Liveblog: Groningen klaar met tellen, landelijk PVV aan kop (gesloten)

Groningen ging woensdag naar het stembureau om te stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen. In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.

Verkiezingsdag
– Rond 00.30 uur was men in Groningen klaar met tellen. In de gemeente is GroenLinks-PvdA de grootste partij geworden
– Uit een landelijke exitpoll van de Ipsos blijkt dat PVV de grootste partij wordt. GroenLinks-PvdA wordt tweede, VVD derde
– Bezoek ook onze website Groningen Kiest voor achtergrondverhalen, podcasts en video’s rond de verkiezingen

Liveblog:

13.42 uur:
Dit liveblog is afgesloten. De verdere ontwikkelen op het gebied van de verkiezingen vind je in onze dagelijkse berichtgeving. Ook houden we je via onze website Groningen Kiest op de hoogte.

13.38 uur:
Het is the day after. Hoe wordt er op sociale media gereageerd? Wesley Pechler van de Partij voor de Dieren: “Wat ontzettend pijnlijk dat zoveel kiezers dit extreemrechtse verhaal hebben gesteund. Als PvdD blíjven we vechten voor ononderhandelbare mensenrechten en tegen de klimaatcrisis, dierenleed, discriminatie, de afbraak van de rechtsstaat en onze natuur.” Jim LoA-A-Njoe van D66 is vandaag aanwezig bij een presentatie over de impact en kracht van sportcoaches: “Ik heb wel moeite met het omschakelen na de politieke aardverschuiving en betekenis.”

13.08 uur:
Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland laten in een reactie weten dat ze hopen op een stabiele meerderheidscoalitie. “Voor de stabiliteit en betrouwbaarheid van het landsbestuur is dit van groot belang”, aldus de organisaties. Lees het volledige artikel op deze pagina.

11.11 uur:
Politiek verslaggever Ecco van Oosterhout van OOG Tv is niet geheel verrast door de uitslag. Hoewel hij niet voorzien had dat de PVV zo groot zou gaan worden. “Ik wist na gisteravond wel dat ze het heel erg goed zouden doen, maar uiteindelijk 37 had ik niet verwacht, en dat valt heel erg op”, aldus Van Oosterhout. Lees het volledige artikel hier.

01.05 uur:
De eerste reacties op de Groningse resultaten komen binnen. Raadslid Benni Leemhuis van GroenLinks: “Ruim 30 procent van de stemmers heeft gestemd op GroenLinks-PvdA. Heel veel dank voor al die stemmen. Een geweldige prestatie van al die campagne-vrijwilligers.” Wethouder Carine Bloemhoff van de PvdA: “Gelukkig ben je in Groningen. Dat besef ik me vandaag des te meer. Dank jullie wel, kiezers!”

00.41 uur:
In de gemeente Groningen is men klaar met tellen. GroenLinks-PvdA is in onze gemeente de grootste partij geworden. De PVV is de tweede grootste partij. Een artikel over de uitslag vind je hier.

00.16 uur:
Het tellen in de gemeente Groningen is nog volop bezig. In de gemeente Het Hogeland is men inmiddels klaar. Daarmee zijn zij de eerste Groningse gemeente die uitgeteld is. De PVV is daar de grootste geworden met 20,4 procent van de stemmen. GroenLinks-PvdA krijgt 17,3 procent en NSC 16,4 procent. Grote verliezer in deze gemeente is het CDA.

23.37 uur:
Het CDA krijgt volgens de exitpoll vijf zetels. Fractievoorzitter Jalt de Haan: “Ik ben ontzettend trots op onze lijsttrekker Henri Bontenbal. Wat een campagne. Deze man had zoveel meer verdient, maar dit is wat het is. Wel gaan vol door voor een fatsoenlijk land.”

23.26 uur:
Annemarie Heite, de nummer 22 van NSC, de partij van Pieter Omtzigt, laat het bij een korte reactie op X. Ze bedankt alle kiezers. Of Heite in de Tweede Kamer komt, is nog onduidelijk. In de exitpoll komt de partij op 20 zetels.

23.23 uur:
Wat betekent deze exitpoll voor de Groningse kandidaten?
– Wieke Paulusma (D66) staat op plaats 7, en blijft in de Tweede Kamer
– Jalt de Haan (CDA), de nummer 19, hoeft niet op een verhuizing naar Den Haag te rekenen
– Stieneke van der Graaf (ChristenUnie), de nummer 9, zal uit de Tweede Kamer verdwijnen
– Sandra Beckerman, de nummer 2, en Jimmy Dijk, de nummer 4, van de SP behouden hun Kamerzetels
– Julian Bushoff, de nummer 8 van GroenLinks-PvdA, behoudt de Kamerzetel. Glimina Chakor, de nummer 23, krijgt ook een zetel in Den Haag
– Danielle Jansen, de nummer 14 van NSC, mag zich op gaan maken voor een carrière in de Tweede Kamer
– Dat geldt ook voor Dennis Ram van de PVV die op plaats 25 staat. Ook hij gaat naar Den Haag.

Lees hier het volledige artikel.

23.11 uur:
Bij de VVD in Groningen werd het rond 21.00 uur erg stil. “Deze uitslag is schokkend”, reageert fractievoorzitter Ietje Jacobs-Setz van de partij. “Ondertussen lacht iedereen weer, want we blijven natuurlijk wel VVD’ers. De exitpoll laat in ieder geval zien dat één op de vier mensen die gestemd hebben wil dat Geert Wilders iets gaat doen met dit land. Dat geluid moet je serieus nemen. En je moet dat niet arrogant al bij voorbaat aan de kant schuiven.”

22.43 uur:
In Groningen wordt er in de stembureaus nog druk geteld. Bijvoorbeeld op één van de stembureaus in het Stadhuis aan de Grote Markt. Schiermonnikoog is de eerste gemeente die inmiddels klaar is met tellen. Daar is GroenLinks-PvdA de grootste geworden.

In één van de stemlokalen in het Stadhuis werd rond 22.30 uur nog druk geteld. Foto: Wouter Holsappel

22.31 uur:
Op basis van de exitpoll mag PVV-raadslid Dennis Ram de Tweede Kamer in. Ram laat in een reactie weten erg blij te zijn. Dat de partij zo groot zou worden dat had de politicus ook niet verwacht. “Toen ik gebeld werd met de vraag of ik op de lijst wilde, toen dacht ik, wat een mooi cadeau, wat een mooi gebaar. Ik hield er toen geen rekening mee dat ik in de Tweede Kamer zou komen.” Lees hier het volledige artikel.

21.58 uur:
De PVV is volgens de peilingen de grote winnaar. Zojuist heeft partijleider Geert Wilders een eerste reactie gegeven. “De grootste partij van Nederland, en ik zeg jullie, de kiezer heeft gesproken. We zijn het spuugzat en wij gaan zorgen dat die Nederlander weer op één komt te staan”, zei Wilders. De politicus roept daarnaast de andere partijen op om te zoeken naar overeenkomsten: “De PVV wil vanuit een prachtige positie samenwerken met andere partijen en dat betekent dat iedere partij, ook de onze, over zijn schaduw heen moet springen.”

21.54 uur:
De exitpoll van Ipsos is bijgesteld. De PVV blijft op 35 zetels staan. GroenLinks-PvdA en de VVD zijn echter dichter naar elkaar toe gegroeid. GroenLinks-PvdA komt op 25 zetels, de VVD op 24. Maar het verschil is volgens Ipsos too close to call.

21.49 uur:
In de gemeente is het opkomstcijfer vastgesteld op 80,3 procent. Dit is hoger dan het landelijk gemiddelde, maar wel lager dan bij de verkiezingen in 2021. Vanuit de Groningse politiek wordt desondanks tevreden gereageerd. Peter Rebergen van de ChristenUnie: “Acht op de tien mensen hebben gestemd, dat is een mooi aantal.” Lees het volledige artikel hier.

21.27 uur:
Op de verkiezingsavond van GroenLinks-PvdA werd er vanavond op deze manier gereageerd op de exitpoll:

21.07 uur:
In de gemeente heeft 80,3 procent van de kiesgerechtigden een stem uitgebracht. Bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2021 was de opkomst 81,6 procent. OOG Tv maakt een vergelijking met de verkiezingen van 2021, omdat bij de verkiezingen in 2017 Haren en Ten Boer nog zelfstandige gemeenten waren.

21.03 uur:
Uit de exitpoll van Ipsos blijkt dat de PVV de grootste partij wordt. De partij van Geert Wilders krijgt in de peiling 35 zetels. GroenLinks-PvdA krijgt 26 zetels en de VVD wordt derde met 23 zetels. De partij van Pieter Omtzigt, NSC, krijgt in de peiling 20 zetels.

21.00 uur:
De stembureaus in onze gemeente zijn nu gesloten. Het tellen van de stemmen is begonnen. De resultaten in onze gemeente worden in het begin van de nacht verwacht.

20.40 uur:
Hoe gaan de komende uren er uit zien? Om 21.00 uur worden de stembureaus in onze gemeente gesloten. Daarna begint het tellen van de stembiljetten. De eerste landelijke exitpoll wordt rond 21.00 uur verwacht. De uitslag van de gemeente Groningen zal waarschijnlijk in het begin van de nacht bekend worden gemaakt. Gedurende de avond houden we je in dit blog op de hoogte van Groningse reacties op de exitpoll en de ontwikkelingen.

20.31 uur:
Nog een half uurtje en dan gaan de stembureaus dicht. Goed om alvast onze eigen peiling er bij te pakken. Samen met Onderzoekdoen.nl hebben we een peiling uitgevoerd in onze gemeente, waarvan de resultaten op 16 november werden gepresenteerd. Uit die peiling blijkt dat GroenLink-PvdA de grootste gaat worden. Tweede wordt NSC, en de derde plaats is voor de PVV.

Bekijk hier de reportage over het onderwerp:

20.21 uur:
Hét thema van deze verkiezingen is bestaanszekerheid. Maar wat is dat eigenlijk? Wat moet er aan gebeuren? En welke plannen hebben de politici voor Groningen? In de laatste aflevering van onze podcast-serie spraken we over dit thema met Annemarie Heite van Nieuw Sociaal Contract en Roelien Kamminga van de VVD.

20.00 uur:
In de gemeente heeft op dit moment 76,2 procent van de stemgerechtigden hun stem uitgebracht. Bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2021 had op dit moment 78,3 procent gestemd. Landelijk ligt het opkomstpercentage op dit moment op 66 procent. De stembureaus zijn nog tot 21.00 uur geopend.

19.29 uur:
Bij de verkiezingen vandaag mag ook een groep stemmen die nog niet eerder mochten stemmen voor de Tweede Kamer: de jongeren. Jongeren vinden dat er te weinig aandacht is voor hun problemen. De coronacrisis heeft er zwaar ingehakt, en heeft gezorgd voor mentale en psychische problemen waar geen oplossing voor is. Ook is er stress over de woningmarkt, de dure zorgverzekeringen en het vervolgonderwijs. Daarnaast zijn er zorgen over de betrouwbaarheid van politici: “Al die oneliners lossen mijn problemen niet op.”

Klik op de foto voor het volledige artikel:
>

19.00 uur:
De opkomst in de gemeente lag om 19.00 uur op 70,4 procent. In 2021 lag het percentage rond dit tijdstip op 72,1 procent.

18.35 uur:
Een onderwerp waar het bij deze verkiezingen ook regelmatig over gaat is klimaat. Droogte, warmere zomers en wateroverlast bij hevige buien zijn onderdeel van het nieuwe klimaat. Wat moet daar aan gebeuren? Moeten we onze huizen verduurzamen? En hoe zorgen we er voor dat mensen die niet zoveel te besteden hebben toch op dit onderdeel mee kunnen doen. In de derde aflevering van onze podcastserie spraken we met Julian Bushoff van GroenLinks-PvdA en Herma Hemmen van de BBB:

18.00 uur:
Op dit moment heeft 60,5 procent van de stemgerechtigden een stem uitgebracht in onze gemeente. In 2021, bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen, had op dit moment 64,9 procent van de kiezers gestemd. Landelijk ligt het percentage op ongeveer 50 procent.

17.43 uur:
Bij deze verkiezingen staan verschillende onderwerpen in de spotlights. De natuur bijvoorbeeld. Natuurmonumenten pleitte afgelopen weekend nog om het aantal natuurgebieden in ons land te verdubbelen. Dat het ook tijd wordt voor actie ziet boswachter Bart Zwiers in zijn werkgebied. Door vergrassing, veroorzaakt door stikstof, verdwijnen de heidevelden.

Klik op de foto voor het volledige artikel:

17.26 uur:
Stieneke van der Graaf is de nummer 9 op de lijst van de ChristenUnie. Zij heeft inmiddels ook haar stem uitgebracht:

17.19 uur:
Een ander belangrijk thema tijdens deze verkiezingen is de woningmarkt. Hoe moet de wooncrisis opgelost worden? Moet de migratie verminderd worden? In een podcast, in de aanloop naar deze verkiezingen, spraken we over dit thema met Jalt de Haan (CDA), Wieke Paulusma (D66) en Sandra Beckerman (SP):

17.00 uur:
In de gemeente hebben op dit moment 51,6 procent van de stemgerechtigden een stem uitgebracht. Dit aantal ligt lager in vergelijking met de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2021, toen op dit moment 57,7 procent van de mensen had gestemd. Landelijk heeft tot nu toe ongeveer 40 procent van de stemgerechtigden een stem uitgebracht.

16.37 uur:
Tot vanavond 21.00 uur kan er gestemd worden. Hilde Wendel staat op plaats 52 van de VVD-lijst. Zij bracht haar stem uit in de Maranathakerk in De Wijert:

Hilde Wendel brengt haar stem uit. Foto: Rik Heiner

Een ander kandidaat-Kamerlid is Annemarie Heite. Zij staat op plaats 22 van Nieuw Sociaal Contract, de partij van Pieter Omtzigt. Zij meldt veel steunbetuigingen te ontvangen:

16.16 uur:
Een onderwerp waar het deze verkiezingen over gaat is het onderwijs. Men kampt met forse lerarentekorten en onderwijsvakbond AOb maakt zich flinke zorgen over de toekomst. Om het probleem op te lossen vindt men dat de leraar meer aan het stuur moet komen te zitten. Ook vindt de vakbond de gedachte interessant om onderwijskoepels uit het systeem te slopen.

Klik op de foto voor het volledige artikel:

16.00 uur:
De opkomst om 16.00 uur lag in onze gemeente op 44,2 procent. Dat is fors lager in vergelijking met de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2021. Toen had op dit tijdstip al 51,9 procent een stem uitgebracht. Ook in andere gemeenten is de opkomst lager. In Den Haag ligt het opkomstpercentage tot nu toe op 39,6 procent. In Harderwijk op 44,4 procent, Nijmegen op 46,5 procent en Tynaarlo op 51,9 procent.

15.44 uur:
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen maakte OOG Tv een podcastserie. In elke podcast wordt er stilgestaan bij één thema. In de eerste aflevering spraken Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) en Janette Bosma (Partij voor de Dieren) over bereikbaarheid. Moet er een Lelylijn komen? Is het invoeren van rekeningrijden een optie? En kan Groningen Airport Eelde openblijven? Beluister de podcast hier terug:

15.37 uur:
Op sociale media gaan berichten rond dat kiesgerechtigden die op GroenLinks-PvdA willen stemmen, twee hokjes rood moeten maken vanwege de gecombineerde lijst. Dat is niet waar. Het ministerie van Binnenlandse Zaken laat weten dat voor een geldige stem er slechts één bolletje rood gekleurd mag worden. De berichten met de onjuiste informatie worden onder andere gedeeld via X en WhatsApp.

15.30 uur:
Inmiddels heeft in de gemeente 41,3 procent van de stemgerechtigden een stem uitgebracht. Stemmen kan nog tot vanavond 21.00 uur.

15.16 uur:
Van steeds meer Groningse kandidaat Kamerleden komen foto’s binnen dat ze gestemd hebben. Sandra Beckerman, de nummer twee op de lijst van de SP stemde bijvoorbeeld in Het Floreshuis:

Ook Jalt de Haan, de nummer negentien van het CDA, heeft inmiddels zijn stem uitgebracht:

14.30 uur:
In de gemeente Groningen heeft tot nu toe 35,5 procent van de stemgerechtigden een stem uitgebracht. Landelijk ligt het opkomstpercentage rond de 30,0 procent.

13.35 uur:
Robin Twickler staat op plaats 10 op de kandidatenlijst voor Volt. Zij bracht haar stem uit in Wijkcentrum De Berk in Paddepoel:

Robin Twickler stopt het stemformulier in de stembus. Foto: Jesse van Mulkom

Ook Wesley Pechler, de nummer 38 van de Partij voor de Dieren, heeft zijn stem uitgebracht. Hij maakt er ook geen geheim van op wie hij heeft gestemd:

13.00 uur:
Het opkomstpercentage in de gemeente Groningen is nu 26,2 procent. De afgelopen drie uren hebben steeds tussen de 10 en 11 duizend mensen per uur een stem uitgebracht.

Bij de laatste verkiezingen voor de Tweede Kamer, in 2021, bracht 81,6 procent van de stemgerechtigde Groningers een stem uit. D66 scoorde toen 22,9 procent, gevolgd door de VVD |(13,6), GroenLinks (10,5), PvdA (8,3) en SP (7,6).

12.00 uur:
Het opkomstpercentage in de gemeente Groningen is nu 20,2 procent. Tot nu toe hebben ruim 37 duizend inwoners van onze gemeente hun stem uitgebracht. Een vergelijking met de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 is zinloos, omdat twee jaar geleden vanwege de coronapandemie drie dagen lang gestemd kon worden.

10.30 uur:
Het opkomstpercentage in de gemeente Groningen is nu 11,5%. Tot nu toe hebben zo’n 20.700 inwoners van onze gemeente hun stem uitgebracht.

07.32 uur:
Alle 173 stembureaus in de gemeente zijn nu geopend. Een overzicht van de stemlokalen vind je op deze website. Als je gaat stemmen moet je in het bezit zijn van een stempas en een identiteitsbewijs. Alle stemlokalen in onze gemeente zijn toegankelijk voor mindervaliden, met uitzondering van de stembureaus aan de Moesstraat en Akkerstraat.

06.59 uur:
Heb je nog helemaal geen idee waar je op moet stemmen? Afgelopen maandagavond zond OOG Tv, samen met Dagblad van het Noorden, RTV Noord en Forum Groningen een verkiezingsdebat met Groningse kandidaat-Kamerleden uit. Dit debat kun je hier nog een keertje terugkijken:

06.31 uur:
Het eerste stembureau in onze gemeente heeft de deuren geopend. Op het Hoofdstation, in de stationshal, bevindt zich een bijzonder stembureau, waar afwijkende tijden voor gelden. Dit stembureau is tot vanavond 21.00 uur geopend.

Als één van de eersten stemde Julian Bushoff in het stembureau van het stadhuis. “Er staat vandaag iets fundamenteels op het spel. Als rechts de koers bepaalt stijgt de armoede, valt klimaatbeleid stil en neemt onverdraagzaamheid toe”, laat hij weten. Bushoff is de nummer acht op de lijst van GroenLinks-Partij van de Arbeid.

06.04 uur:
Op de stemlijsten van vandaag tref je verschillende kandidaat-Kamerleden aan die in onze gemeente woonachtig zijn. Een overzicht: