Groningen krijgt 188,3 miljoen euro van het Rijk voor verschillende infrastructurele projecten in de gemeente. Het totale pakket van de overheid bestaat uit 7,5 miljard euro. Maar hoe zit het met de Lelylijn en de Nedersaksenlijn? Zijn die projecten ook een stap dichterbij gekomen?
In een reactie laat de gemeente Groningen weten dat er in de bestuurlijke overleggen rond het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport, MIRT, de afgelopen periode belangrijke stappen zijn gezet. Afgelopen zomer werd al door Rijk en regio afgesproken om een integraal MIRT-onderzoek te doen naar de realisatie van de spoorlijn, waarbij er vanaf Lelystad via Heerenveen en Drachten naar Groningen gereisd kan worden. De gemeente liet daarop weten dat het belangrijk is dat er niet een klassiek onderzoek komt, maar een studie naar de brede welvaartseffecten die de Lelylijn met zich mee brengt.
“Lelylijn maakt kans op een stuk EU-cofinanciering”
De gemeente: “Het Rijk beaamt dat de Lelylijn bij uitstek geschikt is voor die benadering. Voor dit MIRT-onderzoek zetten Rijk en regio een gezamenlijke projectorganisatie op waarvan de kosten, een bedrag van 8 miljoen euro in twee jaar tijd, gelijkelijk worden verdeeld. Om de snelheid erin te houden wordt tevens een bestuurlijk overleg Deltaplan ingesteld dat bij voorkeur nog dit jaar van start gaat. Uitgangspunt is afronding van het MIRT-onderzoek en aansluitend een wel óf niet startbeslissing voor een MIRT-verkenning in het najaar van 2024. Wij hebben onze waardering uitgesproken over de inspanning vanuit het Rijk om de Lelylijn op te nemen in het Europese Ten-T netwerk en daarmee kans te maken op een stuk EU-cofinanciering.”
Rijk wil nog geen geld uittrekken om reistijdwinst mogelijk te maken
Bij de gemeente wordt erkent dat het niet alleen hosanna is. Zo is er nog geen overeenstemming met het Rijk voor de versnelling via bestaand spoor. In 2016 werd afgesproken om de reistijd per trein tussen Groningen en de Randstad te verkorten. In een later stadium is er gezegd dat het moet resulteren in een reistijdwinst van dertig minuten in 2030. Daarvoor liggen er twee maatregelen op tafel. Behalve een snelheidsverhoging tussen Zwolle en Amsterdam op de Flevolijn, moeten er maatregelen komen bij Meppel. Om knelpunt Meppel aan te pakken wil het Noorden 35 miljoen euro voor eigen rekening nemen, en waarbij er 40 miljoen van het Rijk nodig is. Het Rijk is echter niet bereid om hier nu middelen voor vrij te maken. Daarbij wordt er verwezen naar de voorjaarsnota waarbij er nieuwe mogelijkheden zijn om dit te realiseren.
“Rijk niet bereid om middelen vrij te maken voor Nedersaksenlijn”
De Nedersaksenlijn, een te realiseren spoorlijn van Veendam naar Emmen, krijgt ook een nieuwe kans bij de behandeling van de voorjaarsnota. “In het bestuurlijk overleg heeft een brede coalitie de staatssecretaris van Infrastructuur het bidbook Nedersaksenlijn aangeboden. Rijk en regio gaan in gesprek over welke volgende stap kan worden gezet. In het bidbook biedt de regio aan om de helft van deze spoorse investering, in totaal 63 miljoen euro, voor de eerste fase Veendam – Stadskanaal voor haar rekening te nemen. De staatssecretaris heeft haar waardering en steun voor de brede coalitie die aan de Nedersaksenlijn werkt uitgesproken. Het Rijk is echter niet bereid om nu hiervoor middelen vrij te maken.”
Andrea Poelstra (D66): “Lelylijn en Nedersaksenlijn zijn belangrijk”
Andrea Poelstra is raadslid voor D66: “Het is heel mooi dat er veel geld gaat naar de Lelylijn. Wat betreft de Nedersaksenlijn zijn we wel teleurgesteld. Als partij zijn we een groot voorstander van betere ov-verbindingen. Wij denken ook dat de Lelylijn en de Nedersaksenlijn erg belangrijk zijn voor de ontwikkeling voor de noordelijke provincies.”
“We moeten hard lobbyen”
Poelstra: “Als we kijken naar onze wethouder, meneer Broeksma (GroenLinks) van Verkeer, dan heeft hij de afgelopen periode goede zaken gedaan. Er komen vele miljoenen naar Groningen waarbij station Suiker gerealiseerd kan worden en ook de westelijke ringweg aangepakt gaat worden. Maar we zijn er nog niet. Daarom is het belangrijk om de komende tijd hard te lobbyen om ook de Lelylijn en de Nedersaksenlijn te realiseren. Onze wethouder kan dat niet alleen, en daarom is het belangrijk om dat gezamenlijk als noordelijke regio op te pakken. Waarbij we wat mij betreft ook de samenwerking met Duitsland moeten zoeken. De Lelylijn en ook de Nedersaksenlijn kunnen Duitsland en het Noorden van Nederland dichterbij elkaar brengen.”
Leendert van der Laan (Partij voor het Noorden): “Je moet het niet drie keer maar wel twintig keer herhalen”
Fractievoorzitter Leendert van der Laan van de Partij voor het Noorden is het met Poelstra eens: “Vechtlust zit niet in onze aard, maar het is wel nodig om iets te realiseren. Het verhaal voor betere verbindingen moeten we niet drie keer maar wel twintig keer herhalen. Als je kijkt naar het pakket zoals dat maandag werd gepresenteerd dan gaat er heel veel geld juist niet naar het Noorden. Geen Nedersaksenlijn, geen verdubbeling van de N33 en nog steeds onvoldoende zicht op het herstel en afmaken van de Friesenbrücke en de Wunderline. En ook de Lelylijn is nog ver weg.”
“Als regio, hand in hand”
Van der Laan: “Als regio moeten we veel meer inzetten op het lobbyen. Maar je zult je punten, je wensen, veel vaker en veel duidelijker moeten herhalen op verschillende momenten. Waarbij we er ook voor moeten zorgen dat we de kleinere gemeenten daarin meenemen. De gemeente Groningen heeft een luxepositie. Wij kunnen hier heel veel. Maar dat geldt niet voor elke gemeente. Willen we hier een succes van maken, dan moeten we dat hand in hand doen.”
Station Suiker
Door het Rijk werd er maandag een pakket van in totaal 7,5 miljard euro gepresenteerd waarmee nieuwe woonwijken bereikbaar moeten worden gemaakt. Daarvan gaat er 188,3 miljoen euro naar Groningen. Het grootste bedrag, 97,7 miljoen euro gaat naar het nieuw te bouwen treinstation Suiker, aan de spoorlijn Groningen – Leeuwarden. Bijna 89 miljoen is voor het station zelf en 9,1 miljoen euro gaat naar een mobiliteitshub, deelmaatregelen en een directe busverbinding om het gebied te ontsluiten totdat het nieuwe station er is.
Westflank en insnijden Emmaviaduct
Daarnaast gaat er ook geld naar de Westflank. Dit bestaat uit het project Ring West en Rondweg Hoogkerk. De gemeente Groningen had voor beide projecten een aanvraag van 274 miljoen euro ingediend. Dat bedrag is niet beschikbaar gesteld omdat de overheid het nu nog te vroeg vindt. Wel is alvast 82 miljoen euro op tafel gelegd om de plannen te kunnen ontwikkelen. Bij Ring West is het doel een betere ontsluiting te realiseren, deels door dit verdiept te doen. Tot slot gaat er 8,6 miljoen euro naar de insnijding van het Emmaviaduct waardoor het busverkeer richting het nieuwe busstation, aan de zuidzijde van het Hoofdstation beter afgewikkeld kan worden.
