De fractie van de VVD in de Groningse gemeenteraad is niet blij met het plan van NS-directeur Wouter Koolmees om een spitsheffing in te voeren voor treinreizigers. Raadslid Rik Heiner noemt het een belachelijk plan.
“Omdat het te druk wordt in de trein ga je tijdens de spits een spitsheffing invoeren waardoor het treinkaartje nog duurder wordt. Het gevolg is dat mensen de auto ingejaagd worden, terwijl het beleid in Groningen er juist op gericht is om het aantal vervoersbewegingen per auto af te laten nemen. Dat is toch niet logisch”, reageert Heiner. “En de prijzen liggen nu al op een hoog niveau hè? Ik ben laatst met de trein van Den Haag naar Groningen gereisd en ik betaal voor een enkele reis 28 euro. Ik vind dat veel geld.”
Spitsheffing
Directeur Wouter Koolmees van de NS wil met de spitsheffing de strijd aan gaan met de volle treinen tijdens de spits. Om mensen buiten de spits te laten rijden wil hij kaartjes door drukke trajecten in de spits duurder maken. Koolmees is sinds november 2022 de baas van de NS. “Toen ik in november begon, hadden we veel drukke treinen en uitval”, vertelt Koolmees aan de Volkskrant. “In december is de dienstregeling verder afgeschaald en dat heeft een paar maanden best goed gewerkt. Tot eind mei. Nu hebben we weer veel korte en drukke treinen. Dat komt bijvoorbeeld door een tekort aan monteurs en planners. Bovendien wordt op veel plekken aan het spoor gewerkt. Het zijn geen excuses, maar slechts verklaringen.” Om de drukte in de treinen aan te pakken moet er een spitsheffing komen die de prijs met enkele tientallen procenten op gaat stuwen.
Rik Heiner (VVD): “Je slachtoffert de mensen die werken”
Heiner: “Heel veel mensen hebben die keuze niet. Als jij als productiemedewerker werkt, je werkt in de zorg of je werkt in het onderwijs, dan ben je gebonden aan de tijdstippen waarop je op je werk verwacht wordt. Als je dit plan invoert dan zal zo’n werknemer een auto kopen. Maar in Groningen biedt dat ook geen soelaas omdat je dan te maken krijgt met betaald parkeren. Je slachtoffert dus de mensen die werken. En dat doe je in een tijd waarin het leven al heel duur is en duurder wordt. En dan moet mij van het hart dat de NS een monopolypositie heeft, op kwaliteit inlevert, en dan dit ook nog maar even doet. Klaarblijkelijk wil de NS geen reizigers meer vervoeren?”
“We hebben het over leraren en arbeiders”
Maar je kunt het misschien ook van de andere kant bekijken. Kunnen werkgevers misschien hun bedrijf op een andere manier inrichten waardoor werknemers op een later tijdstip beginnen? Heiner: “Ik denk dat dit niet altijd mogelijk is. Een instelling als de Hanzehogeschool of de Rijksuniversiteit Groningen zouden misschien om 09.00 uur of 09.30 uur kunnen beginnen. Maar voor veel andere sectoren is dit lastiger. En wat mij dan toch van het hart moet is dat je de gewone man weer te pakken hebt met dit plan. Bij sommige beroepen kun je prima thuis werken. Maar een fabrieksarbeider of een leraar die moet op zijn werk verschijnen. Over hen hebben we het hier.”
“Als gemeente kunnen we ook verantwoordelijkheid nemen”
Met welke politieke partij je ook spreekt, iedereen wil het openbaar vervoer behouden en stimuleren. “De woorden die ik zeg, daar sta ik achter. Die zijn echt. Want ik begrijp heel goed je punt. Laatst hadden we in de gemeenteraad nog een mooi voorbeeld. Er werd een motie behandeld om parkeergelden te gaan gebruiken om de tekorten bij het OV-bureau op te vangen. Maar dat wordt weggestemd. Er wordt dan gezegd dat Den Haag met dat geld moet komen om de tekorten op te vangen. Maar dan denk ik, we kunnen als gemeente toch ook verantwoordelijkheid nemen? We trekken wel veertig euro uit voor dierenartskosten voor minimagezinnen, maar als het om het openbaar vervoer gaat dan houden we de knip op de beurs. Dat snap ik niet.”
“Soms kijk ik met enige jaloezie naar Arriva”
Heiner wil ook contact zoeken met zijn collega’s in Den Haag: “Ik heb een goed contact met de collega’s in de Tweede Kamer die openbaar vervoer in hun portefeuille hebben. We hebben hier nog niet over gesproken, maar dat ben ik zeker van plan om te doen. Ik ga er vanuit dat zij dit ook een slecht plan vinden. Het openbaar vervoer moet gestimuleerd worden. Voor heel veel mensen is het een poort naar de samenleving. Dat moet betaalbaar blijven. Zelf ben ik opgegroeid in een klein dorpje waar de buurmannen bouwvakker en schilder waren. Ik denk vaak, hoe moet ik zulke onderwerpen nu uitleggen aan hun? En als ik dat als uitgangspunt gebruik, dan moet je juist investeren in goed en betaalbaar openbaar vervoer. En soms kijk ik wel met enige jaloezie naar Arriva. Die voor veel minder geld nachttreinen willen laten rijden. Terwijl de NS alleen maar bezig is met afschaling.”