Een meerderheid in de Tweede Kamer wil af van de plastic toeslag die sinds 1 juli betaald moet worden. Een voorstel van de SP tot afschaffing van de taks kon dinsdag op steun rekenen van diverse oppositiepartijen. Ook de VVD stemde in met afschaffing, waarmee er een meerderheid was.
SP-Kamerlid Jimmy Dijk laat weten dat de taks niet leidt tot verduurzaming bij producenten. De toeslag wordt bijvoorbeeld geheven over het plastic bakje waar de cafetaria-medewerker, op de hoek, je patatje in doet. En de taks wordt ook geheven op wegwerpbekertjes waar je de koffie in aanschaft. Het doel van de maatregel was om het gebruik van de materialen terug te dringen, maar dat gebeurt niet. Ook het idee dat mensen zelf met een bakje naar hun cafetaria gaan, werkt niet. Dijk: “Het is ook volslagen wereldvreemd. Zie jij al mensen met een bakje naar de snackbar gaan? Maak de producent van afval verantwoordelijk. Niet de mensen of de ondernemers.”
“Markt kan het niet goed aan”
Afgelopen voorjaar bleek dat ondernemers in de gemeente er dubbel in staan. Aan het Anjerplein in Haren runt Tonny Anytime Restoria. “Het milieu vind ik erg belangrijk. En we willen ook heel graag die stap zetten. Maar ik zie dat de markt het niet goed aan kan. Je kunt overschakelen op karton, en dat lijkt heel mooi, maar in dat karton zit een foamlaagje. Dat is plastic. En dat foamlaagje heb je wel nodig, want anders valt door het warme eten, en het vocht, het karton al snel helemaal uit elkaar.”
“Er is een grens in wat ik kan vragen”
Toch probeert Tonny wel stappen te zetten: “Als je in de zaak eet, dan krijg je alles op een bord. En ondertussen ben ik met de leverancier aan het kijken of er ook andere alternatieven zijn. Maar die zijn heel erg duur. Waarbij ik vind dat ik het niet door kan rekenen aan de klant. De prijzen zijn het afgelopen jaar al twee keer omhoog gegaan. Ik moest ook wel. De prijzen van het frituurvet en de aardappeltjes zijn gestegen, maar ook de loonkosten. Maar er is wel een grens in wat ik kan vragen.”
“Bakjes van suikerriet”
In Ten Boer heeft restaria De Buren aan de Gaykingastraat het wel over een andere boeg gegooid. “Twee jaar geleden hebben we alle wegwerpplastic al de deur uitgedaan. Sindsdien maken we alleen nog maar gebruik van karton en bakjes die gemaakt zijn van suikerriet”, laat de eigenaar weten. Er wordt gesproken over een bewuste keuze. “Een goed begin begint bij jezelf. Dat geldt voor alles. Twee jaar geleden vonden wij dat we niet door konden gaan met plastic. En dan ga je op zoek naar een alternatief. En ik zal eerlijk zijn, dat was niet makkelijk. De kwaliteit van de bakjes was bijvoorbeeld niet best. Je hebt het ook over een lastige situatie. De verpakkingen moeten eten kunnen dragen dat warm is. De afgelopen twee jaar heeft de ontwikkeling niet stilgestaan, en zijn er mooie verbeteringen doorgevoerd.”
“Onze bijdrage aan een beter milieu”
De eigenaar erkent dat de verpakkingen wel veel duurder zijn dan het wegwerpplastic. “En tegelijkertijd wil je wel aantrekkelijk blijven. Daarom hebben we indertijd besloten dat we de kosten van deze verpakkingen voor onze eigen rekening nemen. We berekenen het niet door, en dit is onze bijdrage aan een beter milieu, aan een mooiere toekomst. En we vonden ook dat we iets moesten doen. De vraag vanuit de samenleving nam ook toe. Tegenwoordig hebben we op onze menukaart veel meer veganistische snacks dan een aantal jaren geleden. Het is de tand des tijds. En daar kun je je tegen verzetten, of je kunt het omarmen.”
Onzeker
Of de plastic taks ook gaat verdwijnen is onzeker. Het ministerie van Economische Zaken verzet zich er tegen. Volgens minister Micky Adriaansens hebben de ondernemers de opbrengst van de belasting nodig om alternatieven voor de plastic bakjes en wegwerpbekers te betalen. Waarschijnlijk zal de afschaffing een feit worden wanneer er een nieuw kabinet aantreedt.
