Waar is het tegeltableau gebleven dat tot voor kort aan een gevel aan de Snelliusstraat in de Grunobuurt hing? Sinds half december is het verdwenen en niemand weet waar het is gebleven. Kunsthistoricus Jaap Ekhart doet een oproep om met tips te komen.
Hoi Jaap! Wat is er precies aan de hand?
“We hebben het over kunstwerken die van grote waarde zijn. In de Grunobuurt hangen zes of zeven van deze tegeltableaus. Maar ook in andere wijken zijn ze te vinden: in de Indische Buurt bijvoorbeeld, maar ook in de Wijert en de Rivierenbuurt. Ze zijn gemaakt door de Groningse kunstenaar Anno Smith. Na een opleiding aan de Academie Minerva, en een studie reis naar Italië, ging Smith zich toeleggen op het maken van steenreliëfs en geveldecoraties. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werden er in sneltreinvaart woningen gebouwd. Daarbij was er ook vraag naar verfraaiing van gebouwen. En daar kwam Smith om de hoek kijken, wiens tableaus dus op verschillende plekken geplaatst zijn.”
En één van die werken is dus nu ineens verdwenen?
“Het gaat om een werk dat op de hoek van de Snelliusstraat met de Van Leeuwenhoekstraat hing. Op dit werk is een meneer te zien die bij thuiskomst begroet wordt door zijn vrouw en kind. Op het werk is een klok aan de muur te zien. Dit tableau was beschadigd. Vorig jaar is daar melding van gemaakt. Woningstichting Patrimonium is de eigenaar van het kunstwerk, maar die liet toen weten dat er voor 2023 geen budget meer beschikbaar was om het te restaureren. De organisatie is druk bezig met het verduurzamen van woningen. Half december was het tableau ineens verdwenen. Van de één op de andere dag. Maar niemand weet waar het gebleven is. Patrimonium zegt het in ieder geval niet te hebben.”
Kan het gestolen zijn?
“Je kunt zo’n tableau alleen weghalen als je precies weet wat je moet doen. De kans is heel groot dat je snel onderdelen beschadigd. Ik heb op de locatie onderzoek gedaan: liggen er nog restanten, ligt er gruis? Ik ben op de grond wel wat tegengekomen, maar dat mag eigenlijk geen naam hebben. Daarom weet ik vrijwel zeker dat het weggehaald is door iemand met kennis van zaken. En dat heeft niet iedereen. Jaren geleden aan de Verlengde Hereweg bijvoorbeeld. Daar was een tableau van een bij te zien op een pand dat gekocht was door een projectontwikkelaar. Om het te restaureren heeft men dat tableau er uit gehakt. Dat is toen compleet mislukt.”
Heeft niemand iets gezien?
“Klaarblijkelijk niet. Terwijl het wel een plek is waar genoeg gebeurd. Het is eigenlijk een plein, waar ook een kerk staat. Er komen daar genoeg mensen langs. En zo’n tableau halen gaat ook niet zomaar. Er stond bosschage voor. Dat is eerst weggehaald, en vervolgens heb je toch minimaal een trap of een hoogwerker nodig om het tableau weg te kunnen halen.”
Als kunsthistoricus heb je de afgelopen periode onderzoek gedaan. Niemand weet dus iets?
“Bij Kunstpunt Groningen, dat het knooppunt van beeldende kunst is, weten ze van niks. Ik heb contact gezocht met de restaurateur, en daar weten ze ook van niks. Dus op dit moment is het een groot raadsel waar het gebleven is. Een mysterie. Mensen die iets gezien hebben, of die meer informatie hebben, die mogen mij een mail sturen. Want het zou toch wel heel mooi zijn als dit terug komt.”
Wat zegt je gevoel?
“Ik ben bang dat het er niet meer is, dat het kapot is gegaan of vernietigd is. En dat degene die dat gedaan heeft geen openheid van zaken durft te geven, uit schaamte. Ik heb zoiets eens een keer eerder meegemaakt in de stad. Een tableau werd verwijderd, en daarna was het spoorloos verdwenen. Achteraf bleek toen dat er in het proces iets mis was gegaan, waardoor het in stukken was gebroken.”
Hoe erg zou het zijn als het vernietigd is?
“Ja, dat zou ernstig zijn. Je hebt het over kunst waar buurtbewoners aan gehecht zijn. Maar het vertelt ook een verhaal. Het vertelt het verhaal over de woningbouw, de ontwikkeling, na de Tweede Wereldoorlog. Het geeft het tijdsbeeld van de jaren vijftig. En het gaat om een kunstwerk van Anno Smith. Dat alles bij elkaar opgeteld, maakt dit soort werken heel waardevol.”
Mensen die tips hebben kunnen via de mail contact opnemen met kunsthistoricus Ekhart.
