Verontwaardiging in de stad over het maaien van grote stukken groen. Maar is die verontwaardiging terecht? Volgens raadslid Hans Sietsma van GroenLinks kan het beter, en wil zijn partij ook vragen stellen over de situatie.
Afgelopen week liet de gemeente Groningen triomfantelijk weten dat in mei meer dan 260 Groningers mee hebben gedaan met de actie ‘Maai Mei Niet’. Het resultaat was de langste ongemaaide grasmat van Nederland. Door niet te maaien krijgen bloemen meer kansen. Een maand lang niet maaien leidt bijvoorbeeld tot tien keer meer bijen. Die zijn weer belangrijk voor zo’n zestig procent van onze voedselgewassen. Ook zorgt langer gras voor minder droogte en warmte.
“Alles is in één keer dood”
En dan wordt het 1 juni en rukt de gemeente uit met maaimachines om al die velden te kortwieken. Bijvoorbeeld aan het Heerdenpad. Harry meldt: “Alles is fijngemalen en deels afgevoerd. Alles is in één keer dood. Er is geen beestje die dit overleeft. Waarom niet in etappes maaien, zodat insecten een kans hebben om te overleven?”
Tekst gaat verder onder de tweet:
En dan gaat op 31 mei (te vroeg!) alles eraf, zoals hier langs het Heerdenpad langs De Hunze. Fijngemalen, deels afgevoerd en alles in één keer dood. Geen beestje die dit overleeft. Waarom niet in etappes maaien zodat insecten nog kans hebben om te overleven? pic.twitter.com/Tk59K2B3PZ
— Harry Kuipers (@harrykuipers) June 2, 2023
Hans Sietsma (GroenLinks): “Als je niet gaat maaien, dan wordt het bos”
Hans Sietsma is raadslid voor GroenLinks. “Laat ik vooropstellen dat het heel fijn is dat zoveel mensen betrokken zijn bij het maaibeleid. Dat is heel positief. En ik kan mij ook wel vinden in de verontwaardiging. Zelf fietste ik de afgelopen dagen langs een veld in Haren dat de afgelopen weken prachtig in bloei stond. Dat is ook gemaaid, en dan denk je, wat is dat toch jammer. Maar het verhaal heeft ook een keerzijde. Als je niet gaat maaien, dan wordt het bos. En dat kan niet. Het gras moet er vroeg of laat een keer af. Maar wanneer ga je maaien, en hoe doe je dat?”
“Binnen afzienbare tijd geen orchideeën meer”
Sietsma legt uit: “Tijdens ieder seizoen bloeien er verschillende bloemen. Tijdens het vroege voorjaar heb je bijvoorbeeld paarden- en pinksterbloemen. Die hebben inmiddels hun werk kunnen doen, waarbij ze ook zaad hebben kunnen zetten. Als je nu gaat maaien, dan bescherm je daarmee dus die bloemen. Maar als je het hebt over orchideeën, die bloeien later en moeten hun zaad nog af gaan zetten. Als je nu gaat maaien, dan kan die bloem zich niet verder ontwikkelen. Als je dat keer op keer gaat herhalen, dan zal je binnen afzienbare tijd geen orchideeën meer hebben. Die verdwijnen dan uit het landschap.”
“Waarom kan er niet in stroken worden gemaaid?”
Volgens de politicus is het een voorbeeld van vallen en opstaan. “Er is echt een omslag aan de gang in hoe we onze groenstroken beheren. Nog niet zo lang geleden werd ieder grasveld om de veertien dagen gemaaid. We hoeven daarvoor echt niet ver de geschiedenis in. Het proces waar we nu in zitten is hoe het anders moet, en hoe het beter kan. En dat is een leerproces. Maar we hebben wel vragen. Want waarom kan er niet in stroken gemaaid worden? Dat je de ene strook laat staan, en de andere maait? Is dat te implementeren in de bedrijfsvoering? Hoeveel geld kost zoiets? En hoe doen andere gemeenten dit?”
Waadhoeke: “Door te klepelen wisten alleen bepaalde soorten te overleven”
Sietsma zou zijn oor te luister kunnen leggen bij de gemeente Waadhoeke. Deze Friese gemeente, in 2018 ontstaan na een herindeling van Franekeradeel, Menameradiel, Littenseradiel en Het Bildt, heeft het roer een aantal jaren geleden volledig omgegooid. “Ons groen werd beheerd op basis van netheid”, laat de gemeente weten. “Tijdens het groeiseizoen werd in de kernen wekelijks gemaaid, in het buitengebied werd er geklepeld. Dit is het grof hakselen van gras en dit laten liggen. Maar beide methoden zijn niet bevorderlijk voor de biodiversiteit. Wat we zagen is dat alleen bepaalde soorten wisten te overleven, zoals de madelief, paardenbloem en klaver. Het gevolg is dat je heel veel dieren en insecten dupeert.”
Tekst gaat verder onder de foto:
Een trekker met een klepelmaaier. Foto: Rasbak – Eigen werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=862359
“We gaan speels om met het maaibeleid”
In 2019 werd een andere aanpak geïnitieerd. “De vraag was hoe we de biodiversiteit kunnen bevorderen. We doen dit nu op de plekken waar het mogelijk is. Zo zijn we grotendeels gestopt met het klepelmaaien, en zijn we overgestapt naar maaien en afvoeren. In de kernen gaan we speels om met het maaibeleid. Zo laten we bepaalde stukken gras staan. Wel hebben we daarbij oog voor de veiligheid. Op kruispunten is het maaibeheer niet aangepast.” De gemeente geeft ook aan dat er een digitale kaart is gemaakt, waarbij inwoners kunnen zien welk beleid op welke plek wordt toegepast.
Vlinderstichting: “Als je niet maait, verstikken snelgroeiende planten de rest”
De Vlinderstichting meldt dat de verontwaardiging over het maaien niet alleen in Groningen is te horen, maar dat de geluiden ook landelijk toenemen. Ook zij erkennen dat maaien moet. “Grasland wordt anders een bos. En met bossen is niks mis, maar je wilt geen bossen in bermen en groenstroken. Daar komt bij dat door het neerdalen van stikstof, bermen en dijken makkelijker vergrassen. Snelgroeiende planten verstikken de rest, en bloemen krijgen geen kans meer. Je moet dus maaien.”
“Timing en schaal”
Wel zegt de Vlinderstichting dat timing en schaal cruciaal zijn. “Wanneer ga je maaien? Dat zou bepaald moeten worden op basis van de hoeveelheid voedsel in de bodem. Op klei- en veengronden is twee keer per jaar maaien voldoende. Op zandgronden is één maaibeurt genoeg. Maar het grootste probleem is de schaal. Alles wordt in één keer gemaaid, er blijft niets staan. Insecten verliezen in een klap hun leefgebied. We zitten dus met een dilemma: voor instandhouding van de flora is ander beheer nodig dan voor fauna. De oplossing zit in combineren: gefaseerd maaibeheer. Niet vandaag de ene helft en morgen de andere helft, maar iedere maaibeurt blijft een gedeelte ongemaaid. Dat deel maai je volgend jaar en dan blijft het ander deel staan.”
En dan is er ook nog de vraag welk materiaal je het beste in kunt zetten bij het maaien. Volgens de Vlinderstichting heeft een schotelmaaier de beste papieren.
