Er is eigenlijk niemand die er aan twijfelt: over een week, misschien twee, liggen ze er weer: de asielzoekers in Ter Apel. Onder provisorische tenten in het gras. Het kabinet had er bijna een jaar de tijd voor, maar het is weer niet gelukt om een probleem op te lossen. De enige mazzel voor Rutte IV is dat niemand dat nog van deze ministerploeg verwacht.
De situatie bij het overvolle azc is verworden tot een rituele dans, die duurt van de lente tot de nazomer. De maatschappelijke organisaties spreken er schande van. De premier zegt dat het heel complex is en dat iedereen keihard werkt. Het Rode Kruis schiet te hulp. En de staatssecretaris geeft de schuld aan de gemeenten die niemand willen opvangen.
Hoe je ook denkt over de asielinstroom, of je nou vindt dat iedereen in ons land kan wonen of dat je pleit voor een asielstop, niemand ziet graag vluchtelingen in het gras liggen. Er wordt beweerd dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) bewust mensen in het gras laat slapen, omdat de beelden een afschrikwekkende werking zouden hebben voor toekomstige asielzoekers. Deze theorie dicht de overheid echter wel erg veel visie toe. Zo langzamerhand kunnen we gerust spreken van het zoveelste staaltje onkunde. Bovendien staat Nederland bij asielzoekers op andere lijstjes weer hoog. De kans dat je de asielprocedure succesvol doorloopt ligt bijvoorbeeld een stuk hoger dan het Europees gemiddelde.
Het asieldossier hangt van hypocrisie aan elkaar. Terwijl mensensmokkelaars tienduizenden euro’s per dag verdienen met illegale activiteiten, kunnen ze hun busjes eenvoudig vlak bij het azc parkeren. Op deze mensensmokkelaarsparkeerplaats, zoals die in de volksmond heet, wordt de ‘lading’ gelost. Het busje gaat op weg naar de volgende groep asielzoekers die duizenden euro’s kunnen betalen. Iedereen weet wat er gebeurt, maar blijkbaar is mensensmokkel een minder groot probleem dan – noem eens wat – je belastingformulier fout invullen.
Het is bekend dat de partijen binnen de coalitie zeer verschillend over de asielinstroom denken. Voor D66 zijn alle asielzoekers welkom, maar ook buitenlandse studenten en arbeidsimmigranten moeten onbeperkt Nederland binnen kunnen komen. Dat klinkt nobel, maar de partij heeft geen begin van een oplossing voor alle problemen die dit oplevert, zoals het woningtekort. De VVD zegt de instroom te willen beperken, maar heeft vervolgens geen enkel plan. De wil van Rutte om koste wat het kost premier te blijven is heilig. En de christelijke partijen moeten van hun God barmhartig zijn en daar hoort de opvang van vreemdelingen automatisch bij.
Het resultaat is dat er niets gebeurt. De sfeer in het kabinet is naar verluidt zo verziekt dat er niet eens meer over dit onderwerp gesproken wordt. En daarmee is de kans op compromissen ook naar het nulpunt gedaald. Toch is er best nog iets mogelijk. Kijk bijvoorbeeld naar de Veiligelanders, de groep van met name Marokkanen en Tunesiërs die geen kans hebben op asiel en tevens de groep die zorgt voor veruit de meeste overlast. Het aanpakken van deze door Europa trekkende bende is niet alleen de plicht van een overheid, maar het zou ook goed kunnen zijn voor het draagvlak onder de bevolking voor de opvang van echte vluchtelingen.
Je kan de mensensmokkelaars harder aanpakken. Om zodoende de asielinstroom iets in te perken. Je zou de echte vluchtelingen eerder een status kunnen geven en tegen betaling zelf mee kunnen laten werken aan de bouw van hun nieuwe huurwoning. Je kan kiezen om minder buitenlandse studenten aan de universiteiten toe te laten. En je kan strenger zijn bij de selectie van arbeidsimmigranten en alleen diegenen toelaten die werk doen in voor ons essentiële sectoren, zoals de woningbouw.
Door het wanbeleid van dit kabinet kan ons land de toestroom van immigranten niet meer aan. Met elke overnachting in het gras, met alle achtergehouden informatie door het ministerie van Justitie over het aantal verwachte asielzoekers en met alle valse beloftes wordt het draagvlak steeds minder. Dus kan het bijna niet anders dat het kabinet Van der Plas/Omtzigt I zich genoodzaakt voelt om een asielstop in te voeren. Dat is dan grotendeels op het conto van de kabinetten Rutte te schrijven.
Het asieldossier is maar een van de vele voorbeelden waaruit blijkt dat elke week dat dit kabinet regeert er één teveel is. De Nederlanders zijn klaar met deze ministersploeg, blijkt uit elk onderzoek weer. 41 procent van de Nederlanders heeft nog maar vertrouwen in de regering, zo bleek deze week uit een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau. De Raad van State schrijft in het jaarverslag dat het kabinet weigert belangrijke keuzes te maken: het kabinet belooft veel, maar levert heel weinig.
Juist bij een onderwerp als asiel zou je verwachten dat er een leider opstaat die zegt: zo gaan we het doen. Maar Rutte verstopt zich, zoals hij dat al jaren doet. De eeuwige premier heeft altijd alles doorgeschoven, dat is de enige visie die hij heeft. Jarenlang heeft hij iedereen op het hart gedrukt dat compromissen nou eenmaal bij ons gave landje horen. Nu moeten we constateren dat voor dit kabinet zelfs compromissen smeden een brug te ver is.
Het cynisme onder de bevolking groeit met de week. En nee, dat is niet omdat wij zo ontzettend veel van onze overheid verwachten. De kabinetsleden klampen zich vast aan hun ministerschap. Ze weten dat het na de val het kabinet voorbij is. Daarom moeten wij nog twee jaar slapen onder een provisorisch zeildoek in het gras. Wij Nederlanders in spreekwoordelijke zin, en de asielzoekers letterlijk.
Benno de Jongh is freelance journalist, onder meer bij RTV Noord en voor verschillende schaakwebsites en -bladen. Benno schrijft wekelijks een column over een relevant onderwerp uit de gemeente Groningen. Heb jij een goed onderwerp waar Benno aandacht aan moet besteden? Of wil je iets kwijt over de columns? Stuur dan een mail naar benno@oogtv.nl