Het IMG moet meer ruimte krijgen dan de Tijdelijke wet Groningen nu biedt. Dat blijkt uit een evaluatie Andersson Elffers Felix en de Universiteit Utrecht. Het IMG onderschrijft de bevindingen en kijkt naar het Rijk voor een juridische oplossing en meer geld.
Volgens de onderzoekers moet het Rijk de taak van het IMG heroverwegen. Die handelt de schadevergoedingen nu af via het normale aansprakelijkheidsrecht. Daardoor kan het IMG nu alleen vergoeding toekennen, als de schade voldoende technisch en juridisch onderbouwd als mijnbouwschade. Dan is de NAM aansprakelijk. Dat gaat goed bij kleinere schades, zo stellen de onderzoekers. Maar bij grote en complexe schades lukt dat niet eenvoudig en snel.
Vuistdikke adviesrapporten en hoge uitvoeringskosten
Dat zorgt volgens de onderzoekers ook voor nodeloos hoge kosten, onder meer door de inzet van arbeidsintensieve maatwerktrajecten en onafhankelijke deskundigen. Elke schade moet worden vastgelegd, beoordeeld en gerapporteerd, zodat het IMG kan beslissen over de toe te kennen schadevergoedingen.
“Er is echt meer nodig voor met name complexe situaties”, zegt Bas Kortmann, bestuursvoorzitter van het IMG. “We moeten in de praktijk op juridische gronden verzoeken afwijzen, waar je dat menselijk gezien niet wilt. Voor de Groningers is dat buitengewoon frustrerend en het schadelijk voor het vertrouwen in de overheid.”
Schadefonds opzetten
Meer geld zou één van de oplossingen kunnen zijn, maar volgens het IMG is het opzetten van een apart schadefonds van de Rijksoverheid iets wat meer impact kan hebben. “Als je een uitweg vindt uit de vereisten voor die minutieuze verslaglegging, bijvoorbeeld via een schadefonds, dan los je een groot probleem op”, aldus Kortmann. “Zo kan je sneller en met meer menselijke maat ook grote schades afhandelen.”
Volgens Kortmann kunnen er met een schadefonds twee vliegen in één klap geslagen worden: “Je beperkt dan ook de uitvoeringskosten, die wij noodzakelijkerwijze nu moeten maken. Bovendien biedt het mogelijkheden om een werkelijk gezamenlijke aanpak tussen schadeafhandeling en versterken mogelijk te maken, wat ook wel een één-loket-gedachte wordt genoemd. Je kunt dat dan namelijk als overheid zelf vormgeven zonder de beperkingen die de wet nu meebrengt.”