In het Nescio Hotel in Haren staat op verschillende kamers deze dagen de televisie onafgebroken ingeschakeld op nieuwszenders. De ontwikkelingen in Rusland worden op de voet gevolgd.
“Eigenlijk was vrijdagmiddag al duidelijk dat er iets aan de hand was”, vertelt Willemijn Kemp. Kemp is actief bij De Sociale Brigade in Haren. Vrijwilligers van De Sociale Brigade proberen de Oekraïense vluchtelingen zo goed mogelijk te helpen en te ondersteunen. “En dan worden de televisies ingeschakeld en worden sociale media goed in de gaten gehouden. En het gevoel dat nu op deze zondag overheerst is verbazing en wantrouwen. Want waar is nu precies naar gekeken? Was het een afleidingsmanoeuvre of was het echt een serieuze putsch?”
Prigozjin
Vrijdagmiddag werd duidelijk dat Wagner-leider Prigozjin een conflict had met het Kremlin en de Russische legerleiding. Troepen van Wagner trokken vrijdag naar de stad Rostov aan de Don en namen daar posities in. Een andere groep trok richting Moskou. Na bemiddeling, waarbij de Belarussische president Loekasjenko een belangrijke rol speelde, werd zaterdagavond onverwacht een akkoord gesloten tussen Prigozjin en Poetin. Daarop keerden de militairen van Wagner terug naar hun posities. Welke voorwaarden gesteld zijn is onduidelijk, maar het lijkt erop dat Prigozjin vervolging ontloopt op voorwaarde dat hij naar Belarus vertrekt.
“Is het nooit de bedoeling geweest om een coup te plegen?”
Kemp: “Vergelijk het met een toneelstuk op een podium. De vraag die toch wel duidelijk gesteld wordt is of we de afgelopen dagen zicht hebben gehad op het volledige podium. Of hebben we misschien toch ook iets niet gezien? Was het een afleidingsmanoeuvre? Want als er naar de feiten wordt gekeken, dan kon Wagner vrij makkelijk oprukken richting Moskou. In Rostov reageerde de bevolking ook uitgelaten. Werden ze zelfs uitgezwaaid toen Wagner zich terugtrok. En de vraag die dan overheerst is als je zo snel meters kunt maken, waarom stop je daar dan mee? Of is het nooit en te nimmer de bedoeling geweest om een coup te plegen?”
“Onzekerheid is groot”
Van enige euforie in het Nescio Hotel was volgens Kemp ook geen sprake: “Je hebt geen idee waar je naar zit te kijken. De informatiestroom ging razendsnel, en het enige wat je dan kunt zeggen is dat een dag heel snel voorbij gaat. Wel heeft het Oekraïense leger gisteren gebruik gemaakt van de situatie door op verschillende plekken een opmars te beginnen. Daarbij zijn er ook wat dorpen bevrijd. Maar hoe het nu verder gaat? De onzekerheid is groot, en de emoties maken mensen vermoeid. Er gebeurt iets, maar je kunt er niet precies de vinger op leggen. Is de positie van Poetin nu zwakker geworden? Kon Wagner niet verder oprukken omdat de steun van de FSB, de geheime dienst ontbrak? Terwijl we het hebben over Oekraïners in Haren die in hun thuisland familie en vrienden hebben wonen, en waarbij mannen aan het front vechten. Dus je kunt je voorstellen wat zoiets doet.”
“Groot raadsel”
Ook zondag zal het nieuws op de voet gevolgd worden: “De televisies staan aan, en er is veel app-verkeer. Dus je kunt absoluut zeggen dat dit de bewoners bezig houdt. Maar waar we nu precies naar gekeken hebben, en wat het betekent voor de ontwikkeling van de oorlog, dat is op dit moment nog een groot raadsel.”
