Verwoesting Oekraïense stuwdam is een ramp voor de natuur: “Als natuurbeheerder houd je je hart vast”

De verwoesting van de Kachovkastuwdam in de Zuid-Oekraïense regio Cherson is behalve een tragedie voor de inwoners ook een ramp voor de natuur. Volgens Het Groninger Landschap is de Dnjeprdelta één van de grootste Europese natuurgebieden voor broedvogels.

“Als natuurbeheerder en natuurliefhebber houd ik mijn hart vast”, vertelt directeur Marco Glastra van Het Groninger Landschap. “Het is een immens groot gebied waar op dit moment duizenden broedende watervogels bivakkeren. Dan heb je het bijvoorbeeld over kraanvogels, zwarte ibissen en vele soorten reigers. Al die broedsels zullen weggespoeld zijn. Het is niet zo dat je mij gaat horen zeggen dat we hier in Groningen de effecten er van zullen ondervinden. Maar je kunt wel stellen dat het een hele trieste dag is voor de Europese natuur.”

“Stel je voor dat het Hunzedal drie meter onder water komt te staan”
Glastra: “Stel dat het Hunzedal ineens drie meter onder water komt te staan. Als dat zou gebeuren, dan zou dat dramatisch zijn. Alle broedsels en alles wat er leeft, en niet kan vluchten, is verdwenen. En dat is wat er nu in Oekraïne is gebeurd. En voor de duidelijkheid, de Dnjeprdelta is veel groter dan het Hunzedal. We hebben het over een gebied dat ongeveer 26.000 hectare groot is. Het is het Roegwold, het Hunzedal en het Lauwersmeergebied samen, en dan keer drie. Het is een heel groot gebied.”

“Voor de annexatie hebben we het gebied bezocht”
De directeur van Het Groninger Landschap heeft het gebied indertijd ook bezocht: “Nog voor de annexatie van De Krim in 2014 hebben we als landschapsorganisaties gezamenlijk een bezoek gebracht aan Oekraïne. We hebben De Krim bezocht, maar ook de Dnjeprdelta. Niet specifiek het gebied waar de stuwdam stond, maar wel de regio. We hebben daar gesproken met Oekraïense natuurbeschermingsorganisaties die toen al heel erg de samenwerking zochten met Europa. Het bezoek was erg interessant.”

“Important Bird Area”
De precieze gevolgen van de overstromingen zijn nog onduidelijk. Maar duidelijk is dat de Dnjeprdelta samen met de Krim, de Zee van Azov en de Zwarte Zee een walhalla was voor broedvogels. De Dnjeprdelta bestaat uit de rivier de Dnjepr en talrijke kleine eilanden die bestaan uit bossen en grote rietvelden. Jaarlijks broeden er tussen de 6.000 en 8.000 paren watervogels. Tijdens de vogeltrek verblijven in het gebied meer dan 140.000 watervogels. “Om de waarde van het gebied aan te geven heeft het de status van Important Bird Area. Er verblijft een groot aantal verschillende soorten, en ja, wat er nu heeft plaatsgevonden, dat is een ramp voor de Europese natuur.”

Tachtig dorpen en delen van Cherson onder water
De Kachovkastuwdam werd in de nacht van maandag op dinsdag verwoest. Wie achter de verwoesting zit is onduidelijk. Oekraïne en Rusland beschuldigen elkaar ervan de belangrijke dam te hebben opgeblazen. Op beelden is te zien dat grote hoeveelheden water door een gat in de dam stromen. De vrees is dat ruim tachtig dorpen en delen van de stad Cherson onder water komen te staan.