Het demissionaire kabinet heeft dinsdag op Prinsjesdag de Rijksbegroting en de Miljoenennota gepresenteerd. Studenten komen er echter bekaaid vanaf. Zij worden niet genoemd.
“Ik was vanmiddag niet in de gelegenheid om de troonrede live te volgen”, vertelt voorzitter Ken Hesselink van de Groninger Studentenbond. “Maar nadien ben ik gelijk de stukken ingedoken. En dan neem je de documenten tot je, en dan ben ik wel verbaasd. Als voorzitter maak ik me namelijk best wel zorgen. Kijk, het is heel mooi dat de basisbeurs terug komt. Maar de positie wordt niet verbeterd. Je wilt dat elke student kan studeren. Dat iedereen zich kan ontwikkelen. En in de Miljoenennota worden daar geen maatregelen voor getroffen.”
Basisbeurs
Want volgens Hesselink heeft op dit moment niet iedere student dezelfde mogelijkheden: “Kijk bijvoorbeeld naar de inflatie. Vorig jaar maakte het kabinet bekend dat vanwege de enorme prijsstijgingen, van bijvoorbeeld boodschappen, dat de basisbeurs voor uitwonende studenten verhoogd werd. Daarvan is nu gezegd dat dit niet wordt voortgezet. Maar de inflatie is niet voorbij. Sterker nog, wat vorig jaar duurder werd, heeft nu nog steeds dezelfde prijs. Als je de basisbeurs weer terug gaat brengen, dan creëer je een probleem.”
Energietoeslag
De GSb-voorzitter wijst ook naar de energietoeslag. “Uitwonende studenten met een aanvullende beurs krijgen 400 euro energietoeslag, als een soort gift. Dat is heel mooi. Maar het is wel heel karig. Zeker als je bedenkt dat studenten eerder de eenmalige energietoeslag van 1.300 euro hebben misgelopen. Er zijn al diverse rechtszaken behandeld, waaronder ook in Groningen, waarbij de rechter bepaalde dat studenten onterecht zijn uitgesloten van deze toeslag. Deze Prinsjesdag was het moment geweest om dat te repareren, maar dat doet het kabinet niet.”
Huurtoeslag
Daarnaast vindt Hesselink het een gemiste kans dat studenten uitgesloten zijn van de huurtoeslag. “Wat je ziet is dat het kabinet verschillende armoederegelingen neemt. De huurtoeslag is daar een voorbeeld van. Maar studenten komen daar niet voor in aanmerking, omdat studenten op kamers niet onder deze regeling vallen. Als je de stukken leest, dan blijken alleen bewoners van zelfstandige woonruimten in aanmerking te komen voor huurtoeslag. Dus als je alles bij elkaar optelt, ja, dan maak ik mij best wel zorgen, omdat de positie van de student, en het gelijke speelveld, onder druk staat.”
Demi Janssen (ISO): “Teleurstellend dat het bij mooie woorden blijft”
De Groninger Studentenbond staat niet alleen in haar oproep. Demi Janssen is voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg, ISO. Zij deelt de zorgen van Hesselink: “In de troonrede hoorden we hoopvolle woorden van de koning over de positieve invloed van onderwijs op gelijke kansen en bestaanszekerheid. Het is teleurstellend dat dit slechts bij mooie woorden blijft en dit niet in actie wordt omgezet. Om kansenongelijkheid in de kern aan te pakken en de koopkracht van studenten te waarborgen, zijn meer investeringen nodig. Er zijn meerdere knoppen waaraan gedraaid moet worden, zoals het indammen van het collegegeld of een renteplafond van de studielening.”
“Onderwijskwaliteit komt onder druk te staan”
De ISO verwacht dat de problemen op hogescholen mee gaan vallen, maar in het wetenschappelijk onderwijs zullen bezuinigingen duidelijk voelbaar zijn: “Universiteiten moeten het met 52 miljoen minder doen én krijgen waarschijnlijk te maken met een toename van studenten. Daardoor zal de universiteit naar verwachting 100 euro minder per student uit kunnen geven. In combinatie met de inflatie van afgelopen jaar zal dit zeker gevoeld worden. Universiteiten hebben het geld juist hard nodig om te investeren in de persoonlijke aandacht van studenten. Opleidingen zijn vaak massaal en de collegezalen tot de nok toe gevuld. Het is zorgelijk dat er per student nu juist minder geïnvesteerd zal worden, waardoor de onderwijskwaliteit en daarmee de studenten nog meer onder druk komen te staan,” aldus Janssen.
Oproep
Het ISO roept politieke partijen op om in te zetten op het maximeren van het collegegeld en het instellen van een renteplafond op de studielening. Zo zal het wettelijk collegegeld in studiejaar 2024-2025 ruim 2.500 euro zijn, waardoor de toegankelijkheid van het onderwijs in het geding komt. De Groninger Studentenbond zegt contact te hebben met de Landelijke Studentenvakbond, LSVb. Door middel van elf speerpunten proberen ze bij een nieuwe, toekomstige regering duidelijk te maken wat er nodig is.