“Schulden overnemen van mensen die energie niet kunnen betalen leidt tot tweedeling”

Het plan van het kabinet om een vangnet te creëren voor mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen leidt tot mixed feelings in de Groningse gemeentepolitiek.

“Ik hoorde het nieuws zojuist op de radio”, vertelt raadslid Yaneth Menger van Stadspartij 100% voor Groningen. “Mijn eerste reactie was, yes. Dit is goed nieuws! Maar als je je in het plan verdiept blijkt het alleen bedoeld te zijn voor huishoudens die dit jaar een nieuwe energiecontract met variabele tarieven hebben afgesloten. Dat is toch weer sturen op kosten en het financieel behapbaar te houden voor het kabinet. Ik vind dat echt heel jammer.”

Een miljoen huishoudens dreigt in financiële problemen te komen
Het plan van het kabinet dat in de pijplijn zit richt zich op mensen die hun energierekeningen niet meer kunnen betalen. Als mensen echt in de betalingsproblemen komen, en dreigen afgesloten te worden, nemen de overheid en de energiebedrijven de rekening over. Door de stijgende energieprijzen dreigen ruim 1 miljoen huishoudens in financiële problemen te geraken. Zo’n 600.000 daarvan hebben nog niet eerder te maken gehad met betalingsproblemen. De nieuwe regeling gaat alleen gelden voor mensen die dit jaar een nieuw energiecontract moeten afsluiten of hebben afgesloten met variabele, hogere tarieven.

Energiebedrijven dragen bij
Ook wil het kabinet verhinderen dat energiebedrijven omvallen doordat klanten niet aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Nadat een energiebedrijf verschillende keren een aanmaning heeft gestuurd zonder dat er betaald is, kan de klant worden aangemeld voor het overnemen van de schulden. Om het plan uit te voeren, wordt een speciaal fonds opgericht, als een soort stroppenpot. Naar verluidt wil het kabinet daar honderden miljoenen in stoppen. Waar het kabinet het geld precies vandaan haalt, is nog niet duidelijk. Ook energiebedrijven gaan bijdragen aan het fonds.

“Heel mooi dat het vangnet nog dit jaar wordt ingevoerd”
Menger is als raadslid erg begaan met de problematiek, en heeft hier de afgelopen maanden al regelmatig aandacht voor gevraagd: “Een tijdje geleden heb ik een plan geopperd om als gemeente een sociaal fonds op te richten dat bedoeld is voor mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen. Zo’n plan neemt de stress weg, en zorgt voor rust. Dat je weet dat er een vangnet is, dat je niet door het ijs zakt.”

“Het plan is een schijnoplossing”
Het raadslid vindt het plan van het kabinet te beperkt. “Alsof anderhalf miljoen huishoudens dit jaar een nieuw energiecontract hebben afgesloten. Het huidige plan is een schijnoplossing en vergroot de tweedeling in de maatschappij. Wat mij betreft is er echt nog werk aan de winkel, en zou dit gewoon voor iedereen moeten gelden.”

“Wel positief dat er dit jaar nog iets gebeurd”
“En de zorgen zijn heel groot hè? We hebben momenteel te maken met situaties waarbij mensen de gaskraan maar af laten sluiten omdat ze het niet kunnen betalen. Het is echt van den zotte. Wat wel positief is, is dat het vangnet nog dit jaar wordt ingevoerd, en dat we niet hoeven te wachten op 2023. Want dat was tot nu toe de boodschap vanuit Den Haag: we kunnen dit jaar niets meer doen, volgend jaar is er pas ruimte voor maatregelen.”

“Mensen werken straks om te leven, terwijl het andersom moet zijn”
Volgens het raadslid is het ook belangrijk dat de gemeente goed blijft anticiperen en reageren. “We hebben het over een probleem dat eigenlijk iedereen raakt. Ik denk dat ons huidige gemeentebestuur daar absoluut van doordrongen is, maar dat het wel belangrijk is dat we het voortouw hierin blijven nemen. Dat er gesignaleerd en gereageerd wordt, en dat er ook actie wordt ondernomen in de richting van Den Haag. Anders krijg je te maken met situaties waarbij mensen werken om te leven, terwijl het eigenlijk andersom moet zijn. Ik vrees voor Amerikaanse toestanden. Dat mensen twee of drie banen nodig hebben om te kunnen bestaan. Daar ben ik echt bang voor. En dat moeten we zien te voorkomen.”