Meerderheid raad opteert voor behoud Backbone: “Moet geen enclave voor de elite worden”

Voormalig schoolgebouw De Vinkenborgh, het huidige Backbone, aan de Travertijnstraat in Vinkhuizen blijft behouden. Althans als het aan een meerderheid van de gemeenteraad ligt. Het pand moet een plek krijgen in een nieuwe woonwijk die in het gebied gaat verrijzen.

In de gemeenteraad werd woensdagavond uitgebreid gesproken over de wijk die rond de Travertijnstraat gebouwd gaat worden. De vergadering mag bijzonder worden genoemd. Normaal komt het gemeentebestuur met een dichtgetimmerd plan waar de raadsleden hun mening over mogen geven. De aanpak bij de Travertijnstraat is andersom. De ambitie van het gemeentebestuur is om een nieuwe wijk op de locatie te realiseren, waarbij iedereen in een heel vroeg stadium mee wordt genomen. Op tafel liggen twee opties, waarbij in de eerste optie De Vinkenborgh behouden blijft. Bij de tweede optie wordt het gebouw gesloopt. Bij behoud kost het plan 6,2 miljoen euro, bij sloop pakt het plan 2 of 3 miljoen euro goedkoper uit. Daarnaast zijn er allemaal knoppen waar aan gedraaid kan worden om het duurder of goedkoper te maken.

Benni Leemhuis (GroenLinks): “Architectonisch interessant gebouw”
Raadslid Benni Leemhuis: “Als wij de stukken lezen, dan worden wij eigenlijk wel heel blij. Wij denken dat het goed is om het gebouw te behouden. Het is een jong gebouw, en architectonisch interessant. Bovendien is het beter voor het milieu om gebouwen te behouden.” Bart Hekkema van de Partij voor de Dieren gaat daar in mee: “Ook zouden we graag zien dat creatieve makers en maatschappelijke organisaties hun plek kunnen behouden in het gebouw. We zouden graag in dit plan een link met het broedplaatsenbeleid willen zien. Ook lijkt het ons interessant om een bouwlaag toe te voegen aan het gebouw.” De partijen zeggen voorts dat het schoolgebouw een belangrijke rol kan vervullen in ontmoeting en ontwikkelingen in de wijk.

Hans de Waard (SP): “Ik wil voorkomen dat we zeggen, goh, wat jammer dat we dat gesloopt hebben”
Toch leidt het behoud tot een kritische discussie. Want hoe waardevol is het gebouw? Waardevol zeggen PvdA, Partij voor het Noorden, ChristenUnie en SP. “Het schoolgebouw is niet uniek. Maar wij denken als fractie wel dat we dit moeten behouden voor de toekomst”, zegt Laurent Dwarshuis van de ChristenUnie. Hans de Waard van de SP: “We hebben het over een karakteristiek gebouw voor zijn tijd. Het is belangrijk om het erfgoed van de toekomst te beschermen. Ooit is er ook geopperd om de Martinitoren te slopen, omdat renovatie duurder zou zijn.” Dat kan op een kritische vraag rekenen van Karoline de Groot van Student & Stad: “Ik ken de SP als een kritische partij. Toch kiest u nu voor de duurste optie.” De Waard: “Je kunt twisten over smaak. Maar de stukken zijn duidelijk. We hebben het over een gebouw dat een grote architectonische waarde heeft. Het kan ook nog prima mee. En ik wil voorkomen dat we hier over vijftig jaar zitten en zeggen, goh, wat is het jammer dat we dat toen gesloopt hebben. Dat wil ik voor zijn. En ik had van Student & Stad, dat een vooruitstrevende partij is, toch een ander geluid verwacht.”

Karoline de Groot (Student & Stad): “Nieuw bouwen is goedkoper”
De Groot ziet behoud namelijk niet zitten: “De Martinitoren is heel wat mooier dan dit schoolgebouw. En als we het hebben over De Halm in Hoogkerk, dan kan ik ook zeggen dat het waarde heeft. Maar dit gebouw? De gemeente staat er financieel niet goed voor. Je kunt ook iets nieuws bouwen, dat goedkoper is, en juist gemaakt is om te ontmoeten.” Andere fracties, waaronder het CDA, gaan daar in mee. Etkin Armut: “Ik heb het niet over smaak. Maar als we kijken naar de financiële uitdaging, dan komen wij tot de conclusie dat behoud geen optie is.” Dat kan op een vraag rekenen van Rico Tjepkema van de PvdA: “Dus het CDA vindt we alle oude gebouwen, koste wat kost, maar weg moeten doen.” Armut: “Nee, dat is te kort door de bocht. Maar hier liggen grote ambities.” Tjepkema: “Toch zullen we zulke vragen in de toekomst vaker gaan zien.”

Eenmalige uitgave
De discussie is interessant, waarbij mevrouw Kiki, die aan het begin van de vergadering insprak, een parallel trok: “We hebben het over een spuuglelijk gebouw. Maar het is wel mooi te maken. En als je kijkt naar de functie die het nu heeft, waar creatieve ondernemers aan de slag kunnen, dan heeft dat grote waarde.” Mevrouw Kiki brengt ook in herinnering dat de gemeenteraad er afgelopen zomer geen enkel probleem mee had om 12,7 miljoen euro extra uit te trekken voor de nieuwbouw van VRIJDAG in de binnenstad, bovenop de 37 miljoen euro die al eerder gereserveerd was. Terwijl het bij de Travertijnstraat om een eenmalige uitgave gaat.

Wethouder Rik van Niejenhuis (PvdA): “We gaan een kostendekkende huur vragen”
Het gemeentebestuur gaf eerder al aan voor behoud te willen gaan. Wethouder Rik van Niejenhuis van Wonen: “Of we de huidige situatie qua broedplaatsen kunnen handhaven is aan de raad. We zullen voor het nieuwe gebouw een kostendekkende huur gaan vragen. Broedplaatsen zijn mogelijk als de gemeenteraad daar financiële middelen voor beschikbaar stelt, zodat we de ruimtes betaalbaar kunnen houden.” Raadslid Evelien Bernabela van de Partij voor het Noorden: “Wellicht is het een optie om de ruimtes in het gebouw casco op te leveren, zodat ondernemers het zelf af kunnen timmeren. Dat bespaart geld.”

Benni Leemhuis (GroenLinks): “Onderzoek naar autovrije wijk en betaald parkeren”
Maar de vergadering ging niet alleen over De Vinkenborgh. Het ging over het volledige gebied. Het plan is om rond de Travertijnstraat woningbouw te realiseren, waarmee een nieuwe wijk ontstaat. Daarbij kan aan verschillende knoppen worden gedraaid om het plan goedkoper of duurder te maken. Benni Leemhuis ziet daar een interessante oplossing: “Als je meer huizen kunt bouwen, pakt het plan goedkoper uit. Wij willen niet dat er gesleuteld wordt aan het groene middenveld in deze wijk. Ook zien we geen oplossing in minder sociale huurwoningen en meer duurdere woningbouw. Maar wellicht kunnen we onderzoek doen naar een autovrije wijk? Dan kunnen we veel meer huizen bouwen. En ook kunnen we kijken naar betaald parkeren? Dat levert twee of drie miljoen euro extra op waarmee we dit plan rendabeler kunnen krijgen.”

Etkin Armut (CDA): “Dit is de bevestiging dat GroenLinks betaald parkeren gebruikt als melkkoe”
Raadslid Etkin Armut reageert als door een wesp gestoken: “Veel mensen hebben de auto keihard nodig. Het is makkelijk om er maar even een autovrije wijk van te maken. En dat GroenLinks het punt van betaald parkeren aangrijpt om tot een financieel positief resultaat te komen, dan is voor mij een bevestiging dat betaald parkeren gebruikt wordt als melkkoe. Dat is onbegrijpelijk.” Leemhuis: “U maakt er nu een karikatuur van, en daar ben ik niet van gediend. Veel mensen in deze stad hebben geen auto. Er komt straks een treinstation, station Suikerzijde, op loopafstand. En op de fiets ben je binnen vijf minuten in de binnenstad. Wat ik vooral wil zeggen is om hier onderzoek naar te doen. Wat levert dit op. Als we door een autovrije wijk vijftig woningen meer kunnen bouwen, en meer groen kunnen behouden, dan is dat toch het onderzoeken waard wat daarvan de effecten zijn op de plannen?”

Hans de Waard (SP): “Het moet niet een enclave worden voor de elite”
Het type woning in de wijk is één van de draaiknoppen. Woningen in een duurder segment leveren meer geld op. Voor Student & Stad is het een optie om te kijken naar maximaal twintig procent sociale huur. Dit omdat er volgens de partij in de wijk al veel sociale huur is, waardoor het streefpercentage van dertig procent niet in gevaar komt. Dit is tegen het zere been van de PvdA en de SP. Hans de Waard van de SP: “De Travertijnstraat is een volksbuurt. Het moet niet een enclave worden voor de elite die losstaat van de rest van de wijk. Gemengd wonen is belangrijk.” Rico Tjepkema van de PvdA: “Betaalbare woningen zijn belangrijk. De kans om dit te bouwen krijgen we maar één keer, laten we dit goed doen.”

Tom Rustebiel (D66): “Groene zoom is erg waardevol”
Een andere knop waar aan gedraaid kan worden is het groen in de wijk. De Travertijnstraat maakt deel uit van de groene zoom. Hier kan aan gedraaid worden: minder groen betekent meer woningen en een positiever financieel resultaat. Student & Stad staat daar niet negatief tegenover: “Als je teruggaat naar negentig of tachtig procent groen dan is dat voor ons bespreekbaar. Maar het moet niet zo zijn dat er dan een veredeld trapveldje overblijft, waardoor alle bomen gaan wijken.” Tom Rustebiel van D66: “Deze groene zoom is niet zo bekend, maar is wel erg waardevol. Dit moeten we behouden.” Ook andere partijen gaan daar in mee.

Wethouder Rik van Niejenhuis: “Inwoners zoveel mogelijk betrekken”
Wethouder Van Niejenhuis: “Over dit plan gaan we de komende tijd nog veel vaker spreken. Het afgelopen jaar hebben we al veel informatie opgedaan. Er zijn avonden georganiseerd, er is inspraak mogelijk. We willen inwoners allemaal zoveel mogelijk betrekken bij deze plannen. Alle informatie die u vanavond heeft gegeven wordt meegenomen, en wordt uitgewerkt.”

Ondernemers kunnen in 2023 en 2024 in Backbone blijven
De vraag rest wel wanneer de schop in de grond gaat: “De ondernemers die nu in De Vinkenborgh zitten kunnen daar dit jaar en volgend jaar sowieso nog blijven zitten. Als hun contract eindigt, dan zullen we hen een half jaar van tevoren informeren. Qua broedplaatsenbeleid willen we ook een actievere rol innemen. Dat belang willen we erkennen. Kan dat op deze plek blijven? Willen we het op een andere plek? Dat zijn knoppen waar we aan kunnen gaan draaien.”