Om zwerfafval tegen te gaan zit er sinds 1 april dit jaar statiegeld op blikjes. Goed bedoeld, maar met onverwachte gevolgen. Mensen die de extra inkomsten kunnen gebruiken, speuren de stad af, op zoek naar rondzwervende blikjes. En dat gaat nog weleens ten koste van de prullenbakken.
“Kijk, hier aan de zijkant van deze prullenbak zit allemaal schade”, zegt Mark van Dijken, werkend bij Stadsbeheer. “De deur is helemaal verbogen, waardoor hij boven wel sluit en onder niet. Daarnaast is het slot kapot. Wij moeten nu iemand inschakelen om dat te laten repareren. Dit is een voorbeeld van wat er in de binnenstad gebeurt sinds er statiegeld op de blikjes zit.”
In de Herestraat is het ook raak. “De vuilnisbakken zijn uit hun verband getrokken en kapot gemaakt. De bakken hebben nieuwe deuren en scharnieren nodig en moeten overgespoten worden. Dat kost enorm veel geld. Dat is het niet waard… die 15 cent.”
Van Dijken vertelt dat de schade aan vuilcontainers sinds de invoering van het nieuwe statiegeldsysteem al is opgelopen tot in de duizenden euro’s. Om te voorkomen dat mensen de containers openrukken en zodoende meer schade veroorzaken, is de gemeente met nieuwe initiatieven gekomen.
Speciale kliko’s
Tussen de Vismarkt en Grote Markt heeft Stadsbeheer een nieuwe kliko geplaatst, speciaal bestemd voor blikjes en flesjes met statiegeld. “Het moet aantrekkelijker worden voor mensen om uit deze kliko’s hun statiegeld te halen in plaats van het aanrichten van schade aan de normale containers. Het is een proef. Als de proef slaagt, komen er uiteraard meer. Maar: eerst zien, dan geloven.”
De kliko, van alle kanten beplakt met de tekst ‘Doneer hier je plastic flessen en blikken met statiegeld’, staat naast een normale, stalen afvalcontainer. Het valt Van Dijken direct op dat die container openstaat. “Er heeft iemand ingezeten. Die heeft daar zijn of haar statiegeld al uit gehaald.” Na het sluiten van de bak, opent hij de speciale kliko. “Je ziet het: mensen hebben er gewoon afval ingegooid. Daar was ik al bang voor.”
“Dit is een ander soort proef”, zegt Van Dijken terwijl hij een oranje houder aanwijst, die aan een vuilcontainer is vastgeplakt. “Mensen kunnen hier hun statiegeld blikjes en flesjes inleveren. Nu zie ik hier toevallig een blikje op de container liggen, waar ook nog eens statiegeld op zit. Kijk, die kun je er zo inzetten.”
Dweilen met de kraan open
Als Van Dijken de volgende vuilcontainer openmaakt, vindt hij een statiegeldflesje. “Als deze bakken morgenvroeg om zes uur geleegd worden, zit dit statiegeld er echt niet meer in. Daar hoef je niet bang voor te zijn.”
Hij probeert de deur van de bak vervolgens weer te sluiten, maar dat gaat erg moeizaam. Zelfs met wat hard geduw en gerommel gaat de deur niet dicht. “Dit hoort normaal heel soepeltjes te gaan, maar het gaat niet gesmeerd nu. Het gaat gewoon shit.” Ook deze bak moet binnenkort vervangen worden als gevolg van schade aan de deur.
“Misschien plaatsen we hier wel gewoon een nieuwe container. Wie weet hoe lang het duurt totdat die weer vernield is. Het is dweilen met de kraan open.”