Raad veegt diftar van tafel, wel sympathie voor burgerberaad om afvaldoelen te behalen

De gemeente Groningen krijgt voorlopig geen diftar. Een motie daarover werd woensdag door de gemeenteraad van tafel geveegd. Een andere motie voor het opzetten van een burgerberaad, om Groningen in 2030 afvalvrij te krijgen, kon wel rekenen op sympathie.

Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks) vertelt dat de gemeente Groningen op koers ligt om in 2030 afvalvrij te zijn. Met afvalvrij wordt bedoeld dat er geen afval meer verbrand hoeft te worden. “Hoe we dit willen realiseren ligt tot 2026 vast. Voor de periode 2026-2030 is het beleid nog niet ingevuld. Dat nu invullen is ook lastig. Er lopen allerlei onderzoeken, en ondertussen staan de ontwikkelingen ook niet stil. Bij afvalverwerker Omrin gebeurt bijvoorbeeld ontzettend veel. Nu al beslissen wat we vanaf 2026 moeten gaan doen, is te vroeg, omdat de ontwikkelingen de komende twee jaar niet stil zullen staan.”

Andrea Poelstra (D66): “Ik zet mij er graag voor in om de afvalberg te laten slinken”
Dat is de reden waarom de motie om diftar in te voeren door het gemeentebestuur ontraden wordt. Wijnja: “Om in 2030 afvalvrij te zijn kunnen er verschillende wegen worden bewandeld. Er niet één weg, er zijn meerdere.” D66 wil graag dat er in de gemeente wel diftar wordt ingevoerd. Raadslid Andrea Poelstra: “Mijn partij staat voor een afvalvrij Groningen. We moeten alles op alles zetten om de gestelde doelen in 2030 te behalen. Voor ons, maar ook voor onze planeet en toekomstige generaties. Diftar is één van de redenen dat ik in de raad zit. Ik zet mij er graag voor in om de afvalberg te laten slinken. Als we op de huidige weg doorgaan dan moeten we in 2030 nog vele kilo’s afval verbranden. Diftar werkt, dat zien we bijvoorbeeld in andere gemeentes.”

Daan Brandenbarg (SP): “Waarom kiest D66 voor zo’n goedkope en luie manier om zo’n voorstel in te dienen?”
Andere partijen zijn kritisch. Bijvoorbeeld de SP: “Ik begrijp waar D66 vandaan komt. En ik snap dit voorstel ook. Maar waarom zo makkelijk kiezen voor een motie met ook nog eens hele slechte verzoekpunten. Het klopt niet dat alle gemeenten positief zijn. Arnhem heeft het bijvoorbeeld weer teruggetrokken. Tijdens de vorige raadsperiode heeft uw partij een raadsvoorstel ingediend. Had dat van stal gehaald, maar dit op deze manier indienen is wel heel gemakkelijk en lui.” Peter Rebergen van de ChristenUnie is geen voorstander van diftar: “De uitkomsten van de mogelijkheden zijn nog niet bekend. Dit is niet het juiste moment hier voor.” Kelly Blauw van de PVV: “Diftar zal leiden tot veel meer zwerfafval. Dat hebben we in andere steden gezien. Hoe gaat daar op gehandhaafd worden?”

Rita Pestman (PvdA): “Waarom zouden andere grote steden geen diftar hebben?”
Ook weinig enthousiasme bij de PvdA. Rita Pestman: “Groningen is de zesde stad van Nederland. Wij vergelijken ons graag met de grote steden. Kan D66 mij uitleggen waarom geen enkele G5-gemeente diftar heeft? En de nummers 7, 8 en 9 ook niet? Kan het misschien te maken hebben met dat zoiets in een stad als Groningen niet werkt, omdat we een te verstedelijkt gebied hebben?”

Actie is nu nodig
Poelstra verdedigt zich kranig. Haar visie is dat er nu actie nodig is omdat het anders te laat is en we in 2030 nog met een grote afvalberg zitten. “Dat het tot meer afvaldumpingen leidt dat is een frame. In het begin is dat zo, maar je zult daar goed op moeten handhaven. En wat de SP zegt: ja, dat was misschien wel beter geweest als we het op een andere manier hadden ingediend.” Brandenbarg is echter niet overtuigd: “Ook als u het later als initiatiefvoorstel indient zal mijn partij tegen stemmen.”

Uiteindelijk wordt diftar met 31 stemmen tegen en 13 stemmen voor van tafel geveegd. Dat betekent dat Groningen voorlopig geen diftar krijgt.

Burgerberaad
Er is echter wel sympathie voor het opzetten van een burgerberaad. Dat idee komt uit de koker van GroenLinks. Raadslid Tim van de Vendel: “We willen dat Groningen in 2030 afvalvrij is. Maar het is belangrijk dat we dit samen met onze inwoners gaan doen. Daarom lijkt het ons verstandig om een burgerberaad op te zetten waarin we de vraag neerleggen hoe we dit het beste kunnen aanpakken. Dit beraad moet een goede afspiegeling zijn van de inwoners in onze gemeente. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat de maatregelen die we nemen breed gedragen worden. Mijn partij vindt het belangrijk om het doel voor ogen te houden, en niet blind te staren op het middel.”

Etkin Armut (GroenLinks): “Is GroenLinks een bestuurderspartij geworden?”
Het voorstel kan op kritiek rekenen van verschillende partijen. Bijvoorbeeld van het CDA. Etkin Armut: “GroenLinks heeft diftar in haar verkiezingsprogramma staan. Dit voorstel is een voorbeeld van geen keuze kunnen maken. Of is GroenLinks een bestuurderspartij geworden?” Poelstra van D66: “Met diftar zorgen we ervoor dat we de afvalberg verkleinen en dat we de doelen behalen. Dat is wat uw partij ook wil, of bent u van gedachten veranderd?”

Rik Heiner (VVD): “Heeft GroenLinks zelf geen ideeën?”
Van de Vendel: “Wij zijn niet getrouwd met diftar. Wij zijn getrouwd met het doel om afvalvrij te worden. Diftar is een manier, maar er zijn verschillende manieren nodig om dit te bereiken. Je moet het goede gesprek voeren.” Rik Heiner van de VVD vindt dat GroenLinks zich er makkelijk van af maakt: “Hebben jullie zelf geen ideeën om het doel te behalen?” Van de Vendel: “We hebben een doel, maar ik heb inderdaad niet een heel palet aan maatregelen om dit te bereiken. Daarom vinden we het gesprek met de inwoners zo belangrijk. Om van hen te horen wat hen het beste lijkt.”

Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks): “We zijn bereid om met een voorstel te komen”
Ook wethouder Wijnja is enthousiast: “In Amsterdam loopt op precies ditzelfde onderwerp al zo’n traject. Een burgerberaad is een bewezen effectieve manier om de participatie op gang te helpen. Er zitten wel wat haken en ogen aan vast. Daarom hebben we ook in Amsterdam geïnformeerd. Dat leert ons dat je moet werken met een hele goede uitgangspositie die vastgesteld wordt door de raad. Hoe zorg je dat zo’n beraad representatief is. Wat vraagt het qua organisatie? Wij zijn bereid om met een voorstel te komen, dat we in de richting van de zomer aan u voor gaan leggen.”

GroenLinks, die het voorstel samen met de Partij voor de Dieren had ingediend, gaat daar mee akkoord. Het voorstel wordt uiteindelijk niet in stemming gebracht. Komende zomerperiode wordt er verder over het onderwerp gesproken.