Aantal winkels loopt terug, maar leegstand daalt in Groningen

Het aantal winkels in de detailhandel binnen de Groningse gemeentegrenzen is de afgelopen vijf jaar flink gedaald. Dat blijkt uit een groot consumentenonderzoek van afgelopen jaar door I&O Research, in opdracht van de provincie Groningen. Dat zorgde echter niet voor veel leegstand in de gemeente.

Het aantal vierkante meters in de detailhandel en horeca daalde met ruim 25.000 vierkante meter, van ruim 136.000 vierkante meter in 2017 naar iets meer dan 110.000 vorig jaar. Tegelijkertijd daalde het absolute aantal verkooppunten slechts marginaal. De horeca nam op een flink aantal locaties de plek in van winkels. Daarnaast werd een aanzienlijk deel omgezet naar ‘andere functies’, waaronder woningen. Daardoor bleef de leegstand beperkt en nam zelf een beetje af.

De daling van het aantal verkooppunten zorgde ook voor een daling van het aantal beschikbare werkplekken in de horeca en detailhandel, hoewel ook hier de horeca een deel van de daling in het aantal arbeidsplaatsen opving.

Stad voert, zoals verwacht, de boventoon in provincie

De ‘retailmarkt’ in de gemeente levert jaarlijks nu net geen 330 miljoen euro op. Zestig miljoen daarvan wordt uitgegeven door toeristen. De gemeente is verantwoordelijk voor bijna de helft van alle detailhandelsbestedingen. Voornamelijk de ‘recreatieve’ retail is de grootaandeelhouder binnen de markt, met winkels met mode, huishoudelijke artikelen, vrijetijds- en sportwinkels en mediawinkels.

De gemeente is binnen de provincie, zoals verwacht, oververtegenwoordigd in het aantal winkelgebieden, met het hoogste marktaandeel en met de grootste oppervlakte. Dat gaat volgens de onderzoekers niet alleen om de binnenstad. Ook andere ‘sterke’ winkelgebieden zoals Haren, Paddepoel, Helpman en Vinkhuizen doen het goed, met daarnaast een groot aandeel voor het winkelgebied bij het Sontplein. Het centrum en het Sontplein zijn dan ook vrijwel de enige gebieden in de provincie die voornamelijk winkelend publiek trekken uit de regio.

Ook wordt in de gemeente Groningen per bezoek een stuk langer gewinkeld dan in de rest van de provincie. Daarvoor geldt daarnaast dat de auto erg weinig wordt gebruikt om bij de winkelgebieden te komen. Op andere plekken in de provincie is dat juist erg vaak het geval.

Onderzoekers verwachten weinig groei, leegstand tegengaan blijft nodig

De onderzoekers verwachten dat er de komende jaren weinig groei te verwachten is in de fysieke winkelmarkt in Groningen. Daarom blijft het risico op uitgebreidere leegstand onverminderd aanwezig, aldus de onderzoekers. “Een belangrijk aandachtspunt is dat in diverse winkelgebieden het aanbod zodanig kan verschralen dat ze onvoldoende interessant worden voor consumenten.”

De Stad is daar wel een uitzondering op. Ondanks dat adviseren de onderzoekers om te blijven inzetten op helder en actief detailhandelsbeleid. Winkelgebieden buiten de Stad inkrimpen en compacter maken blijven het devies. Tegelijk moet het aanbod volledig en ‘gemixt’ zijn om aantrekkelijk te blijven, aldus de onderzoekers. “We adviseren om aandacht te hebben voor goed ondernemerschap, een heldere online strategie van ondernemers en collectieve acties in de gebieden (zoals centrummanagement, marketing, evenementen en ondernemersfondsen). Daarbij dient duurzaamheid als een rode draad door het beleid te lopen.”