Verplichten van vergroenen tuinen kan flink in de papieren lopen: “Dit kan niet iedereen betalen”

Inwoners van de gemeente kunnen sinds januari gedwongen worden om hun tuin te vergroenen. In december stemde de gemeenteraad in met een nieuwe hemelwaterverordening. Maar er zijn twijfels of dit wel de manier is. Dat blijkt uit een reportage van EenVandaag.

“Volgens de nieuwe verordening moet ik regenwater op gaan vangen zodat het niet meer het riool in kan lopen”, vertelt Mariska Sloot uit Haren, die ook raadslid is voor Stadspartij 100% voor Groningen. “De constructie van het dak van mijn schuur moet verstevigd worden. Om dit te kunnen doen moeten de zonnepanelen er af. Na het verstevigen moet er een sedumlaag komen en vervolgens kunnen de zonnepanelen terugkomen. Onder mijn gazon moeten kratten komen waar water in opgevangen kan worden. De grond moet afgegraven worden, er moet een pomp komen, en er moeten leidingen aangelegd worden zodat het opgevangen regenwater gebruikt kan worden voor mijn wasmachine en om het toilet door te kunnen spelen. Dit gaat heel veel geld kosten.”

10.000 euro
Het aanpassen van de tuin van Sloot gaat ongeveer 10.000 euro kosten. Emiel Nuver is de hovenier van haar tuin: “Je kunt mensen niet verplichten dit te doen. Wat als mensen niet zoveel geld hebben, of onder de armoedegrens leven. Wie gaat het dan betalen?” Ook op straat zijn de meningen verdeeld, waarbij verschillende mensen aangeven dat de gemeente zich niet moet bemoeien met zaken achter de voordeur, en dat ze beter de energie kunnen steken in andere zaken.

Hittestress
Toch is de gedachte van de gemeente Groningen niet zo vreemd. Want als we niks doen zullen we vaker te maken gaan krijgen met overstromingen. Een betegelde tuin zorgt er immers voor dat hitte wordt aangetrokken, water niet weg kan en planten en dieren het moeilijk hebben: hittestress. Of zoals wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks) het in december verwoordde tijdens de commissievergadering: “Een goed voorbeeld zijn de gebeurtenissen in Haren van afgelopen zomer. Een piekbui zorgde ervoor dat straten en tunnels blank kwamen te staan. Het regenwater kon niet wegkomen.”

Tekst gaat verder onder de foto:

In Haren zorgde een piekbui afgelopen zomer voor forse wateroverlast. Foto: Rick ten Cate – tencatefotografie.nl

“Veiligheid is in het geding”
Om het probleem aan te pakken, waarbij hemelwater opgevangen gaat worden, kijkt de gemeente niet alleen naar haar eigen grond, maar ook naar particuliere tuinen en bedrijfsterreinen: “Als we ons alleen richten op onze eigen grond, dan lossen we het probleem niet op. We zullen meer moeten doen. We hebben het over een vraagstuk dat ons allemaal raakt. Doen we niks, dan ontstaan er problemen. Straten en kelders zullen vol water lopen bij zware buien, de veiligheid is in het geding.”

“Subsidies voor mensen die het geld er niet voor hebben”
De verordening die aangenomen is, is een zogeheten stok achter de deur. Want Wijnja geeft aan dat het niet zo zal zijn dat inspecteurs in auto’s door de gemeente rijden om op zoek te gaan naar betegelde tuinen: “We zoeken een aanleiding waarbij we het van gebied tot gebied gaan bekijken. De Indische Buurt is een goed voorbeeld. De riolering moest in deze wijk vervangen worden. Vervolgens ga je met elkaar om tafel hoe je de buurt zo klimaatbestendig mogelijk kunt maken. Je ontkomt er niet aan om dan ook op privéterrein in te grijpen. Sommige mensen willen hier graag aan meewerken, andere mensen willen het niet, en er zijn mensen die graag willen, maar het geld niet hebben. Voor die laatste groep komen er subsidies. Daarmee denken we goede stappen te kunnen zetten, ook als niet iedereen meewerkt. Er zijn verschillende knoppen waar we aan kunnen draaien. Wil iemand niet, dan hoeft dit onze ambitie niet direct in gevaar te brengen. Mocht dat wel gebeuren, dan zijn juridische stappen mogelijk.”

Kritiek
Sloot verwacht dat de subsidiepot heel snel leeg zal zijn. En ook andere politieke partijen waren in december kritisch. De Partij voor het Noorden bijvoorbeeld. Matthijs Hekert: “De gemeente wil percelen groter dan 250 vierkante meter aan gaan pakken. Die percelen vind je niet in de stad, maar in Hoogkerk en in de oude gemeenten Ten Boer en Haren. Dat zijn per definitie niet de rijkste gebieden.” Teun Havinga van de VVD: “Dit plan brengt verplichtingen met zich mee die we onze inwoners gaan opleggen. Ons bekruipt het gevoel dat we gaan bepalen hoe mensen hun tuin er uit moet gaan zien. Als je een nieuwbouwproject uit de grond stampt, dan kun je kaders meegeven. Maar bij bestaande bouw voelt dit als een zwaard van Damocles.”

“Niets doen is kiezen voor overstromingen”
Wijnja: “Ik begrijp de kritiek, maar ik denk ook dat mensen niet helemaal begrijpen hoe het in de praktijk gaat werken. Ook omdat mensen zich niet realiseren dat als je niets doet, dan betekent dat ook iets. Dan kies je voor overstromingen, en om heel veel geld weg te gooien in het riool. De rioolkosten betalen we ook met zijn allen.”

“Mensen die het riool meer belasten meer laten betalen”
Patrick Jansen is ecoloog aan de Wageningen Universiteit: “Voor het riool betalen we allemaal belasting. Op dit moment betaalt iedereen evenveel, ongeacht hoe groot je perceel is, of hoeveel je bebouwd hebt. Eigenlijk is dat niet helemaal eerlijk. Eigenlijk zou je er voor moeten kiezen dat mensen die het riool meer belasten, die bijvoorbeeld een tegeltuin hebben, wat meer gaan betalen. Dat zou echt eerlijk zijn.” Sloot is echter niet overtuigd: “Veel mensen willen graag helpen bij de klimaatproblematiek. Maar ga niet regels van bovenaf opleggen. Dat gebeurt echt teveel en te vaak. De gemeente heeft niets achter de mensen hun voordeur te zoeken.”

Bekijk hier de reportage die EenVandaag maakte: