samenleving. En als je dan ziet dat heel veel landen inmiddels actie ondernemen, dan moet Den Haag zich echt schamen.”
“Kijk naar andere landen”
Op de vraag of Leemhuis goede contacten heeft met de fractie in Den Haag: “Ik heb goede contacten, maar mijn woorden zijn niet nodig om de fractie te overtuigen in deze zaak. Kijk, de afgelopen weken is er met moties geprobeerd om extra geld beschikbaar te stellen. Er is een motie aangenomen om voldoende te doen om het openbaar vervoer op peil te houden. Vervolgens ging de Kamer met reces, waarbij op de laatste dag de staatssecretaris met een antwoord kwam dat onvoldoende was. Ja, vervelend. Omdat door het reces er veel moeilijker ingegrepen kan worden. Ik hoop echt dat de regering kijkt naar de andere Europese landen, en dat men dat beleid volgt.”
