Afvalbas gaat aan de slag in binnenstad: “Ongelofelijk wat drie dagen staken aan afval oplevert, verschrikkelijk”

Sinds de zomer van 2020 is Bas van Gangelen bezig om zwerfvuil op te ruimen. Op sociale media is hij bekend als ‘Afvalbas’. Zondag ging hij aan de slag in de binnenstad.

Hoi Bas! Wat trof je vanochtend aan in de binnenstad?
“Sinds vrijdag wordt er gestaakt door gemeenteambtenaren waardoor het afval niet op wordt gehaald. Ik had de gevolgen zelf nog niet gezien omdat ik in de wijk Lewenborg woon, maar ik had al wel foto’s bekeken. En dat maakte mij nieuwsgierig. Ik ben daarom op de fiets gestapt, met op mijn rug een grote rugtas waar ik afval in verzamel, en ben gaan kijken. Ja, het was verschrikkelijk. Dat er in drie dagen tijd zoveel afval op straat komt te liggen. Ongelofelijk.”

Als we het hebben over zwerfafval, daar ben jij behoorlijk mee begaan hè?
“Klopt. Dat is in augustus 2020 begonnen. Op de bewegingsapp Strava zag ik iemand die tijdens zijn hardlooprondjes zwerfafval aan het opruimen was. Ik dacht, dat is interessant. Ik mag ook graag hardlopen, maar door de jaren heen werd dat saaier. Ik was al aan het experimenteren met andere routes en een nieuw trainingsschema, maar deze combinatie leek me wel wat. Tijdens de eerste keer beviel het helemaal niet. Om de haverklap sta je stil omdat je zwerfafval tegen komt. Je komt dan niet toe aan het hardlopen.”

Toch ben je er wel mee doorgegaan …
“Ja. Ik ben mij gaan richten op het grotere afval. Dan moet je denken aan blikjes en dozen en zakjes. Dat verzamel ik in mijn tas en gooi ik daarna weg. Daarnaast koos ik er voor om de ene week gewoon te gaan joggen, en de andere week te ploggen. Met ploggen wordt het opruimen van afval bedoeld. Omdat ik zoveel afval tegenkwam doe ik tegenwoordig alleen nog maar aan ploggen. Want als je hier mee bezig bent, dan gaan je ogen echt open. Je ziet ineens hoeveel zwerfafval er ligt. Daar moet ik bij zeggen dat ik niet de enige ben die zwerfafval aan het opruimen is. In Stad zijn er steeds meer mensen die dit doen, en dat is natuurlijk een hele mooie ontwikkeling.”

En vandaag ben je afval aan het verzamelen geweest in de Papengang …
“Op een dag als vandaag zie je hoe belangrijk werk de gemeenteambtenaren verrichten. En inderdaad, ik wilde graag iets doen. Ik heb het afval in de Papengang opgeruimd, wat een mooi overzichtelijke gang is. Ook heb ik nog een klein stukje van de Oosterstraat opgeruimd. Behalve de grote rugzak, die ik al even noemde, had ik ook een vuilniszak van 120 liter bij me. Ik heb de gewoonte om al het afval dat ik verzamel uit te stallen en op de foto te zetten. Wat ik vandaag tegen ben gekomen zijn blikjes, plastic bekers en frisdrankflesjes, maar ook mondkapjes, een kaartenspel, een zwembandje en zo’n ding waar je bellen mee kunt blazen.”

Welke boodschap wil je hier mee afleveren?
“Dat wij mensen er heel snel een bende van weten te maken. En ik snap het volledig. Je gooit afval weg in een prullenbak, op een gegeven moment is een prullenbak vol en dan wordt het op straat gekieperd. Andere mensen zien dat dit gebeurt en volgen het voorbeeld. Je hebt de zogeheten brokenwindowstheorie, dat omgevingen die vervuild zijn meer vuil aantrekken. Dat zie je nu in de binnenstad heel duidelijk gebeuren. Tijdens deze staking geven de schoonmakers een signaal af. Door op te ruimen geef ik ook een signaal af. Wat is er mis mee om troep op te ruimen? En het gaat mij nooit lukken om al het afval op te ruimen, maar als iedereen de verantwoordelijkheid zou nemen, dan zou het al veel beter worden.”