Bijna alle stemmen zijn geteld en de kiezer heeft gekozen: de Partij voor de Vrijheid (PVV) is de grootste partij van Nederland met 37 zetels.
In de gemeente Groningen werd GroenLinks-PvdA de grootste partij met 30,4 procent van de stemmen. De PVV werd met 13,2 procent de tweede partij en Nieuw Sociaal Contract (NSC) kan met 11,6 procent rekenen op een bronzen medaille.
De grote verliezer was D66. De partij ging van 23,0 procent in 2021 naar 9,0 procent bij deze verkiezingen. Ook de VVD verloor iets meer dan 3,0 procent. Hoe reageert de Groningse politiek?
Champagne vloeit bij de PVV
Dennis Ram is momenteel nog fractievoorzitter en raadslid van de PVV in de gemeente Groningen, maar mag binnenkort naar Den Haag vertrekken. “We hebben de champagne al laten klinken. We waren compleet in shock. Het is ongelofelijk, een mega overwinning. Dit had ik nooit van mijn leven verwacht.
Volgens Ram hebben de kiezers een klare boodschap afgegeven. “Nederland wil een andere koers varen en is klaar met de linkse politiek. Er kan eindelijk wat gedaan worden aan de immigratie. Geert heeft het fantastisch gedaan met een fantastische campagne. Ik heb er eigenlijk geen woorden voor.”
De overgang naar Den Haag komt als een complete verrassing voor Ram. “Ik had in mijn stoutste dromen niet kunnen verwachten dat dit zou gebeuren.”
Ton van Kesteren, fractievoorzitter van de PVV in de Provinciale Staten, laat de blijdschap van de Groningse tak van de partij zien:
Intussen in de fractiekamer van de PVV in Groningen. pic.twitter.com/yRp6hUS9hQ
— Ton van Kesteren🚜🇮🇱 (@PVVKesteren) November 22, 2023
GroenLinks/PvdA: ‘Dat is dikke shit’
De overwinning van de PVV zorgde voor ongeloof bij de Groningse verkiezingsbijeenkomst van GroenLinks-PvdA, die de tweede partij van Nederland is geworden. “Hoe leg ik aan mijn kinderen uit dat een man die voor Poetin is en zulke uitspraken doet over delen van Nederland, de grootste is geworden”, zegt wethouder Carine Bloemhoff van Partij van de Arbeid. “Dat is dikke shit.”
“Ik was er bang voor”, zegt Jeffry van Hoorn, fractievoorzitter van GroenLinks in de Groningse gemeenteraad. “Ik had het niet verwacht, maar tegelijkertijd had ik een tijdje terug niet verwacht dat wij zo groot kon worden als links alternatief geluid. Dus uiteindelijk neem ik meer positieve dingen mee dan negatieve.”
VVD: ‘Een duidelijk signaal’
Voor de Groningse VVD was de verkiezingsuitslag ook een grote schok. “Dit hadden wij niet zien aankomen”, zegt fractievoorzitter Ietje Jacobs. “Maar de kiezer heeft altijd gelijk. Deze uitslag zegt in ieder geval dat Nederland iets heel anders wil. Ik vind dat we dat niet kunnen negeren en moeten kijken wat dat betekent. Wat mij betreft heeft een op de vier Nederland een duidelijk signaal afgegeven.”
“Het is in ieder geval een signaal waar Wilders campagne op heeft gevoerd”, vervolgt Jacobs. “We moeten zien hoe we een nieuw kabinet formeren. Wat mij betreft is heel hard roepen ‘dit willen we niet’ niet het allerslimste wat je kan doen. We moeten Nederland niet nog een half jaar op slot zetten.”
Jacobs vindt dat de VVD zeker moet nadenken over een coalitie met de PVV. “Ik vind het een ontiegelijke arrogantie om te zeggen dat Geert Wilders onacceptabel is. Daarmee verklaar je een kwart van Nederland als onacceptabel. Je moet oprecht kijken wat we met dit signaal moeten doen.”
‘Politieke aardverschuiving’
Andere partijen laat ook weten teleurgesteld te zijn met de uitslag van de verkiezingen. Wesley Pechler, fractievoorzitter van Partij voor de Dieren, laat via X weten: “Als je net als ik moedeloos wakker bent geworden, ga dan in ieder geval niet het PVV-programma lezen. Daar wordt het niet beter van. Wat ontzettend pijnlijk dat zoveel kiezers dit extreemrechtse verhaal hebben gesteund.” Jim Lo-A-Njoe, fractievoorzitter van D66, zegt “moeite te hebben met het omschakelen na de politieke aardverschuiving en betekenis.”
