Terugblik op mars voor Oekraïne: “Jullie zijn hier welkom, en blijven hier ook welkom” (foto’s)

In de binnenstad vond zaterdag aan het einde van de middag een mars voor Oekraïne plaats. Met Willemijn Kemp van de Sociale Brigade blikken we een dag later terug. Heeft de mars gebracht wat men vooraf hoopte?

Hoi Willemijn! Hoeveel mensen waren gisteren aanwezig?
“Onze schatting is dat een kleine duizend mensen deel hebben genomen aan de activiteiten. Behalve de mars vond er een programma plaats op de Nieuwe Markt, en werden er later rozen en kaarsen gelegd op de begane grond in het Stadhuis. Het grootste deel van de deelnemers heeft het hele programma meegemaakt, maar er zijn ook mensen die voor een bepaald onderdeel hebben gekozen. En waar wij heel blij van zijn geworden is dat er ook heel veel Groningers meeliepen. De verhouding was fiftyfifty, en dat wilden we ook graag.”

Jullie doel was ook om te laten zien dat de Oekraïners er niet alleen voor staan. Dat is dus gelukt?
“Ja. De mensen die bij de mars voorop liepen, Oekraïners en Groningers gebroederlijk naast elkaar, droegen een spandoek met daarop de tekst ‘mars voor iedereen, stand with Ukraine‘. En dat is echt gelukt. Er is heel duidelijk een boodschap van hoop gegeven. Als je als Oekraïner hier woont dan zit je in je cocon en ben je vooral bezig met de situatie thuis. Ze weten dat er veel mensen zijn die hen helpen en ondersteunen. Maar hoe groot dat precies is, dat weten ze niet. Tijdens de mars werd heel goed zichtbaar hoe groot die steun wel niet is. Het is een enorm hart onder de riem. Waarbij ook heel duidelijk het gevoel naar voren kwam dat ze hier welkom zijn. Burgemeester Koen Schuiling hield een mooie toespraak op de Nieuwe Markt en vertelde dat de Oekraïners hier welkom zijn, en ook welkom zullen blijven. Dat was heel krachtig.”

Tekst gaat verder onder de foto:

Bij de mars liepen Oekraïners en Groningers gezamenlijk voorop. Foto: Rieks Oijnhausen

Gisteren was het precies twee jaar geleden dat de grootschalige aanval van Rusland op Oekraïne begon. Ik kan me voorstellen dat er ook Oekraïners zijn die als een berg tegen zo’n datum opkijken …
“Absoluut. Ook niet iedereen was gisteren aanwezig. Oekraïners maken zich zorgen over hun dierbaren. Lang niet iedereen is gevlucht. Soms om de simpele reden dat men niet kan vluchten omdat mannen nodig zijn aan het front. Het nieuws van de afgelopen week, met de val van de stad Avdiivka, heeft de situatie niet vrolijker gemaakt. En dat zag je gisteren ook bij de bijeenkomst. Op het moment dat we bloemen en kaarsen legden in het Stadhuis en er een moment van stilte was, dan is er veel emotie.”

Gebeuren er tijdens zo’n bijeenkomst ook dingen die je totaal niet verwacht had?
“Ja, toch wel. Tijdens de mars droegen de mensen borden met daarop teksten van hoop. Ook werden er led-kaarsen gedragen. We dachten, die kaarsen houden de mensen wel bij zich om ze straks een plekje te geven in het Stadhuis. Op de Nieuwe Markt hadden we een plek gemaakt waarbij ingeslagen raketten het beeld bepaalden. Wat heel mooi was, was dat mensen de kaarsen om deze raketten heen plaatsten. Op dat moment viel ook de avond, en dat zorgde voor een heel bijzondere aanlichting. Ik kreeg er echt kippenvel van.”

Tekst gaat verder onder de foto:

Kaarsen werden geplaatst rond de ‘ingeslagen raketten’ op de Nieuwe Markt. Foto: Rieks Oijnhausen

Wat is je nog meer opgevallen?
“Het doel was om een boodschap van hoop te geven. Om dit te kunnen organiseren hebben we samengewerkt met verschillende partijen, waaronder de gemeente. Met de gemeente hadden we afgesproken dat we de kaarsen en bloemen in het Stadhuis mochten plaatsen. De bedoeling was dat we dit na afloop op zouden ruimen. Maar burgemeester Schuiling zei, laat maar tot komende woensdag liggen. En dat wordt ontzettend gewaardeerd. Het is nu ook een plek waar mensen naar toe mogen. En wat ik gisteren heel krachtig vond is de verbintenis. Zo’n bijeenkomst is ook de aangelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan. Ukranian Food aan de Kerklaan in Groningen had belangeloos Oekraïense borstsj beschikbaar gesteld dat we na afloop konden eten. Daar ontstonden ook de gesprekken tussen Oekraïners en Nederlanders. En dan zijn ook de momenten dat het echt wordt.”

Je bedoelt dat het dan niet langer een oorlog is die ergens ver weg woedt?
“Precies. Als je de beelden op televisie ziet, of je leest de verhalen in de krant, dan speelt zich dat af op een bepaalde afstand. Maar als je in gesprek gaat, en de verhalen één op één hoort, dan komt dat binnen. Dan staat er naast jou iemand die verschrikkelijke dingen heeft meegemaakt, en nog steeds meemaakt. Zulke momenten zijn waardevol. En als organisatie zijn we heel blij dat Groningen enerzijds de boodschap van hoop heeft gegeven, maar ook dat gesprek is aangegaan.”

Tekst gaat verder onder de foto:

Wethouder Carine Bloemhoff (PvdA) overhandigde de eerste schoendoos met schoolspullen aan een Oekraïense tiener. Foto: Rieks Oijnhausen

De bijeenkomst was ook de start van een inzamelingsactie waarbij schoendozen voor Oekraïense kinderen worden ingezameld …
“Klopt. Dit is opgezet door een aantal tieners uit Haren. De bedoeling is om 5.000 schoendozen te vullen met schoolspullen. Kleurpotloden, viltstiften, etuis, gum, gekleurd papier. Ondanks de oorlog wordt er in Oekraïne les gegeven, maar er is een gebrek aan alles. Zo is het idee ontstaan om pakketten samen te stellen, die komende zomer naar Oekraïne gaan.”

Hoe loopt de actie tot nu toe?
“Het is nog iets te vroeg om daar iets over te zeggen. Wethouder Carine Bloemhoff overhandigde gisteren de eerste schoendoos aan één van de Oekraïense jongeren. De bedoeling is dat we nu zoveel mogelijk spullen in gaan zamelen. Dus mensen die kleurpotloden, papier of andere schoolspullen willen doneren, zijn welkom om dit te brengen naar onze inzamellocaties aan de Irenelaan 1 in Haren of naar de Stavangerweg 31. Deze locaties zijn op zaterdagen van 13.00 tot 17.00 uur geopend.”

De conclusie is dat het een waardevolle dag is geweest. Je zou ook kunnen zeggen: dit smaakt naar meer. Denken jullie er over na om zoiets vaker te organiseren?
“Daar denken we wel over na. Sowieso zijn we van plan om bijvoorbeeld op 5 mei, tijdens de Nationale Bevrijdingsdag, iets te organiseren. Want inderdaad: praten, ontmoeten en aandacht voor de situatie vragen is belangrijk en waardevol. Voor iedereen.”