Het voorstel om studenten uit te sluiten van energiecompensatie is slecht onderbouwd, en moet waar nodig worden aangepast. Dat laat de afdeling advisering van de Raad van State maandag weten in een advies aan het kabinet.
De afdeling heeft gekeken naar een voorstel om de Participatiewet te wijzigen vanwege de eenmalige verstrekking van een energietoeslag aan huishoudens met een laag inkomen in 2023. De verwachting is dat de energieprijzen dit jaar hoog zullen blijven. Daarom wil het kabinet huishoudens met een laag inkomen een energietoeslag geven. Studenten worden hiervan uitgesloten. Ondanks dat het kabinet erkent dat ook studenten te kampen hebben met hoge energieprijzen, wordt deze groep uitgesloten omdat ze zich in een andere positie bevinden dan huishoudens die bijvoorbeeld onder het minimabeleid vallen. Zo wonen veel studenten nog thuis, wonen ze vaak kleiner en hebben dus minder energiekosten en zou de toeslag kunnen leiden tot overcompensatie. Tot slot wordt de basisbeurs voor uitwonende studenten in het studiejaar 2023-24 verhoogd vanwege de stijgende prijzen.
Kritisch
De Raad van State is kritisch, ondanks dat het vindt dat de situatie van studenten inderdaad anders is: “Dat neemt niet weg dat ook uitwonende studenten met stijgende energielasten worden geconfronteerd. Dat geldt bijvoorbeeld voor voltijds studenten die studiefinanciering ontvangen en in een zelfstandige woning wonen. Het argument dat overcompensatie moet worden voorkomen geldt niet alleen voor studenten. Het is ons dan ook niet duidelijk waarom overcompensatie bij studenten problematisch wordt geacht en bij andere groepen minima niet. Ook de omstandigheid dat studenten een verhoging van de basisbeurs ontvangen maakt deze groep niet anders: voor alle minima zijn immers aanzienlijke koopkrachtmaatregelen getroffen.”
Toename aanvragen individuele bijzondere bijstand
Het uitsluiten van studenten levert ook problemen op, omdat er in het land gemeenten zijn die wel mogelijkheden zien om een toeslag aan studenten uit te keren. Als het voorstel wordt aangenomen zullen deze gemeenten die mogelijkheid niet meer hebben. Voorts wordt geconcludeerd dat uitsluiting zal leiden tot minder uitvoeringslasten, maar dat het wel een toename zal betekenen voor de individuele bijzondere bijstand.
Betere motivatie
De Raad van State laat weten niet overtuigd te zijn om studenten uit te sluiten. Het kabinet krijgt het advies om met een betere motivatie te komen, en waar nodig het voorstel aan te passen. Het definitieve wetsvoorstel wordt in de komende periode naar de Tweede Kamer verstuurd.