Historische kostuumshow in Museum aan de A: “Mode is een spiegel van de tijd”

In het Museum aan de A in Stad vond zaterdag een historische kostuumshow plaats. Albert Kool van stichting Oud-Oranje spreekt van een succesvolle middag.

Hoi Albert! Wat hebben jullie vandaag gedaan?
“We hebben drie keer een show gegeven in het museum. En het was super leuk. Wat ik altijd belangrijk vind is dat er niet een verhaal verteld wordt maar dat het publiek ook op een interactieve manier mee doet. En dat ging heel goed. Vrijwel alle drie de shows waren uitverkocht, waardoor vandaag ongeveer 125 mensen getuige zijn geweest van deze historische kostuumshow.”

Voor we naar het verhaal van vandaag gaan: jij bent al heel lang bezig met kostuums hè?
“Haha, ja. Dat is in 1988 begonnen. Eerst begon het nog heel simpel met het verhuren van kostuums. In 1994 kwamen we in contact met Else Gerritsen van het Drents Museum. En toen ontstond er een passie voor historische kostuums. Zij deed dit vanuit het Drents Museum, wij vanuit de Drentse Kostuumcentrale. In 2009 moest het Drents Museum dicht vanwege een grote verbouwing. Omdat wij toen ook de Kostuumcentrale moesten verlaten zijn we in een gebouw in het dorp Oranje gaan zitten. vandaar ook de naam Oud-Oranje die onze stichting draagt. Van daaruit zijn we verder gaan werken. In 2013 kwam Else bij een verkeersongeluk om het leven. We hebben toen een hele periode niks gedaan, totdat koning Willem-Alexander Beilen bezocht vanwege zijn kennismakingstoer door het land. En sindsdien laten we onze kostuums op diverse plekken zien.”

Tekst gaat verder onder de foto:

In het Museum aan de A werden diverse historische kostuums gepresenteerd. Foto: Rieks Oijnhausen

En vandaag dus in Groningen. Hoe is die samenwerking tot stand gekomen?
“Ik ben als zzp’er actief in het museum. Het is een ontzettend fijne plek waar ik mij thuis voel. Ik heb ook in een groter museum gewerkt, maar daar heerste een andere sfeer. In Groningen is het gezelliger, veel meer samen. Meer kneuterig. Toen ik over de tentoonstelling Vraauwlu hoorde, toen is het idee ontstaan om hier ook historische kostuums te laten zien.”

Hoe spannend is dat?
“Dat vind ik een mooie vraag, want bij grote shows werken we met vaste mensen die de kostuums dragen. Dit vandaag was een kleinere show waardoor het museum zelf dames naar voren had geschoven. En dat is spannend. Want kunnen alle kostuums gedragen worden? Vinden alle vrouwen het leuk om elk kostuum te dragen? Hoe wordt er gereageerd? Dus ja, spannend omdat je niet weet of je alle kostuums kwijt kunt, maar uiteindelijk is het een heel groot succes geworden.”

Ik hoor je zeggen ‘vrouwen die bepaalde kostuums misschien niet leuk vinden’. Hoe bedoel je dat precies?
“Vanmiddag hebben zo’n tien vrouwen jurken, rokken, broeken en ensembles getoond, geïnspireerd op de verhalen uit de tentoonstelling Vraauwlu – Groningers die je wil kennen. En ik zeg wel eens, mode is een spiegel van de tijd. Als het economisch goed ging was er meer mogelijk. Tijdens de Gouden Eeuw was het veelal pracht en praal, maar tijdens de economische crisis van de jaren twintig en dertig was de situatie slecht. Dames droegen toen crisisjurken. En dat waren echt niet de mooiste jurken.”

Wat zeggen kostuums?
“Ik denk heel veel. Waarbij de maatschappelijke stroming altijd herkenbaar is. Als je nu met mensen praat dan zeggen ze, nee, ik laat me niet leiden, ik kies wat ik zelf mooi vind. Maar als je over vijf of tien jaar dan een spiegel neerzet, dan blijken alle kostuums die we nu dragen toch tot een bepaalde stroming te behoren. Daarbij moet er wel gezegd worden dat het geldt voor een bepaalde groep mensen. Je stapt in de mode als je 14, 15 of 16 jaar bent. En rond de 30 of 35 jaar wordt het minder belangrijk. Er komt een relatie, er komen kinderen. Het wordt dan minder praktisch. Vergelijk het met muziekstijlen. Er zijn periodes dat je echt fan bent van een artiest, maar daarna zakt het af. Je volgt het wel, maar niet meer zo intensief.

Je had het over interactie met het publiek. Ik kan me voorstellen dat het ook kan leiden tot hilariteit …
“Nou, in ieder geval tot een blik der herkenning. Na de Tweede Wereldoorlog was Nederland flink verzuild. Bepaalde dingen konden niet. De minirok bijvoorbeeld. Dan zei vader tegen zijn dochter, zo ga jij vanavond de straat niet op. Er waren dames die elke week een centimeter van hun rok af haalden. Want dan viel het niet op. Of er waren dames die de rok konden oprollen. Of in broekpak de deur uitgingen, waarna eenmaal buiten de broek uit ging en de minirok over bleef. De mode heeft altijd een flinke stempel gedrukt. En het zegt veel over bepaalde decennia.”

Ik kan me voorstellen dat mensen nieuwsgierig zijn geworden, dat ze zoiets ook wel eens zouden willen bekijken …
“Wij hebben regelmatig shows die ook in het hele land plaatsvinden. Mocht je op de hoogte willen blijven, dan kun je het beste een bezoek brengen aan onze website. Daar is alle informatie over ons te vinden.”