Regionale aanpak was bij coronapandemie slimmer geweest en had landelijke lockdowns overbodig gemaakt

Het coronavirus had met minder landelijke maatregelen net zo effectief aangepakt kunnen worden. Dat stellen onderzoekers van het Erasmus MC, Amsterdam UMC en UMC Utrecht in een artikel dat dinsdag is verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift eLife.

Het is op 15 maart drie jaar geleden dat het kabinet de eerste lockdown afkondigde. De maatregelen golden voor het hele land. De onderzoekers stellen, op basis van modellen en berekeningen, dat die eerste lockdown niet landelijk ingevoerd had hoeven worden. Het coronavirus was op dat moment vooral actief in het zuiden van het land. Volgens de onderzoekers hadden 167 van de 380 gemeenten niet in een lockdown hoeven te gaan.

Rekenmodel
Men komt tot dit resultaat door heel veel gegevens van mobiele telefoons en mobiliteitsinformatie van Google in een rekenmodel te stoppen, waarmee bewegingen tussen gebieden inzichtelijk werden gemaakt. Uit die berekeningen blijkt dat twaalf gemeentes zelfs na vijf weken nog steeds open hadden kunnen blijven, met slechts 3,4% meer ziekenhuisopnames tot gevolg. “Zo’n gerichte aanpak, gebaseerd op regionale informatie over infectieniveaus, zou de noodzaak van landelijke lockdowns kunnen verminderen”, zo stelt men.

Alex Friedrich pleitte al eerder voor een regionale aanpak
Gemeenten die tijdens de eerste golf niet in een lockdown hadden gehoeven, bevonden zich met name in het Noorden, waar tijdens de eerste maanden relatief weinig besmettingen werden geconstateerd. De onderzoekers herhalen daarmee in zekere zin de woorden van de inmiddels naar Duitsland vertrokken arts-microbioloog Alex Friedrich. Friedrich liet in diezelfde periode weten dat een regionale aanpak beter zou zijn: “Als er in Goes een probleem is, waarom zouden we dan in Winschoten exact dezelfde maatregelen nemen?”, waren de woorden die de arts sprak.

Thuiswerken was effectief
De onderzoekers willen met het artikel niet het kabinet de les lezen, maar noemen het een les voor de toekomst. Een regionale aanpak zou wat hen betreft ook meegenomen moeten worden in de aanpak van toekomstige infectieziekten. Uit de resultaten blijkt verder dat het advies om thuis te werken veel effect heeft gehad op het verlagen van de snelheid waarmee het virus rondging. Het sluiten van het onderwijs heeft echter nauwelijks bijgedragen aan het voorkomen van ziekenhuisopnames.