Levertransplantatie wordt 9-tot-5 operatie dankzij perfusiemachine

Levertransplantaties kunnen vanaf nu veilig worden uitgesteld tot de volgende ochtend in het UMCG. Dat kan dankzij een speciale perfusiemachine, waar de lever in bewaard kan worden zonder kwaliteitsverlies van de lever.

Donorlevers zijn normaal gesproken maar kort, maximaal 6 tot 10 uur, te bewaren buiten het lichaam. Het UMCG voert de urenlange levertransplantaties sinds het begin van vorig jaar standaard overdag uit. Dit is mogelijk doordat donorlevers veel langer gekoeld bewaard kunnen worden in een speciale perfusiemachine, zonder dat de kwaliteit van de donorlevers vermindert. Nu kan een donorlever, als deze om 16.00 uur beschikbaar komt, tot de volgende ochtend worden bewaard.

De operaties zijn, ook met de bewaarde levers, even veilig en zorgen voor dezelfde resultaten. Het veel langer bewaren van donorlevers blijkt niet te leiden tot mindere kwaliteit van de donorlevers en was voor de ontvangers even veilig. Er deden zich binnen 30 dagen na de operatie geen complicaties voor die samenhangen met de langere bewaarduur. En na tenminste een jaar waren alle patiënten nog in leven met een goed functionerende lever.

‘Midden in de nacht opereren niet meer nodig’

“De operaties hoeven nu niet meer onmiddellijk na het beschikbaar komen van een donororgaan uitgevoerd te worden”, vertelt Vincent de Meijer, hoogleraar chirurgie en hoofd van het levertransplantatie-programma in het UMCG. “Midden in de nacht opereren is hierdoor niet meer nodig. Groot voordeel hiervan is dat er tijdens de nachtdienst minder teams nodig zijn. Verder hoeven we bij complicaties of onverwachte gebeurtenissen tijdens de operaties geen extra collega’s meer op te roepen. Dit omdat ze overdag al in het ziekenhuis zijn. Het leidt bovendien tot fittere operatieteams en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de duurzame inzetbaarheid van alle direct betrokkenen.”

Van de 83 levertransplantaties die we dit jaar in het UMCG uitvoerden, zijn er 79 overdag gedaan, vertelt De Meijer: “Ook transplantaties bij kinderen en ook bij patiënten die voor de tweede of derde keer een donorlever krijgen. Alleen in zeer uitzonderlijke, acute situaties is nog een transplantatie direct uitgevoerd.”

Nog een bijkomend voordeel is volgens De Meijer dat de drempel voor gecombineerde hart-levertransplantatie of long-levertransplantatie lager is dan voorheen: “Doordat de lever nu veilig langer bewaard kan worden, kan eerst de hart- of longtransplantatie uitgevoerd worden. Daarna kunnen we vervolgens zonder tijdsdruk de levertransplantatie verrichten. En verder blijkt uit de studie dat de operaties waarbij een lever overdag getransplanteerd werd, gemiddeld bijna twee uur korter duurden dan transplantaties in de nacht. Waarschijnlijk is dit een gevolg van het feit dat de teams overdag iets fitter zijn.”